Shillerning har biri asari,bu-buyuk mukammallikka erishmoq yo’lidagi olg’a bosilganodimdir

dolzarbligi: 

Mustaqillik  yillarida  tarjima  ishlariga  e‟tibor 

kuchaydi.Shiller adabiy merosining O‟zbekistonda yoyilish tarixini o‟rganishni poetik 

asarlari  tarjimasisiz  tasavvur  qilish  qiyin.Shillerning  she‟riy  asarlari  tarjimasida 

tarjimonlarning badiiy mahoratini ko‟rsatish misol qilib olingan she‟riy tarjimalarning 

badiiy xususiyatlari va ularning lingvoepik tahlili ishning dolzarbligini tashkil etadi. 

     Mavzuni  o‟rganilganlik  darajasi:  Shiller  ijodi  ,xususan  she‟riy  asarlari 

tarjimasining badiiy g‟oyaviy xususiyatlari tadqiqotchilar tomonidan adabiyotshunoslik 

va  lingvistik  aspektda  atroflicha  o‟rganilgan.Xususan,  A.Abushning  “Shiller.Nemis 

geniysining  ulug‟ligi  va  fojiasi”,  “H.Harderning  “Shiller-Rossiyada”  A.Anisimovning 

“Klassiklarning  zamonaviyligi,  N.N.Vilmontning  “Dostoyevskiy  va  Shiller”  kitoblari 

F.Sulaymonovaning  “Shiller  buyuk  nemis  shoiri”  taqdqiqoti,  R.Fayzullayeva, 

Sh.Karimov,  U.Sotimmov,  O‟.Nurmatovlarning  dissertatsiyalari,  R.Abdullayevaning 

“Shiller  va  o‟zbek  adabiyoti”  monografiyalari  va  boshqalarini  misol  qilib  keltirish 

mumkin.Bitiruv  malakaviy  ishda  she‟riy  tarjimalarning  lingvoepik  xususiyatlari 

A.Sher, M.Ali, O.Matjon, V.Levik tarjimalari misolida chuqur va atroflicha tahlil etdik. 

     Ishning maqsadi:Badiiy tafakkur taraqqiyotining buyuk siymolaridan biri F.Shiller 

ijodini O‟zbekistonda o‟rganilishi va tarjima qilinishi tarixini aniq bir misollar asosida 

yoritib  berish,  she‟riy  asarlar  tahlilini  ko‟rib  chiqish  tarjimalardagi  yutuq  va 

kamchilikarni  o‟rganib 

chiqish,  badiiy  tasvir  vositalarining  qay  darajada 

qo‟llanilganligini ko‟rib chiqish muhitdir. 

---

 

12 

     Ishning  vazifasi:Shiller  she‟riy  tarjimalarini  chuqur  va  batafsil  yoritish  quyidagi 

vazifalarni qamrab oladi: 

     1.Shiller  ijodini  O‟zbekistonda  o‟rganilish  tarixi  va  o‟zbek  xalqining  ma‟naviy 

hayotiga kirib borish bosqichlarini asoslash. 

     2.Shiller she‟riy asarlarining tarjimasini g‟oyaviy badiiiy xususiyatlarini baholash. 

     3.She‟riy  tarjimalarning  lingvoepik  tahlil  qilish  orqali  Shillerning  o‟zbek 

adabiyotiga ta‟sirida badiiy tarjimaning rolini aniqlash. 

    4.O‟zbek adabiyotida Shiller poeziyasi an‟analarining izlarini aniqlash va hokazo. 

     Tadqiqotning ob‟ekti va predmeti:Shiller poeziyasi, uning o‟zbek tiliga tarjimalari 

va o‟zbek adabiyotiga ta‟siri ob‟ekt vazifasini o‟taydi.Asosiy tadqiqot ob‟ekti sifatida 

o‟zbek,  rus,  nemis  tarjimashunos  olimlarining  darslik,  qo‟llanma,  risola,  maqolalari 

asosida Shiller she‟riy tarjimalarining xususiyatlari o‟rganilib tahlil qilib chiqildi.