Sharq sivilizatsiyasi va tarix

Kurs ishining maqsadi. Bizning tadqiqot obyektimiz ham bugungi kun uchun ahamiyatli va dolzarb hisoblangan fors tilning grammatikasiga kiruvchi Fe’l so’z turkumini o’rganilishga bag‘ishlanadi. Hozirda O‘zbekistonda ma’lum tartibga solingan o‘zbek grammatikasi va fors tili grammatikasini umumlashtirilgan holda mavzuni tushuntirish va fe’l so’z turkumining og‘zaki nutqda va yozishmalarda qanchali muhim berlik ekanligini ilgari surish. Jamiyki mavjud bo’lgan tilarda fe’l so’z turkumi eng muhim birlik hisoblanganidek, fors tilida ham gap tuzulishida fe’l so’z turkumining ahamiyati juda katta hisoblanadi.
Kurs ishining vazifalari. Tadqiqot davomida quyidagi vazifalar amalga oshirildi:

• 
  O’zbek tili va fors tili grammatikasidagi fe’l so’z turkumining farqli va o’xshash jihatlari;
  
• 
  Fors tilidagi fe’l so’z turkumining zamonlari gapda qo’lanilishi;
  
• 
  Fors tilida fe’l so’z turkumining yasalish turlari
  

Tadqiqotning metodologik asoslari. Tadqiqotni o‘rganish mobaynida ma’lumot to‘plash, tarjima, tahlil, tizimli yondashuv hamda umumiylikdan xususiylikka o‘tish kabi usullardan foydalanildi.
Tadqiqot ishining tuzilishi va hajmi. Kurs ishi kirish, ikki bob, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar va manbalar ro‘yxatidan iborat.

I BOB. FORS VA O`ZBEK TILIDAGI FE’LNI TASNIFI
1.1. Fors tilida fe’l so’z turkumining tasnifi
Fe’l predmet yoki shaxsning ish-harakatini ko‘rsatadi.Bu ish-harakat ma’lum zamonda ma’lum shaxs tomonidan bajariladi. Fe’lda zamon, shaxs-son ma’nosi o‘z aksini topadi. Fe’lning bunday shakli fe’lning aniq shakli deyiladi. Masalan: ketyapman (men - I shaxs, birlik, hozirgi zamon).Fe’lning noaniq shaklida zamon tushunchasi ham,shaxs-son ma’nosi ham anglashilmaydi, masalan: ketmoq (qachon? qaerga? kim?).
Fors tilida fe’llar lug‘atlarda noaniq shaklda, ya’ni infinitiv shaklda beriladi. Fe’lning noaniq shakli (infinitiv) fors tilida doimo ان -an qo‘shimchasi bilan tugaydi va “masdar” deb ataladi.