Щзбекистон Республикаси Олий ва Щрта махсус таoлим вазирлиги

Foydalanilgan adabiyotlar.
1. oziev E. Psixologiyadan ma’ruzalar matni. T. Universitet. 1999.
2. Petrovskiy A.V. Umumiy psixologiya. T. Ho’ituvchi. 1992.
3. Karimova V. «Psixologiya» T. 2002.
4. Nemov. R.S. «Psixologiya» M. 1999.
5. Rubinshteyn. S.L. Osnovo’y obhey psixologii M. 1989.


2-Mavzu. Sezgi psixik jarayonlarning boshlang‘ich holati ekanligi

1. Sezgi oddiy bilish jarayoni sifatida.

2. Sezgining xususiyatlari.
3. Sezgi turlari.
4. Sezgining psixofizikasi.


Tayanch iboralar.
Sezgi, sezgi va axborot, sezgi va ‘ayot, sezgi va faoliyat, in’ikos, sezgining sifati, sezgining jadalligi, sezgining davomiyligi, sezgining muayyan joylarda yuz berish. Tasho’i, ichki sezgilar, ‘id bilish, ta’m bilish, badanning tegishi oro’ali sezish, kontakt va distant retseptorlar, harorat sezgisi, tasho’i-ichki sezgilar.


Savollar.
1. Sezgi haqida tushuncha.
2. Sezgi va informatsiya.
3. Sezgining kishi ‘ayoti va faoliyatidagi hrni.
4. Sezgilarning sifati va jadalligi.
5. Sezgilarning davomiyligi va muayyan joylarda yuz berish.
6. Eksterotseptiv sezgilar.
7. Interotseptiv sezgilar
8 .Propriotseptiv sezgilar.
9. Distant retseptorlar.
10. Kontakt retseptorlar.
11. Analizator o’ismlari.
12. Sensibilizatsiya nima?
13. Sinezsteziya nima?
14. Adaptatsiya nima?

Tevarak - atrofdagi olamning boyligi haqida, tovushlar va ranglar, ‘idlar va harorat, mio’dor va khplab bosho’a narsalar thrisida biz sezgi organlari tufayli bilamiz. Kishi vujudi sezgi a’zolari yordamida sezgilar shaklida tasho’i va ichki mu’itning ‘olati haqida rang-barang axborot olib turadi.

Munozarali savol: Sezgi nima?
Diqqat qiling:
Sezgi - bu oddiy psixik jarayon bhlib, u moddiy olamdagi narsa va ‘odisalarning ayrim xususiyatlari aksidan, shuningdek moddiy o’o’zatuvchilar tegishli retseptorlarga bevosita ta’sir etgan tao’dirda organizmda ‘osil bhladigan ichki ‘olatlarda tarkib topadi. Materiya bizning sezgi organlarimizga ta’sir etib sezgi ‘osil qildiradi.
E’tibor bering:
Sezgi a’zolari axborotni o’abul qilib oladi, saralaydi, jamlaydi va miyaga etkazib beradi. Miya bunday axborotning beni’oyat katta va tuganmas oo’imini har dao’io’a o’abul qilib va o’ayta ishlab turadi. Natijada tevarak-atrofdagi olamning va organizmning xususan o’z ‘olatining aynan bir xil aksi ‘osil bhladi. Shu asnoda kishi tanasining haroratini thrilab turishga, ovo’at ‘azm qiladigan a’zolarning, harakatlantiruvchi mushaklarning, ichki sekretsiya bezlarining ishiga, sezgi a’zolarini yhnaltirib turish kabilar shakllanadi. Bir zumda yuz beradigan khp minglab jarayonlardan tarkib topadigan shu murakkab ish surunkali davom etadi.