Қўшилган ва резерв капитали ҳисоби

Qo'shilgan va rezerv kapitali hisobi

Reja:

1. 
   Qo'shilgan kapital hisobi
   
2. 
   Rezerv kapitali hisobi
   

1. QO'SHILGAN KAPITAL HISOBI
Hususiy kapitalning tarkibiy elementi bo'lgan qo'shilgan kapital quyidagi ikkita holatda vujudga kelishi mumkin:

• 
  korxona aktsiyalari nominal qiymatidan yuqori qiymatga sotilganda.
  
• 
  ustav kapitalini shakllantirish davrida valyuta kursalari o'rtasida farq vujudga kelganda.
  

Birinchi holatda korxona aktsiyalarini sotish va nominal qiymatlar o'rtasida vujudga kelgan farq emissiya daromadi deb ataladi. Ushbu daromad qo'shilgan kapitalni tashkil etadi va maxsus 8410 "emission daromad" schyotining kreditida pul mablag'lari schyotlarining (5010,5110 va boshqalar) debeti bilan korrespondentsiyalangan holda aks ettiriladi. Emission daromad korxonalarning soliqga tortiladigan daromadiga kiritilmaydi. Kelgusida emission daromad aktsiyalarni nominal qiymatidan past qiymatda sotishdan ko'rilgan zararlarni, shuningdek sotib olingan xususiy aktsiyalarini bekor qilishdan ko'rilgan zararlarni qoplash uchun ishlatiladi. Ushbu operasiyalar 8410 "emission daromad" schyotining debetida, shuningdek 8610 "sotib olingan oddiy xususiy aktsiyalar", 8620 "sotib olingan imtiyozli xususiy aktsiyalar" schyotlarining kreditida aks ettiriladi. Emission daromad sifatida to'planib qolgan qo'shilgan kapital faqatgina korxona tugatilishida taqsimlanmagan foydaga qo'shiladi va ta'sischilar o'rtasida taqsimlanadi.
Misol 1. Aytaylik, aktsiyadorlik jamiyati har biri 5000 so'mlik 10000 ta oddiy aktsiyasini 6000 so'mdan jami 60 000 000 so'mga sotdi.Ushbu operasiya buxgalteriya hisobida quyidagicha aks ettiriladi:
1.Sotilgan oddiy aktsiyalarning nominal qiymatiga (5000*10000= 50000000):
Debet 5010,5110 Kredit 4610 – 50 000 000 so'm;
2.Sotilgan oddiy aktsiyalarning nominal qiymatidan ortiq qismiga [(6000-5000)*10000= 10 000 000]