Sipunkulidlar (Sipuncula) yer yuzida 150

1. 
   Sipunkulidlar (Sipuncula) - yer yuzida 150 ta turi tarqalgan bo’lib tanasi bosh qismida zich paypaslagichlari joylashganligi bilan harakterlanadi. Vakillari gavdasi uzunligi 2 mm dan 70 sm gacha boradi. Suv tubida yashovchi dengiz hayvonlaridir. Bir qancha turlari qumda, ba’zi turlari marjon qoyalari kovaklarida, mollyuskalar chig’anoqlarida (bo’shagan), 1ta turi yog’ochni parmalab oyib yashaydi. Gavdasining orqa tomoni yo’gonlashib, diametri kattalashgan (noksimon) bo’ladi. Sipunkkulidlar ayrim jinsli. Urug’lanish tashqi, gametalar suvda qo’shiladi. Lichinkasi metamarfozni o’tab rivojlanadi. Pelagosfera – lichinkasi plankton organizmlar bilan ozuqlanib, uzoq rivojlanadi. Sipunkkulidlar filogenizi tortishuvchi muammo bo’lib kelmoqda. Ularni lichinkasini rivojlanishi hamda ular bilan yonma-yon bo’lgan uchta takson ayrim tipik belgilari ham maskur taksonga namoyon bo’ladi. Shuning uchun ayrim sistematiklar bularni halqali chuvalchanglardan kelib chiqqan desa, boshqa tadqiqotchilar mollyuskalardan kelib chiqqanligini ta’kidlaydi. Uchunchi guruh mutaxasislar bularni ninatanlilar avlodi ekanligini aytadi.
   

2.Nemertinalar-nemertini tipi
Qisman parazit yashaydigan chuvalchanglarni o’z ichiga oladi. Cho’ziq tnasi xilpillovchi epiteliy bilan qoplangan. Epiteliy ostida xalqa bo’ylanma muskullar joylashgan. Tanasining oldingi uchida uzun xartumi bo’ladi. Xartum o’ljasini tutish uchun xizmat qiladi. Xartum maxsus xaltachaga kirib turadi. Tana bo’shlig’I bo’lmaydi, ichki organlari oralig’I parenxima to’lgan. Hazm qilish sistemasi oldingi, o’rtta va keying qismlarga iborat. Qon aylanish protonefrediy tipidagi ayirish sistemeasi rivojlangan. Nerv sistemesi ortogon tipda tuzilgan. Jinsiy sistemasi ayrim jinsli, soda tuzilgan bo’lib xaltachalar shaklidagi follikulalardan iborat. Jinsiy xujayralarni chiqaradigan yo’llar va qo’shilish organi bo’lmaydi. Nemertinalar tipiga 750 ga yaqin turlarni o’z ichiga oladigan yagona nemertinalar sinf kiradi.