Statistikaning asosiy elementlari
Bosh to`plam yoki tanlanma to`plamning hajmi
Download 472.79 Kb. Pdf ko'rish
|
2-Mavzu Statistika
- Bu sahifa navigatsiya:
- 3. Tanlanamning statistik taqsimoti
Bosh to`plam yoki tanlanma to`plamning hajmi deb, bu to`plamdagi
obyektlar soniga aytiladi. Odatda bosh to`plam hajmi N, tanlanma to`plam hajmi n bilan belgilanadi. Misol Agar 10 000ta detalning sifatini tekshirish uchun 100 ta detal tanlab olingan bo‘lsa, bosh to‘plam hajmi 10000 N va tanlanmaning hajmi 100 n ga teng bo‘ladi. 3. Tanlanamning statistik taqsimoti Biror tajriba natijasida hosil qilingan bosh to’plamdan n ta 1 2 , ,..., n x x x natijalar olingan bo‘lsin, u holda biz tanlanma to‘plamga ega bo‘lamiz. Тajribalar bir хil sharoitda, bir-biriga bog‘liq bo‘lmagan holda o‘tkazilgan deb faraz qilinadi. Ma’lumki, tajriba natijalari (1) ya’ni 1-tajriba natijasi 1 x (1-o‘rinda yozilgan), 2-tajriba natijasi 2 x (2-o‘rinda yozilgan), …, n-tajriba natijasi n x (n- o‘rinda yozilgan) bo‘lib, ular son qiymatlari bo‘yicha tartibsiz joylashgan bo‘lishi mumkin. Agar tanlanma to‘plam qiymatlar bo‘yicha o‘sish (yoki kamayish) tartibida * * * 1 2 ..... n x x x (yoki * * 2 1 1 ... n n х x x x ) kabi joylashtirilsa, * * * 1 2 , ,..., n x x x variatsion qator deyiladi. (1) tanlanma to‘plamdagi , 1,2,..., i x i n lar variantalar deyiladi. Variatsion qator uning tarkibida variantalar ishtirokiga qarab ikki turga ajratiladi: a) oddiy; b) tortilgan. Agar variatsion qatorda har bir o`zgaruvchi faqat bir martadan qatnashsa bu qator oddiy variatsion qator bo`ladi. Masalan, 0, 1, 3, 5, 7, 9, 11, 12. Agar qatorda o`zgaruvchilar takrorlanib ham kelsa bunday qator tortilgan variatsion qator hisoblanadi. Masalan, 0, 0, 1, 1, 1, 3, 3, 5, 7, 7, 9, 9, 11, 12. Agar tanlanmada 1 x varianta 1 п marta, 2 x varianta 2 п marta, ..., k x varianta k п marta (bu yerda 1 2 ..... k n n n n ) kuzatilgan bo‘lsa, u holda 1 2 , ,..., k n n n sonlar chastotalar, 1, 2,..., i i n w i k n sonlar esa nisbiy chastotalar deyiladi. Ravshanki, 1 2 ... 1 k w w w bo‘ladi. Тanlanmaning statistik yoki empirik taqsimoti deb variantalar va ularga mos chastotalar yoki nisbiy chastotalardan iborat ushbu jadvalga aytiladi: 1 2 1 2 : , , ..., : , , ..., i k i k x x x x n n n n yoki 1 2 1 2 : , ,..., : , ,..., i k i k x x x x w w w w . Misol Тanlanma chastotlarining statistik taqsimoti berilgan: : 1 0 1 2 : 2 4 6 8 i i x n Nisbiy chastotalarni toping. Javob 1 2 3 4 2 4 6 8 20 n n n n n 1 2 3 4 2 4 6 8 0,1; 0, 2; 0,3; 0, 4 20 20 20 20 w w w w . Tanlanmaning nisbiy chastotali statistic taqsimotini quyidagicha yozish mumkin: : 1 0 1 2 : 0,1 0, 2 0,3 0, 4 i i x w Shu bilan birga 0,1+0,2+0,3+0,4=1. Misol Guruhda 30 ta talaba bo`lib, ulardan 12 ta talaba tasodifan tanlab olindi va ularga 4 ta topshiriq berildi. Talabalar bu topshiriqlarni 1 kishi umuman bajara olmadi, 1 kishi 1 tasini bajardi, 2 kishi 2 tasini bajardi, 5 kishi 3 tasini bajardi, 3 kishi 4 tasini bajara oldi. Tanlanmaning statistik taqsimotini tuzing. Javob Tanlanma o`zgaruvchilari 5 ta bo`lib, bular: 0, 1, 2, 3, 4; tanlanma hajmi esa n=12 ga teng. Tanlanmaning chastotali taqsimoti quyidagicha: 0 1 2 3 4 1 1 2 5 3 Tanlanmaning nisbiy chastotali taqsimoti quyidagicha: 0 1 2 3 4 Download 472.79 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling