Strategiyalíq menedjment 5230200-Menedjment (tarmaqlar hám tarawlar boyınsha) bakalavr talim bagdarı studentleri ushın oqíw qollanba

Ekinshi dárejeli orında bolǵan firmaları strategiyası 
Ekinshi dárejeli orında bolǵan firmalar bazarda tarmaqtıń liderlerge 
salıstırǵanda bir qansha ázzi poziciyaǵa iye boladı. Olardıń bazıları tırısıwshań, 
ǵayratlı boladı hám sazlanǵan strategiyalardan óz poziciyaların bekkemlewge, 
bazardaǵı úlesin keńeyttiriwde paydalanadı. Olar bir qansha tez hám reakciyaǵa 
beyim boladı hám tómendegi qatnaslarlardıń hár birin qollana aladı. 
1. 
Vakant uya strategiyası. 
2. 
Qánige strategiyası. 
3. 
Firmanıń «bizlerdiki olardıkinen jaqsı» strategiyası. 
4. 
«Boysınıwshań dawamshı» strategiyası. 
5. 
«Iyelik etiw(yamasa arttırıw) esabınan ósiw» strategiyası. 
6. 
Abıroyǵa sáykes keliw strategiyası. 
Tabısqa hám jeńiske baǵdarlawshı strategiya islep shıǵıw ushın usınıslar 
Báseki kúshi ázzilegen firma óz siyasatın tórt tiykarǵı strategiyalıq 
imkániyatlarınan kelip shıǵıp quradı. Firmada finans qarjıları bar bolsa, ol 
tómendegi strategiyalardı ámelge asırıwı múmkin. 
• 
Aylanba hújum strategiyası. 
• 
Qorǵaw hám bekkemlew strategiyası. 

---

77 
• 
Tezlik penen sheginiw strategiyası. 
• 
«Qırmandı jıynaw» strategiyası. 
Bunday firmalar qolaylıqqa iye emes tarmaqlardan yaǵnıy «Qırmandı jıynaw» 
dan pul qarjıların dáramatlı tarawlarǵa baǵdarlaydı. 
Tabısqa hám jeńiske baǵdarlawshı strategiya islep shıǵıw ushın usınıslar 
tómendegilerden ibarat: 
1) 
Strategiya islep shıǵıw hám onı ámelge asırıwda firmanıń báseki 
statusın uzaq múddetke kúsheytiriw imkaniyatın beretuǵın háreketelerge ayırqsha 
itibar beriń. 
2) 
Sonı biliń, izbe izlik penen anıq hám puxta islep shıǵılǵan, hám 
ámelge asırılatuǵın báseki strategiyası firmaǵa abıroy alıp keledi hám onıń 
tarmaqtaǵı stutatusın tán aldıradı. Bir mártelik bazar imkaniyatlarınan paydalanıwǵa 
tiykarlanǵan ózgeriwsheń strategiya bolsa júzeki nátiyjeler beredi. 
3) 
Kem qárejetlerge hám keńirek differensaciya ortasındaǵı óz ara 
kelispegen sharayatlarǵa tiykarlanǵan, «joldıń yaramında toqtap qalǵan» 
strategiyalardan uzaǵıraq bolıń. 
4) 
Qarjılardı bekkem bazar ústinliklerin jaratıwǵa sarıplań. 
5) 
Báseki ústinliklerin jaratıw ushın agressiv hújum taktikasın hám 
olardı qorǵaw ushın qatań qorǵaw taktikasın qollanıń. 
6) 
Eń qolaylı sharayatlarda ǵana tabıs keltiriwi múmkin bolǵan 
strategiyalardan qashıń. 
7) 
Firmaǵa manevr imkaniyatların qaldırmaytuǵın kúshli strategiya 
qollaanıp atırǵanda abaylı bolıń, sebebi tez ózgeriwsheń bazar sharayatı barlıq 
háreketlerińizdi joqqa shıǵarıwı múmkin. 
8) 
Qarsılaslardıń hárekterlerine jeterli baha beriń. 
9) 
Sawlatlı báseki ústinligi hám jeterli finanslıq támiynat bolmasa kúshli 
qarsılaslarǵa hújum qılmań. 
10) 
Kúshli qarsılasdan góre kúshsiz qarsılasqa hújum islew paydalıraq 
ekenligin biliń. 
11) 
Qárejetler boyınsha jeterli ústinlikke iye bolmay turıp bahalardı 

---

78 
arzanlatpań. 
12) 
Qarsılaslardıń bazardaǵı ornın bilip alıwǵa qaratılǵan agressiv 
siyasat olardı urıs ashıwǵa hám «marketińshe» qurallanıw jarısın baslawǵa túrtki 
bolıwı múmkin. 
13) 
Diversifikaciyalanǵan strategiyanı ámelge asırıwda sapa, tovarlardan 
paydalanıw hám xızmet kórsetiwde áhmiyetli jantasıwlar tabıwǵa háreket etiń.