Samarqand davlat universiteti a. B. Pardayev, S. A. Qurbonov

Qo‘shimcha adabiyotlar 
1. Mengliyev B., Xoliyorov O‗. O‗zbek tilidan universal qo‗llanma. –T.: 
Akademnasr, 20151.
2. Rahimov S., B.Umirqulov. Hozirgi o‗zbek tili. –T.: O‗qituvchi, 2003.
3. Qilichev E. Hozirgi o‗zbek adabiy tili. –Buxoro, 1999. 
4. Tursunov U. va boshqalar. Hozirgi o‗zbek adabiy tili. –T., 1993. 
5. Shodmonov E., Nafasov T. Hozirgi o‗zbek adabiy tilidan laboratoriya 
mashg‗ulotlari. –T.: O‗qituvchi, 1986. 
6. Mahmudov A. Unlilar. –T., 1992 
7. Mirtojiyev M., O‗zbek tili fonetikasi. – T., 1998. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

39 
II FASL. LEKSIKOLOGIYA 
3-mavzu: 
LEKSIKOLOGIYA, UNING TURLARI, OʻRGANISH MANBAYI VA 
PREDMETI. 
Reja: 
1. Leksik, lugʻaviy sath. Uning oʻzgruvchanligi va sistemaviyligi. 
2. Bir ma‘noli va ma‘noli soʻzlar. 
3. Koʻchma ma‘no va uning turlari. 
4. Soʻzning shakl va ma‘no munosabatiga koʻra turlari. 
5. Oʻzbek tili leksikasining tarixiy-etimologik qatlamlari. 
6. Oʻzbek tili leksikasida eskirish va yangilanish jarayaonlari. 
Tayanch tushunchalar: 
leksika, soʻzning atash ma‟nosi, bir ma‟noli va koʻp ma‟noli soʻzlar, oʻz 
ma‟no, koʻchma ma‟no, metafora, metonimiya, sinekdoxa, vazifadoshlik, omonimlar, 
sinonimlar, paronimlar, antonimlar, eskirgan soʻzlar, arxaik soʻzlar, tarxiy soʻzlar.
Tildagi barcha soʻzlar yigʻindisiga shu tilning lugʻat tarkibi yoki soʻz boyligi 
deyiladi. 
Tilshunoslikning soʻz va uning ma‘nolarini oʻrganadigan boʻlimiga 
leksikologiya deyiladi. Leksikologiya yunoncha lexikos – soʻz va logos – ta‘limot 
soʻzlaridan olingan.