S. N. Maxsudov, G. R. Shukurova

OG ‘IZ BO ‘SH LIG ‘I MIKROFLORASI 
VA GIGIENASI
Og‘iz bo‘shlig‘ida turli mikrorganizmlar — bakteriyalar, sodda 
m ikroorganizm lar va viruslar inson xayoti uchun xavf-xatar 
tug‘dirmagan holda simbiotik tarzda hayot kechirishi mumkin. 0 ‘zi- 
ning turi va soniga(adadiga) ko‘ra bakteriyalar eng yuqori o ‘rinni 
tutgan, ya’ni ularning 150—200 ga yaqin turini uchratishimiz 
mumkin. Bir ml. aralash so‘lakda 4 mln.dan 5 mlrd. gacha, bir gr. 
tish karashida esa, 10 mlrd.dan to 1000 mlrd.gacha mikroorga- 
nizmlami kuzatishimiz mumkin.

---

Bunday bakteriyalarning har qanday turini biz nafaqat soiakda 
yoki tish karashlarida, xattoki, so‘lak bezining tashqi naychalarida, 
og‘iz bo‘shlig‘i shilliq qavati yuzasida, milk cho‘ntakchalarida ham 
doimo kuzatishimiz mumkin (3- jadval).
3- jadval
Og‘iz bo‘shlig‘idagi mikroblarning morfologik holatiga va nafas olish 
turiga nisbatan tavsiflash
M o rfo lo g iy a
K o k k la r
T a y o q c h a s im o n la r
S p ira ls im o n la r
N a fa s tu ri
+ E n d o -
sp o ra
-E n d o s p o ra
O b lig a t
a n a e ro b la r
G ra m + :
p e p to s tre p to k o -
k k la r,
G ra m - :v e y lo n e -
Uar.
G r a m + :
k lo s trid ila r
G ra m -:
p ro p io n o b a k -
te riy a la r,
e u b a k te riy a -
lar.
G ra m -:
b a k te r io id -
lar,
fu z o b a k te ri
y a la r
G ra m -:
b u k te r o -
su k sin o -
v ib rio ,
a n a e ro b io -
sp ira lla r
M ik ro -
a e ro filla r
G ra m + : 
« M u tan s» va 
«Sangvis» 
g u ru x id ag i 
s tre p ta k o k k la r
G ra m -: 
B a ’zi b ir
b a silla la r.
G ra m + :
L a k to b a k tc ri
y a la r,
a k tin o -
m isetlar.
G ra m -:
E y k e n e lla la r.
G ra m -:
K a m p ilo -
b a k te riy a la r,
v e y lo n e lla la r.
F a k u lta tiv
a e ro b va 
a n a e ro b la r
G ra m + :
« E n te ro k o k k »
g u a ih ig a o id
stre p to k o k k la r
va«piogenes»
sta filo k o k k la r
g ra m + :
b a ts illa la r
G ra m + :
K o rin e b a k -
tc riy a la r,
g ra m -:
E n te ro b a k -
te riy a la r va
p se v d o m o
n a d la r
—
O b lig a ta -
e ro b la r
G ra m -:
N e y sse rla r
G ra m + : 
B a ’zi b ir
b a ts illa la r
G ra m -:
G e m o filla r,
s ite n o b a k te -
riy a la r,
m o ra k s e lla -
lar.
—

---