Sadikov A. N

Birlik vibrator 
Birlik vibrator bir barqaror holatga ega bo'lgan trigger bo'lib, har qanday shakl 
va uzunlikdagi momentini ma'lum bir t vaqt oralig'ida dastlabki impulsga nisbatan 
toygan ma'lum bir uzunlikdagi to'rtburchaklar impulsga aylantirish uchun 
mo'ljallangan. 
Birlik vibratorning boshlang'ich holatida (shakl. 2.16) transistor T2 ochiq va 
tranzistor T1 yopiq. T1 tranzistorining ishonchli yopilishi t/2 voltaji bilan 
ta'minlanadi-bu R" rezistor orqali tranzistor bazasiga ta'sir qiluvchi kuchlanish, 
uning potentsialini 0 uchun qabul qilingan emitterning potensialidan biroz kattaroq 
qiymatga oshiradi. 
T1 tranzistor bazasiga manfiy impuls kelib tushganda yoki T2 tranzistor 
bazasiga musbat impuls ta'sir ko'rsatsa, T1 tranzistor ochiladi, natijada uning 
kollektoridagi potensiali oshadi va buning natijasida T2 tranzistori bazasida ham 
oshadi. Tranzistorlar o'rtasida mavjud bo'lgan musabt teskari aloqa tufayli yuzaga 
keladigan bu jarayon T2 tranzistorining darhol yopilishiga va T1 tranzistorining 
ochilishiga olib keladi. Sxemaning bu holati kondensator C' butunlay 
zaryadsizlanganiga qadar bo'ladi (zaryadsizlanish zanjiri shtrix chizig'i bilan 
ko'rsatilgan), keyin T2 ochiladi va T1 yopiladi. 
Birlik vibratorning sxemasini asl holatiga qaytarish, shuningdek, uni asl 
holatidan olib tashlash darhol sodir bo'ladi. T2 tranzistor kollektorida bu vaqtda 
yuzaga keladigan potensialining keskin o'sishi chiqish pulsini hosil qilish uchun 
ishlatiladi. Sxemada (shakl. 2.16, a) kondensator orqali potensialni oshirish C" 
odatda ochiq TZ tranzistorining bazasiga kiradi va uni yopadi. TZ tranzistorining 
yopiq holatda bo'lish muddati va chiqish impulsi vaqti kondensator C'' sig'imining 
qiymatiga va R' rezistor qarshiligiga bog'liq. 
2.16 rasm. Birlik vibrator: 
a – birlik vibrator sxemasi; b – birlik vibrator potensiallari o’zgarishi diagrammasi 

---

Shunday qilib, kirish impulsini chiqish impulsiga nisbatan surish , asosan 
kondensator quvvati C" va rezistor R'
6
qarshiligiga bog'liq, chiqish impulsi 
davomiyligi C" kondensator sig’imi va qarshilik R
Q
qarshiligiga bog'liq. 
Birlik vibrator sxemasining turli nuqtalarining potentsialini o'zgartirish uning 
ish vaqtida vaqtinchalik diagrammasi bilan ko'rsatilgan (shakl. 2.16, b).