Soliq xavfini boshqarish, soliq xavfi mavjud soliq to‘lovchilarni (soliq agentlarini) aniqlash va soliq tekshiruvlarini tashkil etish va o‘tkazish to‘G‘risida

3-bob. Soliq tekshiruvlari ishtirokchilari, ularning huquqlari va majburiyatlari
10. Soliq tekshiruvini o‘tkazuvchi soliq organining mansabdor shaxsi, soliq to‘lovchi va uning vakillari soliq
tekshiruvining ishtirokchilari hisoblanadi.
11. Soliq tekshiruvlariga zarur hollarda O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksining (keyingi o‘rinlarda — Soliq
kodeksi) 
149 — 153-moddalarida 
belgilangan tartibda guvoh, ekspert, mutaxassis, tarjimon va xolislar jalb etilishi,
shuningdek, ekspertiza tayinlanishi mumkin.
12. Ekspert, mutaxassis va tarjimonni jalb qilish uchun soliq organi tomonidan tegishli davlat organlari va
tashkilotlariga murojaat qilinadi.
Mustaqil ekspert, mutaxassis va tarjimonlar shartnoma asosida soliq organining mablag‘lari hisobidan jalb
qilinishi mumkin, mablag‘ ajratish tartibi O‘zbekiston Respublikasi Davlat soliq qo‘mitasi (keyingi o‘rinlarda —
Davlat soliq qo‘mitasi) tomonidan tasdiqlanadi.
13. Soliq nazoratini amalga oshirish uchun ahamiyatga ega biror-bir holatlar o‘ziga ma’lum bo‘lgan har
qanday voyaga yetgan jismoniy shaxs ko‘rsatmalar berish uchun guvoh sifatida chaqirilishi mumkin.
Soliq tekshiruvi davomida ko‘rsatmalar olishdan avval soliq organining mansabdor shaxsi guvohni
ko‘rsatmalar berishni rad etganlik yoki bundan bosh tortganlik yoxud bila turib yolg‘on ko‘rsatmalar berganlik
uchun javobgarlik to‘g‘risida ogohlantiradi.
Guvohning ko‘rsatmalari ushbu Nizomga 
1-ilovaga 
muvofiq shaklda tuziladigan bayonnomada qayd
etiladi.

---

14. Ekspertiza tayinlash to‘g‘risidagi qaror soliq organining rahbari (rahbar o‘rinbosari) tomonidan ushbu
Nizomga 
2-ilovaga 
muvofiq shaklda soliq tekshiruvini o‘tkazadigan soliq organi mansabdor shaxsining
iltimosnomasi asosida qabul qilinadi.
15. Soliq tekshiruvini o‘tkazuvchi soliq organining mansabdor shaxsi soliq to‘lovchini ekspertiza
tayinlanganligi to‘g‘risidagi qaror bilan tanishtiradi va huquqlarini tushuntirib, bu haqida ushbu Nizomga 
3-
ilovaga 
muvofiq shaklda bayonnoma tuzadi.
Oldingi
 tahrirga qarang.
16. Xolislar kamida ikki nafar kishi miqdorida jalb etiladi.
Ishning natijasidan manfaatdor bo‘lmagan har qanday voyaga yetgan jismoniy shaxslar xolislar sifatida jalb
etilishi mumkin.
Soliq organlari mansabdor shaxslarining xolislar sifatida ishtirok etishiga yo‘l qo‘yilmaydi.
Xolislar o‘z ishtirokida amalga oshirilgan harakatlar fakti, mazmuni va natijalarini bayonnomada tasdiqlashi
shart. Ular amalga oshirilgan harakatlar yuzasidan bayonnomaga kiritilishi lozim bo‘lgan fikr-mulohazalar
bildirishga haqli. Zarur bo‘lgan taqdirda, xolislar ko‘rsatilgan holatlar yuzasidan so‘roq qilinishi mumkin.
(16-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 22-avgustdagi 471-sonli 
qarori
tahririda —
Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 22.08.2022-y., 09/22/471/0767-son)
17. Soliq tekshiruvlarini o‘tkazishda soliq to‘lovchilar quyidagi huquqlarga ega:
soliq organlari mansabdor shaxslarining tekshiruv masalalariga aloqasi bo‘lmagan talablarini bajarmaslik;
soliq tekshiruvlarini o‘tkazishda shaxsan yoki o‘z vakili orqali ishtirok etish;
Oldingi
 tahrirga qarang.
soliq tekshiruvini amalga oshiruvchi soliq organlariga soliq to‘g‘risidagi qonunchilikning ijrosiga taalluqli
masalalar bo‘yicha tushuntirishlar berish;
(17-bandning to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli
qarori 
tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)
soliq to‘lovchi talab qilib olinayotgan hujjatlarni soliq organiga taqdim etmaslikka haqli, agar ushbu
hujjatlar yoki ularning nusxalari oldin soliq organlariga oldingi o‘tkazilgan kameral yoki sayyor soliq
tekshiruvlarida yoxud soliq monitoringini o‘tkazish jarayonida taqdim etilgan bo‘lsa;
ekspertni rad etish va ekspertni o‘zi ko‘rsatgan shaxslar orasidan tayinlash to‘g‘risida iltimos qilish;
soliq organi mansabdor shaxsining ruxsati bilan ekspertiza o‘tkazishda ishtirok etish va ekspertga
tushuntirishlar berish, ekspertning xulosasi bilan tanishish;
soliq tekshiruvi materiallari bilan tanishish va tekshiruv dalolatnomasini olish;
soliq organlari mansabdor shaxslarining noqonuniy xatti-harakatlari yuzasidan shikoyat qilish;