Samarqand davlat universiteti turaev b. X., Nizamov a. N
Liberalizm g`oyalari himoyasi
Download 1.88 Mb. Pdf ko'rish
|
Liberalizm g`oyalari himoyasi.
F.Xayek nazariyasida bozor ikki muhim iqtisodiy vazifani ya`ni iqtisodiy kon`yunktura holati haqida axborotlar beradi va ishlab chiqarish vazifasi individual eng yaxshi echimi saralashini amalga oshiradi. Bundan, F. Xayek iqtisodchilar oldiga qo`yilgan asosiy talab keltirib chiqaradi. Bu talab, bozor erkinligini ta`minlashdir. Uning tan olishicha, bozor, iqtisodiy agentlar harakatlari boshqaruvining eng samarali vositasi emas, ammo bu yagona vositadir. Tashqaridan istalgan aralShuvlar, istalgan iqtisodiy tizimni nazorat etish harakatlari, narx signallari o`zgarishiga olib kelib, demakki iqtisodiy agentlar, iqtisodiy kon`yunktura haqidagi yolg`on axborotga ega bo`lishadi. Iqtisodiy nazorat, saralash jarayonini ham emirib, xo`jalik yuritishning samarasiz shakllarini rivojlanishi uchun sharoit yaratib beradi. Hukumatning istalgan aralashuvi, ya`ni antimonopoliya siyosatidan tortib, aholining kambag`al qatlamlari yoki ishsizlarga yordam berish ijtimoiy dasturlarigacha yolg`on signallar paydo bo`lishiga olib keladi. Bu holat istalgan hukumat monopoliya shakllariga tegishli bo`lib, hattoki pul chiqarish monopoliyasiga ham ta`sir etadi. Shu nuqtai nazardan F. Xayek xususiy mablag` nazariyasini ilgari suradi. Uning ta`kidlashicha, hukumatning pul birliklarini bosishga xususiy huquqi, bozor signallarini buzishga olib kelib, bu signallar iqtisodiyotga qancha pul birliklari miqdori zarurati haqidagi axborotni chalkashtiradi. Bundan tashqari, bunday huquqga ega holda, hukumat doimiy ravishda bozor faoliyatiga aylanmadagi mablag` hajmini nazorat etish orqali aralashadi. F.Xayek, inflyatsiyaning asosiy sababi, iqtisodiyotda al`ternativ mablag`lar mavjud emasligi bilan bog`liq dngan tezisni ilgari suradi. Mazkur muammo echimini u, valyutalar raqobatchilik bozori yaratilishida, ya`ni xususiy mablag` bozori yaratilishida deb biladi. Mazkur echimni u xususiy mablag`lar, ya`ni raqobatchilik valyuta bozorini yaratishda deb biladi. Uning fikricha, pul birliklarini chiqarishga markaziy bank monopoliyasini buzishning yagona usuli, xususiy banklarga o`z valyutasini chiqarish huquqini berishdir. Mazkur valyutalar raqobatchiligi, mablag` bozorini sog`lomlashtirib, hisob - kitobning samarali vositalarini aniqlash imkoniyatini beradi. Download 1.88 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling