Суѓоришнинг ћосилдорликка ва унинг сифатига таъсири
Download 369.39 Kb. Pdf ko'rish
|
Yz9ATf2zdvomWNLKpI5nGjlPactFmQ7agp0Cqdse
V
P = P K M K M ; Bu yerda: P – tuproq qatlamda oziq elementlarining tarkib topishi, mg/100g; K M – oziq elementining mg/100 g dan kg/ga o’tkazish koeffitsiyenti; K P – tuproq qatlamning oziq moddasini ishlatilish koeffitsiyenti; Masalan: kartogrammada 100 g tuproqda 10 mg yengil gidrolizlanadigan azot mavjud (P). Agar uni 0-22 sm o’rish qatlamida 25% (K P ) ishlatilsa, unda o’simliklar orqali ushbu oziq elementining 75 kg/ga sm o’zlashtirilib olinishi mumkin. V P =10 mg/100 g· 30 kg/ga· 0,25 = 75 kg/ga N. Тuproqda 3-25 mg/100 g yengil gidrolizlangan azot mavjud bo’lganda va uning 20-35% ishlatilganda, o’simliklar orqali 18-262,5 kg/ga azot chiqishi mumkin (17-jadval). 18-jadvalda oziq elementining tuproq qatlamdan chiqishi (V p ) ya’ni 1 s don uchun (V 1 ) ning hisobi, kuzgi bug’doyning hosilining taxminiy hajmi (U EF ) keltirilgan. Тuproq qatlamda 16 mg/100 g yengil gidrolizlanadigan azot mavjud bo’lganda, 25 % i ishlatilganda, uning taxminiy chiqishi120 kg/ga ni tashkil etadi, bu esa 36,9 s/ga dan olishni ta’minlaydi. Azotning tuproqda mavjud bo’lishi va uning o’simliklar orqali qamrab olinishi kuzgi bug’doy donining hosili miqdori o’zgarib turadi: 5,5 (18 kg/ga N: 3,25 kg/s) dan 80,7 s/ga (262,5 kg/ga N : 3,25 kg/s) gacha. Fosfor turli xil tuproq qatlamlarida 5-20% ga ishlatiladi, bu esa o’simliklar orqali bu oziq elementining chiqishini o’zgarib turishiga taqazo etadi: 4,5(3 mg/100 g ·30 kg/ga ·0,05) dan 150 kg/ga (25 mg/100 g tuproq ·30 kg/ga ·0,2) gacha (19- jadval). Bunda kuzgi bug’doyning hosili 3,9 (4,5 kg/ga R 2 O 5 : 1,15 kg/s) dan 130,4 s/ga (150kg/ga R 2 O 5 : 1,15 kg/s) gacha bo’lishi mumkin (20-jadval). Тorf-botqoqli tuproqdan boshqa hamma tuproq qatlamlari o’simliklar uchun kerakli bo’lgan katta miqdordagi kaliyga ega. Kaliyning kuzgi bug’doydan chiqishi unchalik ko’p emas, bundan kelib chiqib iste’mol koeffitsiyenti K 2 O 8-10% ni tashkil etadi. 21-jadvalda kaliyning tuproq qatlami hamda o’simliklardan chiqishi keltirilgan. Тuproq qatlamda uning 3 dan 30 mg/100 g gacha tarkib topishi hamda o’simliklar orqali iste’mol qilinishi 8-20 % tashkil etsa, bu ko’rsatkichlar 7,2 kg/ga (3 mg/100 g ·30 kg/ga ·0,08) dan 180 kg/ga (30 mg/100 g·30 kg/ga ·0,2) gacha o’zgarib to’radi. 1 s donga 2 kg kaliy ishlatilganda kuzgi bug’doydan 3,6 kg/ga (7,2 kg/ga : 2 kg/s) dan 90 s/ga (180 kg/ga : 2 kg/s) gacha hosil olish mumkin. Agarda tuproqda 12 mg/100 g K 2 O (yoki 360 kg/ga ) mavjud bo’lsa, unda uni o’simliklar orqali 15 % ga iste’mol qilinsa, unda taxminiy chiqish 54 kg/ga (360 kg/ga ·0,15) ni tashkil etadi, bu esa don hosilini 27 s/ga (54 kg/ga ·2 kg/s )ga shakllanishiga yetadi, 20 % iste’mol qilinsa – 36 s/ga ni tashkil qiladi (22-jadval). Bu ko’rsatkichlar o’g’itlar me’yori hisobini to’g’riligini nazorat qilishda, hamda o’rim usulini hosildorligini har bir mineral oziq bo’yicha aniqlash uchun kerak bo’ladi. 16-jadvalda keltirilgan oziq moddalar me’yori hisobi sxemasi qo’yidagi formulada ifolangan: D d.v = У П М К К ПК УВ 1 ; 16-jadvaldagi berilishlarni (12) formulaga qo’yib, 50 s/ga kuzgi bo’g’doy donini shakllanishi uchun kerak bo’lgan azot me’yorini hisoblanadi. D d.v = гаN кг га кг г мг ц кг га ц / 123 6 , 0 25 , 0 / 30 100 / 8 , 11 ( ) / 25 , 3 / 50 ( ; Oldin ishlatilgan formulalarga nisbatan (12) formulaga tuproq oziq moddalarining mg/100 g kg/ga (K m ) ga o’tkazilishi koeffitsiyenti (to’rli xil o’rim qatlam chuqurliklari uchun) kiritilgan. 22 sm li qatlam uchun hisob olib borilsa, unda K M = 30 ga teng. 25 sm li qatlam uchun K M = 34; 28 sm uchun K M =38; 30 sm uchun K M =41 bo’ladi. Тuproq qatlamdagi oziq moddalar iste’moli hamda o’g’itlar koeffitsiyentlari (K P ) va (K U ) protsentlarda emas balki, birlik usulida keltirilgan. (100 % bir birlik deb qabul qilingan). Oziq elementi me’yorini kerakli paytda formula bo’yicha tuklarga o’tkazish mumkin: Download 369.39 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling