Ш. А. Абдуллаева

Болалар жамоасининг таркиб топиш жараёни ва босқичлари
 

---

71 
Синф жамоаси мактаб жамоасининг ажралмас бир кичик бўлагидир. 
Болалар жамоаси катта куч. Синф ўқувчиларининг хилма-хил фаолияти 
худду анашу жамоада тўпланади.
Ўқувчилар жамоларни тузиш синфларда турли фарқлар билан амалга 
оширилади. Шунинг учун ҳам барча синфлар учун бир хилдаги йўл-
йўриқларни белгилаб бўлмайди. Айниқса, бошланғич, 5-9 синфларда 
ўқувчилар жамоасини ташкил этиш ва жипслаштириш катта қийинчиликлар 
туғдиради. Бу синфларда кўпинча ўқувчилар таркиби мутлоқ янги ёки 
қисман ўзгаради. Бу синфларда бошқа синфлар ёки мактаблардан ўқувчилар 
келиб қўшилади. Шунинг учун ўқувчилар жамоасини янгидан тузишга тўғри 
келади. Бу синф раҳбарлари дастлабки танишувдан кейин уларга жамоат 
ишларини беришлари, буларни секин-аста мураккаблаштириб барча 
ўқувчиларни жамоа иш фаолиятига жалб этишга харакат қилишлари керак.
Барча синфларда боларга мустақиллик бериш, синфда жамоат ишни 
юзага келтириш ҳақида ғамхўрлик қилиш керак. Соғлом фикрли ўқувчилар 
хулқ атворига баҳо бериш мезоно бўлиб, синф раҳбарлари жамоатда 
кўпчилик фикрига таяниб, ўқувчилар орасида келиб чиқадиган 
келишмовчиликларни ҳал этиш мумкин.
Бир қатор педагогик олимлар (С. Ражабов, А. Мунавваров, қўзиевлар) 
жамоатни таркиб топтириш ва жипслаштириш йўлларини кўрсатади. (29-
чизма) 
29-чизма 
1. Жамоатчилик топшириғи. Жамоа бўлиб ишлаш, амалий фаолиятни 
синф жамоасини жипслаштиришда муҳим аҳамият касб этади. Синфдаги 
барча ўқувчиларга жамоат топшириғи бериш керак. Таълим интизом бўш 
ўқувчиларни жамоат топшириғисиз қолдириб. Жамоат топшириғи болаларни 
меҳнатсеварлик, тежамкорлик интизомига ўргатади.
Жамоатни таркиб топтириш ва 
жипслаштириш йўллари
Жамоатчилик топшири\и
Синф фаолларини ани=лаш
Ў=увчиларни исти=болга чорлаш
Синфда ижобий анъаналарни =арор 
топтириш
Ў=увчиларга ягона талаблар =ўйиш

---

72