So’z boshi elektr uskunalarini ekspluatasiya qilishda xavfsizlik texnikasi qoidalarni davlat tilidagi 1 nashri Energoatom nashriyoti tomonidan 1987 yilda nashr etilgan rus tilidagi nusxasi, amaldagi rahbariy

3. TEZKOR XIZMAT KO’RSATISH VA ISHLARNI BAJARISH 
3.1. TEZKOR XIZMAT KO’RSATISH 
3.1.1. 1000 V kuchlanishdan yuqori bo’lgaa elektr uskunalarda yakka o’zi xizmat 
qiluvchi navbatchi yoki tezkor-ta’mirlash xodimi, shuningdek, navbatchilik qilayotgan 
katga navbatchi elektr xavfsizligi bo’yicha IV gruppaga, qolgan xodimlar esa III 
gruppaga ega bo’lishi shart. 
1000 V kuchlannshgacha bo’lgan elektr uskunalarda yakka o’zi xizmat kiluvchi 
navbatchi yoki tezkor-ta’mirlash xodimi III gruppaga ega bo’lidi kerak. 
3.1.2. Kuchlanish ostnda bo’lgan elektr uskunani tusiqsiz tok o’tkazuvchi qismiga 3.1. 
jadvalda qayd etilganidan kam masofaga yuk ko’taruvchi va boshqa mashina-
mexanizmlarning hamda shaxslarning yaqnnlashishi man etiladi. 
3.1.3. Elektrostansiya va podstansiya elektr uskunalarini yakka o’zi ko’rib chiqishni 
elektr xavfsizligi buyicha III gruppaga ega bo’lgan navbatchi yoki tezkor-ta’mirlash 
xodnmi, yoki V gruppaga ega bo’lgan ma’muriy-texnik xodim yoxud korxona 
rahbariyati bajarishi mumkin. 
Elektrotexnikaga aloqasi bo’lmagan xodimlar elektrostansiya va podstansiya elektr 
uskunalarini ko’rib chiqishni va ekskursiyani korxona ma’muriyati ruxsati bo’lgan, 
yakka o’zi ko’rib chiqish xuquqiga ega bo’lgan IV grutshali xodim nazorati osgida 
o’tkazishi mumkin. 
Elektr uzatish tarmog’ini ko’rib chiqish ushbu Qoidaning 14,5.1 va 14.5.2 bandlariga 
binoan amalga oshirilishi mumkin. 
3.1. jadval. Kuchlanish ostida bo’lgan tok o’tkazuvchi qismgacha yaqnnlashish 
mumkip bo’lgaj masofa, m. 
Kuchlanish, kV 
Odamlar va ular 
qo’llaydigan asbob hamda
moslamalardan vaqtincha 
tusiq, tok o’tkazuchi qism-
largacha bo’lgan masofa 
YUk, yuk changallovchi 
moslamalar, stroiplar, 
ishchn yoki transport 
holatida bo’lgan yuk 
ko’tarish mashina va
mexanizmlar bilan tok
o’tkazuvchi qismlar
orasidagi masofa. 
1 gacha bo’lgan havo elektr 
uzatish tarmog’i uchun 
0,6 
1,0 
Boshqa elektr usku-nalari 
uchun 
cheklanmaydi, (tegish 
mumkin emas) 
1,0 
6-35 
0,6 
1,0 
110 
1,0 
1,5 
150 
1,5 
2,0 
220 
2,0 
2
G
5 
330 
2,5 
3
G
5 
400-500 
3,5 
4,5 
750 
5,0 
6,0 
800* 
3,5 
4,5 
1100 
8,0 
10,0 
* — O’zgarmas tok. 

---