Strategiyalíq menedjment 5230200-Menedjment (tarmaqlar hám tarawlar boyınsha) bakalavr talim bagdarı studentleri ushın oqíw qollanba

7.3 Uqsas tarmaqlarǵa hám uqsas bolmaǵan diversiyalaw tarmaqlarǵa kirip 
barıw imkaniyatları 
Diversiyalaw variantların izlew processinde kompaniya uqsas tarmaqlardı 
tańlawı múmkin. Bunday waqıtta tarmaqqa diversiyalaw strategiyalıq 
muwapıqlıqtan kelip shıǵıp ámelge asırıladı. Strategiyalıq muwapıqlıq hár 
túrli firmalar uqsas óndiriske iye bolǵan sharayatta juzege keledi. Bul bolsa 
tómendegiler ushın imkaniyat jaratadı: 
a) 
sheberlik ham tájriybeni bir kárxanadan basqa kárxanaǵa ótkiziw; 
b) 
óndiris qárejetlerin azaytıw maqsetinde hár túrli sistemada bolǵan 
óndiristi birden bir sistemaǵa birlestirew. 
Strategiyalıq jaqtan muwapıqlıqqa tiykarlanǵan baylanıslar óndiris tarawında, 
personal sheberlikke bolǵan talaplarda, mineral resurslar hám jetkizip beriwshilerdiń 
negizleriniń jalǵız ekenliginde, detallar hám komponentlerdi birgelikte qollaw arqalı 
óndiris potencialın arttırıwında, uqsas óndiris usulları hám basqarıw tarawındaǵı 
nou-xaularda, marketiń hám ónim satıwda bir qıylı qatnaslardı qollawda, bir qıylı 
kótere satıwshılar, qarıydarlar hám usaqlap satıw dilerlerinde, satıwdan keyingi 
xızmet kórsetiw potancialında, sonday aq ulıwma sawda markasınan paydalanıwdan 
alınǵan sinergitikalıq nátiyjelerde sáwlelenedi. 

---

89 
Uqsas tarmaqlarǵa diversiyalaw haqıyqatındada tartımlı kórinedi. Ol bar 
bolǵan jumıstıń jedellik dárejesin saqlap qalıw, sheberlik hám tájriybeni úyretiw 
esabınan báseki ústinliginen paydalanıw, sonday aq investiciyalaw qáwipin uqsas 
tarmaqlardaǵı firmalar menen bólisiw imkaniyatın beredi. 
Uqsas tarmaqlar ortasidaǵı strategiyalıq muwapıqlıq tómendegiler esabınan 
báseki ústinliginiń ushın potencialınıń osiuin júzege keltiredi: 
a) 
bir qansha arzan óndiris qárejetleri. 
b) 
bir tarmaqtan ekinshisine tiykarǵı mamanlıq hám tájriybe, 
texnologikyalıq ózgeshelikler, basqarıw nau-xauların nátiyjeli engiziw. 
s)ulıwma tovar markasınan paydalanıw imkaniyatları. 
Biznestiń jaqın tarawlarındaǵı strategiyalıq muwapıqlıq esabınan erisilgen 
báseki ústinligi individual óndiriske qaraǵanda qosımsha kúsh beredi. 
Báseki ústinliginiń qosımsha negizi akciyalardıń dáramatlılıǵı boyınsha 2+2=5 
nátiyjesin alıw imkanın beredi. 
Uqsas tarmaqlarǵa diversiyalawdıń keń tarqalgǵan jolları tómendegiler: 
- satıw imkaniyatları hám reklama iskerliginen birgelikte paydalanıwı múmkin 
bolǵan tarmaqlarǵa kiriw; 
- uqsas texnologiyalardan paydalanıw; 
-nou-xau hám tájriybelerdi bir iskerlik túrinen basqa iskerlik túrlerine ótkiziw; 
-jańa ónimge firmanıń atın basıp shıǵarıw hám tutınıwshılardıń isenimin tartıw; 
-iskerlikti rawajalndırıw ushın quwatlıqları jańa tarmaqlarǵa tartıw.