«Сиёсатшунослик» фани бўйича Якуний назорат саволлари
Download 36.05 Kb.
|
Siyosatshunoslik yakuniy javoblar
|
Илмий билимлар қандай шаклланади?
Илмий билимлар – танқидий фикрлаш–маъно ва мантиқни излаш орқали шакилланади. Давлат нима, унинг ҳукуматдан қандай фарқи бор? Тарихан давлатни тушунтириш бўйича қандай ёндашувлар мавжуд бўлган? Ким кимни назорат қилади – давлат ҳукуматними ёки ҳукумат давлатними? Давлат ва фуқаролик жамияти ўртасидаги муносабатлар қандай бўлиши керак? Давлат қандай хусусиятларга эга бўлиши керак? Давлат табиатини ўрганишга қандай ёшдашувлар мавжуд? Давлатнинг қандай кўринишлари мавжуд? Нега давлат марказий сиёсий институт ҳисобланади? У сиёсатнинг бошқа субъектлари билан қай тарзда алоқага киришади? Сиёсий режим нима? Тарихан давлатни тушунтириш бўйича қандай ёндашувлар мавжуд бўлган? Турли хил сиёсий режимларда фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликлари қандай акс этади? Нимага тоталитар режимларда сиёсий иштирок даражаси демократик режимлардан кўра юқорироқ бўлади? Ҳарбий режимларнинг фуқаролик режимлардан нима фарқи бор? Деспот, тиран ва диктатор — улар ўртасида қандай ўхшашлик ва фарқ бор? Турли хил сиёсий режимларда фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликлари қандай акс этади? Сиёсий режимнинг классик типологияларини тушунтириб беринг. Сиёсий режимнинг замонавий типологияларини тушунтириб беринг. Янги демократияларнинг яримдемократиялардан нима фарқи бор? «Уч дунё» типолияси нима? Тушунтириб беринг. Х. Линц классификацияси бўйича демократик ва нодемократик режимларни тушунтириб беринг. Авторитаризмнинг ўзига хос хусусиятларини тушунтириб беринг. Демократиянинг қандай моделлари мавжуд? Сиёсий элита нима? Унинг бошқа элита турларидан нима фарқи бор? Элитар назарияларни тушунтириб беринг. Улар ўртасидаги ўхшашлик ва фарқлар нимадан иборат? Қандай элитар бошқарув моделлари бор? Элитар назария классикларини санаб беринг. Уларнинг ғоялари замонавий назариётчилар ғояларидан нимаси билан фарқ қилади? Р. Михельснинг “Олигархиянинг темир қонуни”ни тушунтириб беринг. Монолит элита модели билан рақобатчи элиталар модели ўртасида қандай фарқ бор? Бюрократик ҳокимият нима? Давлат ва жамият бюрократик ҳокимиятсиз мавжуд бўлиши мумкинми? Вакиллик нима? Қандай қилиб бир киши бошқасини вакили бўлиши мумкин? Сиёсий режимнинг замонавий типологияларини тушунтириб беринг. Х. Линц классификацияси бўйича демократик ва нодемократик режимларни тушунтириб беринг. Ишончли вакиллик моделининг қандай афзаллик ва камчиликлари мавжуд? Мандат моделининг қандай афзаллик ва камчиликлари мавжуд? Пропорционал вакиллик моделининг қандай афзаллик ва камчиликлари мавжуд? Сайловлар қандай функцияни бажаради? Дунёда шаклланган сайлов тизимлари ўртасида қандай фарқлар бор? Уларнинг кучли ва заиф томонлари нималардан иборат? Сайловчиларнинг ўзини тутиш қоидалари нима? Унга қандай омиллар таъсир ўтказади? Овоз бериш бўйича қандай назариялар мавжуд? Рационал танлов модели социологик моделдан нимаси билан фарқ қилади? Ўзини партия билан боғлаш модели ҳукмрон мафкура моделидан нимаси билан фарқ қилади? Сиёсий партияларнинг қандай турлари мавжуд? Манфаат гуруҳлари деганда нимани тушунасиз? Вакиллик нима? Қандай қилиб бир киши бошқасини вакили бўлиши мумкин? Ишончли вакиллик моделининг қандай афзаллик ва камчиликлари мавжуд? Мандат моделининг қандай афзаллик ва камчиликлари мавжуд? Пропорционал вакиллик моделининг қандай афзаллик ва камчиликлари мавжуд? Сайловлар қандай функцияни бажаради? Дунёда шаклланган сайлов тизимлари ўртасида қандай фарқлар бор? Уларнинг кучли ва заиф томонлари нималардан иборат? Сайловчиларнинг ўзини тутиш қоидалари нима? Унга қандай омиллар таъсир ўтказади? Овоз бериш бўйича қандай назариялар мавжуд? Рационал танлов модели социологик моделдан нимаси билан фарқ қилади? Ўзини партия билан боғлаш модели ҳукмрон мафкура моделидан нимаси билан фарқ қилади? Сиёсий партияларнинг қандай турлари мавжуд? Манфаат гуруҳлари деганда нимани тушунасиз? Мафкура нима? Сиёсий мафкуранинг бошқа мафкура турларидан нима фарқи бор? Марксизм, либерализм ва консерватизм назарий ёндашувларига кўра сиёсий мафкурага қандай таъриф берилган? Мафкураларнинг ўсиши ва қулашини қандай тушунтириш мумкин? Либерализм мафкурасининг элементларини келтиринг. Консерватизм мафкурасининг элементларини келтиринг. Либерализм ва консерватизм мафкураларининг асосий ғояларини қиёсланг. Либерализм мафкурасининг қандай турлари мавжуд? Уларнинг бир биридан фарқи нимада? Консерватизм мафкурасининг қандай турлари мавжуд? Уларнинг бир биридан фарқи нимада? Социализм мафкурасининг элементларини келтиринг? Социализм ғоялари алмашиниши ва курашини қандай тушунтириш мумкин? Социал-демократия нима? У социализм ва либерализмдан нимаси билан фарқ қилади? Вақт ўтиши билан асосий мафкуралар қайт тарзда ўзгарди: либерализм, консерватизм ва социализм? Социал-демократия ва социализм ўртасида қандай фарқ бор? Социализм ва коммунизм ўртасида қандай фарқ бор? Диний фундаментализм, фашизм ва анархизм ўртасида қандай ўхшаш ва фарқли жиҳатлар мавжуд? Феминизм ва экологизмнинг асосий ғоялари нималардан иборат? Мафкуранинг интиҳоси бўлиши мумкинми? Кишилик жамияти мафкурасиз яшаган даврлардан мисоллар келтиринг. Сиёсий маданият нима? Кишилар ва ижтимоий гуруҳларида сиёсий қарашлар ва қадриятлар қай тарзда шаклланади? Сиёсий маданият турларини санаб беринг. «Сиёсий маданиятнинг олтин ўрталиги» нима? Бирор бир жамиятга сиёсий маданиятнинг шаклланишида анъаналар ва сиёсий тараққиётга олиб келган “бошқа жамиятлар тажрибаси” қандай аҳамиятга эга? Турли хил сиёсий жараёнларга сиёсий маданиятнинг таъсири қандай? Мисоллар келтиринг. Турли хил давлатлар ва халқларнинг сиёсий маданиятини қиёслаш мумкинми? “Ривожланган” ва “ривожланмаган” сиёсий маданиятлар ҳақида фикр юритиш тўғрими? Демократик режимлар учун алоҳида «фуқаролик маданияти зарурми»? Сиёсий социализация нима? ОАВ қай тарзда жамиятга таъсир ўтказади? Мисол сифатида қандай моделларни келтириш мумкин? Ижтимоий капитал нима? Ҳозирги ёшларнинг сиёсий социализацияси 1970-1980 йиллар ёшлари социализациясидан нима фарқи бор? Шарқ ва Ғарб сиёсий маданиятининг ўзига ҳос жиҳатлари нималардан иборат? Сиёсий тараққиёт нима? Ривожланиш ва тараққиёт ўртасида қандай фарқ мавжуд? Ривожланиш ва модернизация: ўзаро боғлиқлик ва фарқлар. Сиёсий ўзгаришларнинг қандай турлари мавжуд? Реставрация ва конституцияни тўлиқ ёки қисман қайта кўриш (ревизия) ўртасида қандай фарқ бор? Революция (инқилоб)нинг давлат тўнтарилишидан қандай фарқи бор? Давлат тўнтарилиши келтириб чиқарадиган натижаларига кзра революция билан тенглашиши мумкинми? Анъанавий жамиятларнинг ўзига хос ҳусусиятлари қандай? Замонавий жамият пайдо бўлиши учун қандай шарт-шароитлар мавжуд бўлиши керак? Ўтиш даври жамиятлари қандай муаммоларга дуч келади? Анъанавий жамиятларга «қолоқ ва ривожланмаган» деб таъриф бериш тўғрими? Авторитар тузумда сиёсий тараққиётга эришиш мумкинми ёки у фақат демократик тузумда амалга оширилиши мумкинми? Анъанавий жамиятларнинг ўзига хос ҳусусиятлари қандай? Замонавий жамият пайдо бўлиши учун қандай шарт-шароитлар мавжуд бўлиши керак? Download 36.05 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|