Sadikov A. N


Download 1.66 Mb.
Pdf ko'rish
bet6/22
Sana09.02.2023
Hajmi1.66 Mb.
#1181501
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22
Bog'liq
7 sem Amaliyot Uslubiy qollanma

5 – Amaliy mashg’ulot 
 
Mashg’ulot mavzusi 
 
Odnovibrator va multivibrator sxemalarini taxlil etish 
 
Multivibrator 
Multivibrator (shakl. 2.15, a), impuls generatori, shuningdek trigger kabi 
kondensatorlar aloqa elementlari sifatida ishlatiladigan ikkita o'zaro bog'liq 
tranzistorlardan iborat. Triggerdan farqli o'laroq, multivibrator barqaror muvozanat 
holatiga ega emas. Asl holatda, multivibrator tashqi sxemadan D diod orqali T2 
tranzistor kollektoriga keladigan U' kuchlanish bilan ushlab turiladi. Shuning uchun, 
kondensator C' zaryadsizlangan va kondensator C' to'liq kuchlanish U' gacha 
zaryadlangan va har ikki tranzistorlar T1 va T2 yopiq. T/j qulflash voltajini olib 
tashlash natijasida kondensator C' zaryadlana boshlaydi (zaryad davri shtrixli chiziq 
bilan ko'rsatilgan), T1 tranzistori ochiladi va a nuqtasining potensialini oshiradi, 
natijada kondensator С'' rezistorga zaryadsizlanishni boshlaydi (oqim zanjiri 
punktir-shtrix chiziq bilan ko'rsatiladi). Kondensator С" zaryadsizlanayotganida 
tranzistor T1 ochiq holatni saqlab turadi va tranzistor T2 esa yopiq holatni saqlaydi. 
Asta-sekin kamayib, kondensator С' zaryadlovchi oqimi T1 tranzistorining to'liq 
ochilishi uchun yetarli bo'lmagan qiymatga yetadi va a nuqtasining potentsiali 
kamayishni boshlaydi. Bu vaqtda zaryadsizlangan kondensator C" T2 
tranzistorining emitter-bazasi o'tishidan o'tgan tok bilan qayta zaryadlana boshlaydi. 
Shu bilan birga, T2 tranzistorining qisman ochilishi B nuqtasida potentsialning 
oshishiga olib keladi, bu kondensator C' orqali tranzistor T1 bazasiga uzatiladi, bu 
esa uning yopilishini tezlashtiradi. Rivojlanayotgan bu jarayon bir zumda T1 
tranzistorining to'liq yopilishiga va T2 tranzistorining ochilishiga olib keladi. 
Keyinchalik multivibratorning ishi xuddi shunday bo'ladi. 
2.15 rasm. Multivibrator: 
a – multivibrator sxemasi; b – sxemaning turli nuqtalarida potensiallar o’zgarishi 
diagrammasi 


Pulsning orqa tomonining bevosita burchagi (shakl. 2.15, 6) tranzistor 
yopilgandan so'ng, R' yoki R'' kollektor rezistoridan oqib o'tadigan kondensator 
zaryadlovchi oqimi (qarang: shakl. 2.15, b) mos keladigan tranzistorning kollektor 
potensialini ushbu rezistorda kuchlanish pasayishi qiymatiga oshiradi, natijada 
pulsning orqa tomoni tekislanadi. 

Download 1.66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling