Samarqand davlat chet tillar instituti tarjima nazariyasi va amaliyoti kafedrasi

4. What … do birikmasi kesimga urg’u berish uchun ishlatiladi: Sharon designs clothes. What 
Sharon does is (to) design clothes. Greg updated the files. What Greg did was (to) update the files. 
Gregning qilgan ishi fayllarni yangilash bo’ldi.
5. So’roq so’z + ever birikmasi odatda ajablanishni ifodalaydi: Who ever told you I was getting 
married? Uylanayotganimni senga kim aytdi ekan-a? Where ever did you find this old map? Bu eski 
xaritani qayerlardan topib olding?
Ever so’zi so’roq so’zga qo’shilib yozilishi ham mumkin, lekin why so’zi qo’shilmaydi: 
Whoever told you …? 
Lekin bu holatda which va whose so’zlari ishlatilmaydi: Whose idea was it? (Whose ever idea 
shaklida bo’lmaydi).
Ever so’zi inkor ma’noli gaplarga urg’u berishda ham ishlatiladi: Nobody ever explained this 
to me. Buni menga hech kim hech qachon tushintirib bermagan. I haven’t seen this man ever before. 
Men bu odamni oldin hech qachon ko’rmaganman.
6. Do/does/did yordamchi fe’llari darak va buyruq gapda urg’u berish uchun ishlatiladi: a) 
She believes in supernatural powers. She does believe in supernatural powers. He went to the 
reception. He did go to the reception. Come to ours. Biznikiga keling. Do come to ours. Biznikiga 
albatta keling.

---

120 
WORD FORMATION (So’z yasalishi) 
Ingliz tilida 2 xil so’z yasash usuli mavjud: a) So’z o’zgartirish (word derivation); b) So’z 
qo’shish (word combination).
Word derivation (so’z o’zgartirish) 
1. Yozuv va talaffuzdagi o’zgarishlarsiz so’z yasash: Bu asosan ot va fe’l so’z turkumlarida 
uchraydi: an answer – to answer, change – to change, class – to class –tasniflamoq, hand – to hand 
– qo’liga topshirmoq, measure-to measure – o’lchamoq, purchase – to purchase – sotmoq,
Sifatlardan f’el yasash: clean – to clean, dirty – to dirty, empty – to empty, free – to free,
Urg’u o’rnini almashtirish orqali so’z yasash. Otlarda urg’u so’zning boshiga, fe’llarda esa 
so’zning ikkinchi qismiga tushadi: `increase – to inc`rease, `export – to ex`port, `import – to im`port, 
`insult – to in`sult.  
Tovushlar o’zgarishi orqali so’z yasash: excuse [iks`kju:s]–to excuse [iks`kju:z], use [ju:s]–to 
use [ju:z], advice–to advise, belief–to believe, life–to live, proof-to prove, choice-to choose, loss-to 
lose, blood-to bleed, food-to feed, shot-to shoot, song-to sing.