Шукуров рустам уткурович омонов камол худоймуродович


Download 5.03 Kb.
Pdf ko'rish
bet9/140
Sana17.06.2023
Hajmi5.03 Kb.
#1546782
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   140
Bog'liq
ҚУРИЛИШ МАШИНАЛАРИ ФАНИДАН GLOSSARIY OQUV QOLLANMA

АРИДНЫЙ КЛИМАТ — (арид иқлим)— ёғингарчилик миқдори 
ўсимликларнинг ўсув даври учун етарли бўлмаган, қуруқ иссиқ, континентал 


14 
иқлим. Арид иқлимда йиллик буғланиш йиллик ёгин миқдоридан анча ортиқ 
(10 баравар ва ундан кўп), ёзи эса жазирама иссиқ бўлади. Арид иқлим 
шароитида суғориладиган ерлардагина дехқончилик қилинади. Чўл, чалачўл 
ва даштлар иқлими. Арид иқлимга хосдир. 
АТМОСФЕРА — (атмосфера) (юнон. atmos — буғ ва sphaira — шар) — Ер 
сиртини ўраб турган хаво қатлами. 
АМОРФ - (аморное состояние) - қаттиқ жисмнинг холати (кристалл 
холатдан молекула ёки атомларининг хаотик жойлашиши билан фарқ қилади, 
ҳамма йўналишларда бир хил физик хоссаларга эга, ҳамда аниқ эриш 
хароратига эга эмас). 
АНИЗОТРОПИЯ — жисм хусусияти (хар хил йўналишларда жисм 
хоссалари қиймати турлича бўлади яъни куч йўналишига боғлиқ бўлади. 
АППАРАТ — мослама, қурилма (маълум иш бажариш тартиби 
мукаммаллашган ва баъзида ўзи бошқарадиган мослама). 
АНТИФРИКЦИОНматериал хусусияти, сирпанчик (масалан, ишланиш 
коэффициента кичик кам ёки секин ейиладиган ашёлардан ишқаланиш 
жуфтлари тайёрланади. Лекин сирпанчиқ бўлса ҳам ашё тез ейилиши 
мумкин). 
АСФАЛЬТОБЕТОННАЯ_СМЕСЬ'>АСФАЛЬТОБЕТОННАЯ СМЕСЬ – маълум нисбатда олинган чақилган 
тош, қум, минерал кукун ва битумдан иборат аралашма. Бетонга ўхшайди 
ва мустаҳкамлашганда зич қатламга айланади. 
АСФАЛЬТОБЕТОН –маълум миқдорда олинган, қайноқ холида 
аралаштирилган ва қопламага жипслаштирилган чақилган тош. Минерал 
кукун ва битумдан иборат аралашма. 
Б 
 
БАБА -шибба, тўқмоқ (металларни босим остида ишқалайдиган болғаловчи
машинанинг ишчи қисми). 
БАБКА –тутиб турувчи қисм (металл қирқувчи дасгохларнинг тутиб 


15 
турувчи ва ўнта бош харакатга мосланган харакат берувчи йирик ишчи 
қисмлари. Масалан йўнувчи винтқирқар дастгохларининг олдинги ва орқа 
тутиб турувчи кисмлари). 
БАЛАНС- (франц. balance, айнан тарози, лат. bilanx — иккита тарози 
палласи)1) мувозанат, мувозанатлашиш. 2) бирор доимо ўзгариб турувчи 
ходиса (мас., иссиқлик баланси)даги нисбатни ёки мувозанатни 
характерловчи кўрсаткичлар системаси. 3) соат механизмидаги баланс — 
балансирнинг ўзи. 
БАЛАНСИР - (франц. balancer — тебратмоқ, мувозанатламоқ) — 1) 
қўзғалмас ўқ атрофида тебранма харакат қиладиган икки (баъзан, бир) елкали 
ричаг насослар, бурғилаш станоклари, ва бошқаларда кучни тортқига узатиш 
(мувозанатлаш) учун хизмат қилади. Баъзан, икки елкали балансир 
коромисло деб ҳам аталади. 2) Балансир ёки баланс — балансли соатларда 
маятник (одатда, оғирлаштирилган тугунли ва спираль пружинали 
ғилдиракча) ўрнини босадиган асосий ростлагич. 
БАЛКА - (голл. balk), тўсин — асосан эгилишга ишлайдиган, яъни бинолар, 
кўприклар, эстакадалар, транспорт воситалари, машиналар, станоклар ва 
бошқа конструкцияларида кўплаб ишлатилади. Балка асосан металл ёки 
ёғочдан 
ясалади. Таянч (устун)ларнинг сони ва таянчларга махкамланиш характерига 
кўра, балканинг бир пролётли, кўп пролётли, консолли, учлари қистирилган,
яхлит кўндаланг кесими шаклига кўра, тўғри тўрт бурчак, таврли, қўш 
таврли, қутисимон ва бошқа хиллари бор. Одатда, материаллар қаршилиги 
қонунига асосан балкаларнинг мустахкамлиги, бикрлиги ва турғунлиги 
ҳисобланади. 

Download 5.03 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   140




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling