Shomaksudova, M. Israil \ oav da yozma matn. Nutq va munozara
Oavda yozma matn haqida savol-javob, suhbat
Download 28.78 Kb. Pdf ko'rish
|
OAV da yozma matn. Nutq va munozara. Shomaksudova S, Israil M-1
- Bu sahifa navigatsiya:
- Tayanch sozlar: jan r, togridan -togri uzatish , kom pozitsiya, yangiliklar
Oavda yozma matn haqida savol-javob, suhbat
1. OA Vlari va ular o‘rtasidagi farqlar; 2. Yozma matn va unga qo‘yiladigan talablar; 3. Yozma matnning samarali boJishiga xizmat qiluvchi omillar; 4. Xizmat qiluvchi omillar. 86 II BOB. MEDIAMATNLARNING XUSUSIYATLARI MEDIAMATNLARNING JANRIY-USLUBIY XUSUSIYATLARI 1. Mediamatnlarda qollaniladigan janrlaming lisoniy-uslubiy xususiyatlari. 2. Janrlaming o‘zaro o‘xshash va farqli jihatlari. 3. Har bir janrga qo‘yiladigan lisoniy talablar. 4. Axborotning boshlanmasi, asosiy qismi va tugallanmasi. Axborot matnini tarkiblashda qo‘llanuvchi lisoniy-uslubiy vositalar. Tayanch so'zlar: jan r, to'g'ridan -to'g'ri uzatish , kom pozitsiya, yangiliklar, an ’anaviy, interfaol, bahs-munozara, reportaj, m atbuot reklamasi, hisobot, intervyu, korrespondensiya, maqola, obzor. Adabiy tilning funksional uslublari til vositalarini ijtimoiy faoliyat sohalarida ma’lum an’ana va qonuniyatlar bo‘yicha qo‘llash tizimidir. Bu funksional tizimlar ixtisoslashgan til vositalari va ulaming imkoniyatlari majmuini, har bir uslubga xos matniy qurilish xususiyatlarini ham qaror toptiradi. Demak, ommaviy muloqot uslubi ham o'ziga xos tarixiy-ijtimoiy asoslar va an’analariga, axboriy ko‘lam va uni uyuslitirish va uzatishning usul va shakllari hamda qonuniyatlariga ega. Uning matniy qurilish usullari va shakllari turfa xil janrlar bilan uzviy bog‘liq. Zero, har qanday nutq uslubi muayyan janrlarda ifodalanadi. Ommaviy muloqot uslubi boy janrlar silsilasiga ega bo‘lib ulaming har biri o‘ziga xos matniy qurilish tartiblari orqali tavsiflanadi. Jumalist dolzarb mavzuni tanlash, ishonchli faktlami topish va qayta ishlash jaryonida uning maqbul ifoda shaklini ham tanlaydi. Ifodaning bu shakli va uslubi janr hisoblanadi. U jarayon ham jumalist mahoratiga daxldor, chunki nutqiy ifoda qurilishi (kompozitsiya) asosiy maqsadni o‘ziga xos rejalashtirish va boshqarish tizimi vazifasini o'taydi. Matn tocqimasini his eta olish - sarlavhadan tortib, matn 87 tugallaguncha uni o'quvchi nuqtai nazaridan fahmlay olish malakasi, mahorati demakdir. U mazmun yuklash, zarur boiganda kengaytirish yoki qisqartirish, o‘rin almashtirish yoki qayta tarkiblash, shuningdek, ajratish, bo‘laklash orqali qayd etish va ta’kidlash bu mahorataing uzviy qirralari hisoblanadi. Janrlar tasnifi asosida ulaming matniy qurilishida o'ziga xoslik yotadi. Demak, muayyan janrdagi axborot ommaviy muloqot uslubi doirasida alohida xususiyatlarga ega bo‘lgan jumalist ijodining alohida bir turi hisoblanadi. Janr tahlili shakl orqali mazmunni tushunish demakdir. Har bir janr vazifasi va imkoniyatlarini anglash hamda ularga ijodiy yondashish ommaviy muloqot samaradorligini ta’minlashga, muloqot usullarini takomillashtirib borishga xizmat qiladi. Shu jihatdan janrga mensimay qarash hollarini ma’qullab bo'lmaydi. Chunki janrdagi amorflik, qorishiqlik tasavvuri amaliyotchilar uquvsizligi yoki janr nazariyasidagi kamchilikdir. Ommaviy muloqot uslubidagi janrlar tizirnini inkor etish matn qurilishidagi, axborot ifodalash usullaridagi qonuniyatlami mensimaslikka olib keladi, jumalist mahoratiga qo‘yiladigan talabchanlikni pasaytiradi. Ommaviy muloqot janrlarimng bir-biriga ta’siri, o‘zaro aralashuvi hollari esa mazmun o'zgarishlariga nutq shaklining qonuniy muvofiqlashuvi hodisasi, shuningdek jumalistning mahorati nuqtai nazaridan yondashish kerak bo‘ladi. Download 28.78 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling