Samarqand davlat universiteti a. B. Pardayev, S. A. Qurbonov

HOLAT RAVISHLARI 
Harakat-holatning qanday holda bajarilganligini bildirgan va «qanday?», «qay 
holda?», «qay tarzda?» so‗roqlariga javob bo‗luvchi ravishlarga holat ravishlari 
deyiladi. 
Holat ravishlariga jim, yayov, chindan, qo„qqisdan, to„satdan, piyoda, 
tasodifan, astoydil, eskicha, qatorasiga, birma-bir, yakkama-yakka, yonma-yon, 
bafurja, arang, zo„rg„a, mardlarcha singari so‗zlar kiradi. 
4-misol. Holat ravishlarining tagiga chizilgan. 
1. Shu payt uydan – yotog‗imizdan bolalar ham birin-ketin ko‗zlarini uqalab, 
har yoqqa qarab tushib kela boshladi. (Sh. Xolmirzayev) 2. O‗rtancha botir qo‗rqmadi, 
jim turdi. (Ertakdan) 3. Birdan xayoliga kelgan fikrdan uning vujudi titrab ketdi. (O„. 
Hoshimov) 4. Bular piyoda asta-sekin o‗rdaga bordilar. (Ertakdan) 5. Buxoroga 
omon-eson yetib borganlaridan so‗ng uning tarhini yaxshilab qog‗ozga chizajagini 
aytdi. (Mirmuhsin) 6. Tinglar edim betinim, Uzun tunlar yotib jim. (Hamid Olimjon) 
 
PAYT RAVISHLARI 
Harakat-holatning bajarilish yoki bajarilmaslik paytini bildirib, «qachon?» 
so‗rog‗iga javob bo‗luvchi ravishlar payt ravishlari sanaladi. 
Payt ravishlariga bugun, kecha, ertaga, avval, keyin, oldin, endi, hozircha, 
so„ngra, hanuz, hamisha, doimo, hamon, mudom, dastlab, har kuni, har on, hech 
vaqt, shu payt, shu lahza, erta-indin, qishin-yozin, kecha-kunduz kabi ravishlar kiradi. 
5-misol. Payt ravishlarining tagiga chizilgan. 
1. Keyin u yoqqa o‗tamiz, – deb o‗ng tarafdagi oynavand uyga ishora qildi. 2. 
Jiydazordan hozirgina keldim. 3. Ertaga chigit ekishni boshlaymiz. 4. Uni buguncha 
tinch qo‗y. 5. Yolg‗on gapga ishonmang, erta-yu kech daladaman. 6. Yarim kechadan 
keyin Salmon otaning uyqusi butunlay qochdi. 7. Erta-indin rejani to‗ldirgani 
haqidagi xushxabarni topshirmoqchi. (Yo„ldosh Sulaymon)