Sapayeva, Z. J. G'Ulomova oziq-ovqat texnologiyasi asoslari

9

h'l.i

Suli donining kimyoviy tarkibi 14%
suv, 10,1% oqsillar, 57,8% uglevodlar,
shu jumladan, 36,1% kraxmal, 4,7%
yogiar, 10,7% kletchatka, 3,2% mineral
, , ₄ I , I I I I £1 moddalardan tashkil topgan. Suli
Ц I [ [ ; I fi tezpisharligi bilan ajralib turadi, ayrim
\ ill \k. ш \ I I/ я \ . II parhezbop va bolalar taomlari uchun
mo‘ljallangan yormalar ishlab chiqarish
xomashyosi sifatida qadrlanadi. Suli uni
sulili pecheniy ishlab chiqarishda
qo‘llaniladi.
Arpa-pardali, och-sariq yoki yashil
sariq rangdagi, tuxumsimon cho'zinchoq
don (1.5-rasm). Gul qavati qalin, qo‘pol
bo‘lib, don massasining 9-14% ini
tashkil qiladi. Arpa donining kimyoviy
tarkibi asosan: 14% suv, 11,5% oqsil,
65,8% uglevodlar, shu jumladan, 50,1 %
kraxmal, 2,0% yog‘lar, 4,3% selluloza,
2,4% mineral moddalardan tashkil
topgan. Arpa turli maqsadlarda-yorma,
pivo, solod olishda ishlatiladi. Arpa pivo
tayyorlashning muhim xomashyosi.
Makkajo'xori dunyoda don
tayyorlashda bug‘doy va sholi bilan bir-
galikda birinchi o'rinlarni egallaydi.
Qulay sharoitlarda yetishtirilganda,
juda serhosil o'simlik bo‘lib, 1 ga may-
dondan 50 s gacha don olish mumkin.
Makkajo'xori so‘tasi g‘ovak tayoqchadan va unga mahkamlangan
400-600 ta dondan iborat. Yetilgan so‘ta massasining 22-25 % i g‘ovak
tayoqchaga, 75-78 % i don hissasiga to‘g‘ri keladi.
Makkajo'xori donining kimyoviy tarkibi o'rta hisobda quyidagilar- dan: 14% suv, 9,3-11,9%) oqsillar, 63,6-69,4% uglevodlar, shu jumladan 54,3-59,8% kraxmal, 4,0-5,9% yog'lar, 2,0-2,7% selluloza, 1,1­1,6% mineral moddalardan tashkil topgan. Jahonda yetishtirilayotgan makkajo'xorining 25 % ga yaqini bevosita ovqatlanishda ishlatiladi. Makkajo'xori kraxmal-patoka sanoatida tabiiy va modifikatsiyalangan
10