Фалсафий ёндашув – Платон (маърифатпарвар диктатура),
Аристотель (Полития, аристократия+демократия), ал-Фаробий
(маърифатпарвар жамият), Т. Гоббс (Левиафан).
Идеал давлат, жамият, ҳукмдор ҳақидаги қарашлар.
Сиёсатни ўрганишда эмпирик (дескриптив) ёндашувнинг моҳиятини очиб беринг.
Эмпирик (дескриптив) ёндашув – Аристотель (давлат тузилиш типологияси), Н. Макиавелли (ҳукумат учун турли акторлар кураши), Ш. Монтескьё (бошқарув ва ҳуқуқда
социологик ёндошув, республика-монархия-империя), Дж. Локк (сиёсий жамият).
Фақат тажриба билимнинг ягона асоси бўла олади, барча гипотеза ва назариялар кузатув орқали текширилиши керак.
Сиёсатни ўрганишда илмий ёндашувнинг моҳиятини очиб беринг.
Илмий ёндашув – К. Маркс (тарихий материализм), Д. Истон
(сиёсатнинг тизимли таҳлили), Х. Ласуэлль (бихевиоризм).
Сиёсатни ўрганишда қандай тараққиёт босқичлари мавжуд?
Давлатга йўналтирилган босқич – Платон, Аристотель, Н. Макиавелли. Сиёсат, энг аввало, фуқаролар устидан давлат бошқарувини амалга ошириш соҳаси сифатида қаралган. Давлат инсон устидан олий ҳокимият эгаси.
Давлат ва жамиятнинг ўзаро ҳаракати босқичи – Дж. Локк, К. Маркс, Ф. Гегель, Б. Спиноза, Ш. Монтескьё, Ж. Руссо ва бошқ. Давлат жамиятнинг институтларидан бири сифатида. Ижтимоий келишув. Давлат ижтимоий тартибни кафолатчиси ва хусусий мулк
ҳимоячиси. Аҳолининг кенг қатламлари.
Жамиятга йўналтирилган босқич – К. Маркс, Ф. Энгельс, О. Тьерри, Ф. Гизо, М. Вебер. Нодавлат акторларнинг сиёсатга таъсири. Ижтимоий уюшмалар. Плюрализм ғоялари, давлат ва жамиятга таъсир ўтказадиган турли хил ижтимоий гуруҳлар манфаатларининг келишуви. Давлат яккамарказлигидан (моноцентризм) ижтимоий полицентризмга ўтиш.
Do'stlaringiz bilan baham: |
