Shomaksudova, M. Israil \ oav da yozma matn. Nutq va munozara

bo‘ysunishini ko‘rishimiz mumkin.
Sarlavha
Sarlavha nimaligini va uni qanday yaratish to‘g‘risida yuqorida to‘xtalib 
o‘tdik. Muharrirlar sarlavhani o‘zgartirishlari mumkinligi haqida ham bilib oldik. 
Siz sarlavhani matnning ajralib boimas qismiga aylanishini istasangiz, (masalan, 
muhairir tomonidan o‘zgaitirilgan) bu xohishingizni muharrirga ochiq-oydin 
yetkazishingiz mumkin boiadi.
Kirish
Kirish maqolaning boshlanish qismi boiib, maqolaning 10-15 % ni 
egallaydi. Kirish butun matnni qiziqarli qilishi va bu bilan o‘quvchini jalb etishi 
lozim. Ayniqsa, maqola alohida bir shaxs yoki bir guruh insonlar to‘g‘risida 
boisa, kirish qismi nihoyatda ta’sirli yozilishi kerak. Kirish mantiqan asosiy 
qismga olib kelishi lozim.
132

---

Asosiy qism
Asosiy qismda maqolaning asl maqsadi aks ettiriladi. Bu qism qisqa, lo‘nda 
va axboroiylashgan boiishi lozim. Boshqa qismlarda asosiy qismda berilgan 
fikrlar izohlanadi va rivojlantiriladi. Shiming uchirn asosiy qismni yozishga katta 
ahamiyat beriladi: Asosiy qisirmi yozishda muammoga duch kelgan boisangiz, 
demak siz nima haqida yozishingiz kerakligi to‘g‘risida toiiq fikrga ega emassiz. 
Buni tekshirishning oddiy usuli subyekt va obyektni ajratib olib, bir jumlada 
maqolaning asosiy fikrini berishga harakat qiling. Har bir maqolaning asosiy 
qismida o‘quvchiga murojaat qilish kerak bo‘lmaydi. Ayniqsa, gap mavhum 
tushunchalar haqida borsa yoki maxsus nashr yoki hodisaga tegishli bo‘lsa.
O'quvchiga maqolaning muhimligi
Maqolaning bu qismida o‘quvchi uchun u qanday ahamiyat kasb etishi 
yoritiladi. Balandparvoz gaplami berishdan oldin o‘zingizga yana bir savol berib