T. C. MİMar sinan güzel sanatlar üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ tarih anabiLİm dali ortaçAĞ tariHİ programi
Download 3.07 Mb. Pdf ko'rish
|
KAFALI, Mustafa, “Deşti Kıpçak ve Cuci Ulusu”, İÜEFTD, S. 25, İstanbul 1971, s. 179-188. KAFESOĞLU, İbrahim, Hârezmşahlar Devleti Tarihi, TTK Yayınları, Ankara 2000.
KAFESOĞLU, İbrahim, “Türk Tarihinde Moğollar ve Çengiz Meselesi”, İÜEFTD, VIII/8, s. 105-136.
2003.
KAMALOV, İlyas, Avrasya Fatihi Tatarlar, Kaknüs Yayınları, İstanbul 2008.
İstanbul 2002, s.167-180.
2002, s. 115-121.
“ Altın Orda-Bizans Münasebetleri (1261-1453)”, Karadeniz Araştırmaları, S. 4, Çorum 2005, s. 1-15.
Period, Leningrad 1982.
Vek Yayınları, S. Petersburg 2003.
Vzglyad, Moskova 1994.
S. 6, Ankara 1971, s. 44-49.
Feodalynoy Rusi, Vısşaya Şkola Yayınları, Moskova 1968.
Moskova 1990.
345
KARGALOV, Vadim Viktoroviç, Rusy i Koçevniki, Veçe Yayınları, Moskova 2004.
KARNOVİÇ, Evgeniy Petroviç, Rodovıye Prozvaniya i Titulı v Rossiyi i Sliyaniye İnozemtsev s Russkimi, S. Petersburg 1886.
Yevropı v Voljskoy Bulgariyi (Po Arheologiçeskim Materialam)”, Tatarskaya
Ankara 2002, s. 431-445.
Between the Muscovite Grand Princes and teh Tatar Elite”, Harvard Ukrainian
Massachusetts 1995, s. 292-301.
Tsentralizovannogo Gosudarstva”, Monaşestvo i Monastıri v Rossiyi XI-XX Vekov, s. 57-80.
Tomah, Moskova 1988.
KOPRAMAN, Kazım Yaşar, “Mısır Memlûkleri (1250-1517)”, Türkler, V, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002, s. 99-126.
Drevnosti Temnogo Vremeni, ed. N. A. Makarov-A. V. Çernetsov, Nauka Yayınları, Moskova 2003, s. 361-371.
V/19, Ankara 1941, s. 397-436.
Vostok”, Soobşeniye Gosudarstvennogo Ermitaja, S. 47, Leningrad 1982, s. 66-70.
Ordınskiye Vlasti (Vtoraya Polovina XIII-Pervaya Çetverty XIV Vekov”, 346
Türgologiçeskiy Sbornik 2001, Zolotaya Orda i Eye Naslediye, Moskova 2002, s. 156-184.
Rossiyi”, Mirovospriyatiye i Samosoznaniye Russkoğo Obşestva (XI-XX veka), RAN Yayınları, Moskova 1994, s. 16-30.
Ahmata”, Srednevekovaya Rusy, I, Rossiyskoye Universitetskoye Delo Yayınları, Moskova 1996, s. 5-57.
Ankara 1987.
Devletleri, AÜDTCF Yayınları, Ankara 1972.
Türkistan Hanlarına Ait Yarlıklar ve Bitikler, AUDTCDF Yayınları, İstanbul 1940 .
KURAT, Akdes Nimet, Uluğ Muhammet Han’ın Yarlığı, İstanbul Burhaneddin Matbaası, İstanbul 1937.
Kitapçılık, İstanbul 1998.
Myaçkovıh v XIV – Pervoy Polovine XV veka”, Drevnyay Rusy. Voprosı
Protses, Nijniy Novgorod 2005, s. 95-106.
1881.
LİHAÇÖV, Dmitriy Sergeyeviç, Russkiye Letopisi i İh Kulyturno-İstoriçeskoye Znaçeniye, Moskova-Leningrad 1947.
347
LİSTER, R. P., Cenghis Khan, Dorset Press, New York 1989.
Velikorusskoy Narodnosti. Zaseleniye i Obyedineniye Tsentra, Leningrad 1929.
Moskova 2004.
XIII Veke. Drevnosti Temnogo Vremeni, ed. N. A. Makarov-A. V. Çernetsov, Nauka Yayınları, Moskova 2003, s. 5-11.
Kulyturnıye Svyazi”, Nihneye Povoljiye i İslamskaya Respublika İran: İstoriçeskiye, Kulyturnıye, Politiçeskiye i Ekonomiçeskiye Svyazi. Materialı Nauçnoy Konferentsiyi, Saratov 2004, s. 73-92. MANZ, Beatris Forbes, “Timur’un Saltanatı Sırasında Darugalık Müessesesi”, Çev. Hayrunnisa Alan, MSÜFEFD, S. 3, İstanbul 2000, s. 99-113.
1892.
MARKOV, A., “O Nekotorıh Tipah Russkih Monet XIV i X Vekov”, Otdelynıy Ottisk iz Pervogo Toma Zapisok Numizmatiçeskoğo Otdeleniya İmperatorskoğo Russkoğo Arheologiçeskoğo Obşestva, Tipografiya İmparatorskoy Akademiyi Nauk, S. Petersburg (t) , s. 1-8.
Sabah Kitapları, İstanbul 1996.
University Press, Cambridge 2006, s. 127-157.
Press, Cambridge 2006, s. 158-187.
Rusi”, Voprosı İstoriyi, S. 8-9, Moskova 1946, s. 98-101.
Drevney Rusi k Domenu Velikoğo Knyazya Moskovskoğo”, Rusy v XIII Veke. Drevnosti Temnogo Vremeni, ed. N. A. Makarov-A. V. Çernetsov, Nauka Yayınları, Moskova 2003, s. 83- 91.
348
MİRGALEYEV, İlnur, Voynı Toktamış Hana s Aksak Timurom, Akademiya Nauk Respubliki Tatarstan Yayınları, Kazan 2003. MİRGALEYEV, İlnur,
Toktamış Hana, Akademiya Nauk Respubliki Tatarstan Yayınları, Kazan 2003.
Timura, Akademiya Nauk Respubliki Tatarstan Yayınları, Kazan 2007.
Kazan 2001, s. 170-174.
Bogatstvo Rossiyskoy Federatsiyi”, Turkskiy Mir, S.1, Moskova 2004, s. 37-42.
Russkiye Knyazjestva, Veçe Yayınları, Moskova 2005.
MUHAMADİYEV, Azgar Gatauloviç, Bulgaro-Tatarskaya Monetnaya Sistema XII-XV vekov, Titul Yayınları, Moskova 1983.
Knijnoye İzdatelystvo Yayınları, Kazan 2005.
Amsterdam Oriental Press 1968.
Vzaimosvyazi v XV-XVIII Vekah”, Türkologiçeskiy Sbornik 2002, İzdatelyskaya Firma Vostoçnaya Literatura RAN, Moskova 2003, s. 292-307.
Yayınları, Moskova 1940.
Yayınları, Moskova 1983.
Yayınları, İstanbul 1999.
349
OREŞNİKOV, Aleksey Vasilyeviç, Russkiye Monetı do 1547 Goda, Tovarişestvo Tipografiyi İmeni Mamontovo Yayınları, Moskova 1896.
Ankara 1981.
Meydan Savaşı: Ayn-ı Calud”, Türkler, V, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002, s. 127-133.
Yayınları, Ankara 2002, s. 434-440.
1971.
ÖZKAYA, Tüten, “Sovyetler Birliği’nde Altın Ordu ile İlgili Yeni Araştırmalar, Belleten, LIV/209, Ankara 1990, s. 497-532.
Bitiklerin Dil ve Üslüp İncelenmesi, Ankara 1996.
Zaman Türk Dili ve Kültürü Üzerine, Ötüken Yayınları, İstanbul 2005.
1381 Tarihli Tarhanlık Yarlığı”, TD, XIII/1, Ankara 2000, s. 167-192.
Sloya Kremlya XIII Veka”, Rusy v XIII Veke. Drevnosti Temnogo Vremeni, ed. N. A. Makarov-A. V. Çernetsov, Nauka Yayınları, Moskova 2003, s. 97-102.
Moskova 1950.
Horde in the Fourteenth Century for Supermacy Over Eastern Europe”, Archivum
350
PEREVEZENTSEV, Sergey Vyaçeslavoviç, Smısl Russkoy İstoriyi, Veçe Yayınları, Moskova 2004.
XIV vekov, Moskova-Leningrad 1960.
The Ilkhanids”, The Cambridge History of Iran, The Saljuq and Mongol Periods, ed. J. A. Boyke, Cambridge 1968, s. 483-537.
Mejdunarodnıye Otnoşeniya Yayınları, Moskova 2001.
2002.
Nauka Yayınları, Moskova 1978.
Yayınları, S. Petersburg 1993.
and Cedar Paul, New York 1961.
Petrograd 1916.
Yayınları, Moskova 1940.
Polycultural POint of View”, Slavic Revıew, vol. XXVI, No. 4 (December 1967), s. 577-583.
XV-XVI Vekov”, Sovetskaya Türkologiya, S. 5, Bakü 1976, s. 36-42. 351
RİCHARD, Jean, “Berke Han’ın İslama Girişi ve Altın Orda Hanlığında İslamiyetin Yayılışı”, Çev. Abdulkadir Yuvalı, TK, S. 306 (1988), s. 634-642.
California (t).
Hande Loddo, Kaknüs Yayınları, İstanbul 2003.
Pres, New York – Oxford 1993.
Kulyturı i Mongolyskoğo Prava Na Russkuyu Kulyturu i Pravo”, Voprosı İstoriyi, S. 7, Moskova 1993, s.152-163.
İzdatelystvo Yayınları, Saransk 1960.
Universitet Yayınları, Moskova 1959. SAMOYLOVİÇ, A. N., “Cuci Ulusunda Payza ve Baysaya Dair”, THİTM, XXXIX/2 (1932), s. 53-71.
1977.
SCHAMİLOĞLU, Uli, “Altın Ordu”, Çev. Bülent Keneş, Türkler, V, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002, s. 412-433.
Century”, Harvard Journal of Asiatic Studies, vol. 19, Issue 3/4, December 1956, s. 304-389.
1995.
352
SEYFEDDİNÎ, Magomed Ahmedoğlı, Monetnoye Delo i Denejnoye Obraşeniye v Azerbaycane XII-XV vv., Bakü 1978.
VIII/3-4, Cambridge 1984, s. 289-303.
Patriarhata (1448-1589), Tserkovy, Obşestvo i Gosudarstvo v Feodalynoy Rossiyi, Moskova 1990, s. 126-137.
Moskova-Leningrad 1935.
İzdatelystvo İnostrannıh i Natsionalynıh Slovarey, Moskova 1954.
Voprosu o Vliyaniyi Tatarskoğo İga na Russkoye Gosudarstvo i Obşetsvo”,
1909, s. 588-560.
Astrely Yayınları, Moskova 2001.
Leipzig 1943.
Yayınları, Moskova 2006.
Moskova 2000. 353
ŞAPOV, Ya. N., “Dostoinstvo i Titul Tsarya na Rusi Do XVI Veka”, Tsary i Tsarstvo v Russkom Obşestvennom Soznaniyi, II, Rossiyskaya Akademiaya Nauk, Moskova 1999, s. 7-16.
Yayınları, Alma Ata 1976.
Moskova 2005.
Yayınları, Moskova 2006.
Upotreblyavşihsya v Rossiyi s Drevneyşih Vremen, I, S. Petersburg 1837.
Ankara 2004.
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 1961.
41-44.
Saraya s Oçerkom Sledov Deştikıpçakskoğo Tsarstva”, Uçenıye Zapiski İmperatorskoy Akademiyi Nauk Po Pervomu i Tretyemu Otdeleniyam,, S. 2, Moskova 1854, s. 89-105.
Mongolı-Tatarı v Yevrope, Nauka Yayınları, Moskova 1970, s. 3-21.
Toplum ve Bilim, S. 25-26, İstanbul 1984, s. 71-90.
354
TOGAN, Zeki Velidi, Umumi Türk Tarihine Giriş, Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul 1970. TOGAN, Zeki Velidi, Tarihte Usûl, İstanbul 1981.
Caucasus”, Reprinted ftom the Annals of the Ukrainian Academy of Sciences in the
S. 1, İstanbul 1931, s. 1-42.
Bir Vesika”, İTED, III/3-4 (İstanbul 1966), s. 1-45.
(1966), s. 179-204.
Proishojdeniya (Genealogiçeskiye İstoki i Rannyaya İstoriya), Türkologiçeskiy
320-353.
Vostoçnıh Zaimstvovaniy v Rossiyskoy Gosudarstvennosti”, Vostok, S. 2, Moskova 1994, s. 49-62.
(Nekotorıye Razmışleniya na Veçnuyu Temu)”, Sbornik Statey Posvyaşennıh 60-
254.
TRUBETSKOY, Nikolay, Naslediye Çingizhana, Agraf Yayınları, Moskova 2000.
1984.
TUNA, Osman Nedim, “Osmanlıcada Moğolca Kelimeler”, TM, S. 18, İstanbul 1976, s. 281-314. TURAN, Osman, Selçuklular Zamanında Türkiye, Boğaziçi Yayınları, İstanbul 1993.
TURAN, Osman, “Çingiz Han Adı Hakkında” , Belleten, V/19-20, Ankara 1941, s. 267-276. 355
Türkçe-Tatarca Sözlük, haz. R. Ahmetyanov-R. Muhametdinov, F. Nuriyeva-F. Ganiyev, İnsan Yayınevi, Kazan-Moskova 1998.
Kazanskoğo Universiteta Yayınları, Kazan 1979.
Yazıkah v XV-XVIII vekah i İh istoçnikovedçeskom Znaçeniyi”, Vostoçnoye İstoriçeskoye İstoçnikovedeniye i Spetsialynıye İstoriçeskiye Distsiplinı, II, Moskova 1984, s. 123-138.
Yayınları, Ankara 1988.
Kazan 1993.
Pamyatniki Tatarskoy Kulyturı”, İdely, S. 3-4, Kazan 2006, s. 66-71.
İstanbul 2007.
Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hung, Tomus XXX/2 (1976), s. 187-197.
Rusçaya çev. O. N. Trubeçev, Progress Yayınları, Moskova 1986.
Nauka Yayınları, Moskova 1974.
Zemlevladelytsev, Moskova 1969. 356
VESELOVSKİY, Nikolay İvanoviç, “Tatarskoye Vliyaniye na Posolyskiy Tseremonial v Moskovskiy Period Russkoy İstoriyi”, Otçet S. Petersburgskoğo Univerasiteta za 1910 God, S. Petersburg 1911, s. 1-19.
Obzor İstoriyi Russkoğo Prava, İzdatelystvo Ogloblina Yayınları, S. Petersburg-Kiyev, 1915.
Feodalizmi, Çev. Abdülkadir İnal, TTK Yayınları, Ankara 1995. VLADİMİRTSOV, Boris Y., Çengiz Han, Çev. Hasan Ali Ediz, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1950.
Moskova 1987.
Yayınları , Ankara 1992. YEGOROV, Vadim Leonidoviç, Zolotaya Orda: Mifı i Realnosti, Znaniye Yayınları, Moskova 1990.
Moskova 1997, s. 72-77.
Yayınları, İstanbul 2006.
Produktivnosti Türkizmov v Russkom Yazıke”, Sovetskaya Türkologiya, S. 6, Bakü 1985, s. 11-17.
Yayınları, Kayseri 1994.
XXIII/262, Ankara 1995, s. 111-120.
Üzerine Bazı Bilgiler”, TDA, S. 58, İstanbul 1958, s. 89-102.
Samsun 1987.
357
YUVALI, Abdülkadir, “XIII. Yüzyılda Karadeniz Ticareti”, İkinci Tarih Boyunca Karadeniz Kongresi (1-3 Haziran 1988) Bildirileri, Samsun 1990, s. 233-240.
2007.
TTK Yayınları, Ankara 1989.
(1223), Türkologiçeskiy Sbornik 2002, İzdatelyskaya Firma Vostoçnaya Literatuta RAN, Moskova 2003, s. 385-400.
Voprosı İstoriyi, S. 8, Moskova 1977, s. 114-126.
vv., Nauka Yayınları, Moskova 1966.
2003.
Yayınları, s. 466-471. ZAYTSEV, İlya, “Pisymo Zolotoordınskoğo Hana Ulug-Muhammeda Osmanskomu Sultanu Muradu II: Osmanskaya İmperiya, Zolotoya Orda I Gosudarstva Vostoçnoy Yevropı v Kontse XIV-Pervoy Treti XV Veka”, Bülleteny Hungaro-Rossica, Moskova 2002, s. 109-129.
358
ALTIN ORDA HANLARININ LİSTESİ ∗
I. Batu Soyundan Gelen Cuci Hanedanlığı 1.
Batu
1236-1255 2.
Sartak, Batu’nun oğlu
1255 3.
Ulakçi, Batu’nun veya Sartak’ın oğlu (?)
1255
4.
Berke, Batu’nun kardeşi 1256-1266 5.
1266-1282 6.
Batu’nun torunu
1282-1287 7.
Boka
1287-1291 8.
Tokta, Mengü-Timur’un oğlu
1291-1313 9.
Özbek, Mengü-Timur’un torunu
1313-1342 10.
1342
11.
Canibek, Özbek’in oğlu 1343-1357 12.
1357-1359 II. Batu Soyu’nun Tükenmesi, 20 Yıllık Fetret Devri 13.
Kulpa
1359
∗ Bu tablo V. V. Pohlöbkin’in “Tatarı i Rusy. 360 Let Otnoşeniy” adlı kitabından alınmıştır. Bkz. V. V. Pohlöbkin, “Tatarı i Rusy. 360 Let Otnoşeniy”, Mejdunarodnıye Otnoşeniya Yayınları, Moskova 2001, s. 22-23. 359
14. Nevruzbek, Altın Orda’nın batı bölgelerinin hanı 1359-1360 15. Hıdırbek
1360 16. Timur-Hoca, Hıdırbek’in oğlu
17. Ordu-Melek
18. Kildibek
19. Mir-Pulat (Timur-Bulat)
1361 20. Murat
(Murid, Amurat)
1361-1363 21. Bulat-Hoca
1364 22. Aziz, Timur-Hacı’nın oğlu
1364-1367 23.
Abdullah
1367-1368 24. Hasan
1369-1374, 1375-76 25. Hacı-Çerkes
1374-1375 26. Alibek (Aybek, İlbek, Ali-Hoca)
1374-1375 27. Karıhan (Gıyaseddin), Alibek’in oğlu
1375-1377 28. Arabşah
1375-1377 29. Urus
Han
1377-1378 30. Toktoga, Urus Han’ın oğlu
1378 31.
Timur Melek
1378-1379 III. Altın Orda’da Birliğin Tekrar Kurulması 32. Toktamış
33. Bek-Bulat
34. Timur Kutluğ
1391 35. Toktamış
36. Taş Timur-Oğlan
1395-1396 37. Kuyurcak, urus Han’ın oğlu
38. II.
Berdibek
1396 39. Timur Kutluğ
1396-1399 40. Şadibek, Timur Kutluğ’un kardeşi 1399-1406 41. Pulat (Bulat), Timur Kutluğ’un oğlu
1406-1407 42. Celaleddin, Toktamış’ın oğlu
1407 43. Pulat (Bulat), Timur Kutluğ’un oğlu
1407-1411 360
44. Timur, (Bulat), Timur Kutluğ’un oğlu
1411-1412 45. Celaleddin, Toktamış’ın oğlu
46.
Kerim-Berdi
1412-1413 47. Kepek
1414
48. Çekri (Çengiz Oğlan)
1414-1416 49. Cabber
Berdi
1416-1417 50. Derviş
51. Uluğ Muhammed Han
1419-1423 IV. Altın Orda’nın Parçalanması 52. Uluğ Muhammed Han
1421-1422 53.
Hudad (Hudaydat)
1422-1424 54. Barak
1422-1423 55. Uluğ Muhammed Han
1425 56. Cumaduh Han
1425-1428 57. Devlet
berdi
1426-1427 58. Uluğ Muhammed Han
1427- 1431(36) 59. Kiçi Muhammed, Timur Kutluğ’un torunu
1431-1443 60. Gıyasuddin
1430 61. Haci Girey
1432 62. Uluğ Muhammed
1437 63. Seyid Ahmet
1442-1455 64.
Kiçi Muhammed
65. Mahmud, Kiçi Muhammed’in oğlu
1459-1465 66. Ahmet, Kiçi Muhammed’in oğlu
1465-1481
361
TABLO 2 1259-1474 YILLARI ARASINDA ALTIN ORDA HANLARININ VLADİMİR, SUZDAL, MOSKOVA VE TVER’E GÖNDERDİKLERİ ELÇİLERİN LİSTESİ ∗
1259: Berkey ve Kasaçik 1261: Tetyak 1265: Canibek 1295: Nevruy 1315:Taytemir, Emîr-Hoca, İndrüy(İndı) 1316/17: Kavgadıy, Astrabil, Oster 1319: Konçak, Ahamil (Kiamil) 1320: Baydar (Payder, Peta) 1321: Seunç Buga, Payançar 1322: Ahamil 1327: Çelkan (Çolpan, Şelkan) 1328: Turalık, Süga, Fedorok 1332: Sabançey 1333: Kalantay, Çiriç
∗ Bu tablo V. V. Pohlöbkin’in “Tatarı i Rusy. 360 Let Otnoşeniy” adlı kitabından alınmıştır. Bkz. V. V. Pohlöbkin, “Tatarı i Rusy. 360 Let Otnoşeniy”, Mejdunarodnıye Otnoşeniya Yayınları, Moskova 2001, s. 27. 362
1337: Kindyak (Kindak), Abdullah 1338: İstroçey 1339: Tulubey, Mengü-Kaş 1342: Kindyak 1347: Koçi 1349: Tutu (Totu) 1352: Ahmet 1357: İrınçay, İktar, Kuşak 1360: Urus, Hayırbek, Altuncibek 1363: İlak 1364: Urus-Mandı, Bayram-Hoca, Hasan-Hoca 1370: Hacı-Hoca 1371: Sarı-Hoca 1374: Serayko 1375: Hacı-Hoca 1381: Ak-Hoca 1382: Şeyh Ahmet 1383: Ak-Hoca, Karaça, Adaş 1392: Alan (Alai, Ali) 1396: Timur-Hoca 1400: Bekşik, Safran 1403: Ayntak 1404: Şadibek’in muhasibi 1412: Lot 1432: Ulan 1448: Kalin 1474: Kara-Küçük, Boçuk.
363
TABLO 3 1242-1430 YILLARI ARASINDA ORDA’YI ZİYARET EDEN RUS KNEZLERİNİN LİSTESİ ∗
1242: II. Yaroslav Vsevolodoviç 1244: Vladimir Konstantinoviç (Ugliç), Boris Vasilkoviç (Beloozero), Vasiliy Vsevolodoviç 1245: Boris Vasilkoviç (Rostov), Vasiliy Vsevolodoviç, Konstantin (Yaroslav), II. Yaroslav Vsevolodoviç, Vladimir Konstantinoviç (Ugliç), Vasilko (Rostov) 1246 Mihail (Çernigov). Mihail burada öldürülür. 1247: Andrey(Yaroslav), Aleksandr Nevskiy, Svyatoslav ve oğlu Dimitri 1252: Oleg (Ryazan) 1256: Boris Vasilkoviç (Rostov), Aleksandr Nevskiy 1257: Boris Vasilkoviç (Rostov), Aleksandr Nevskiy, Yaroslav Yaroslaviç (Tver), Gleb Vasilkoviç (Rostov) 1258: Andrey Yaroslaviç (Suzdal) 1263: Daniil Galitskiy, kardeşi Vasilko ve onun oğlu Lev Daniloviç, Aleksandr Nevskiy ve kardeşi Yaroslav Yaroslaviç (Tver), Vladimir (Ryazan), İvan Starodubskiy
∗ Bu tablo V. V. Pohlöbkin’in “Tatarı i Rusy. 360 Let Otnoşeniy” adlı kitabından alınmıştır. Bkz. V. V. Pohlöbkin, “Tatarı i Rusy. 360 Let Otnoşeniy”, Mejdunarodnıye Otnoşeniya Yayınları, Moskova 2001, s. 31-34.
364
1268: Gleb Vasilkoviç (Rostov) 1270: Roman (Ryazan). Burada öldürülür. 1271: Yaroslav Yaroslaviç (Tver), I. Vasiliy (Kostroma), Dimitri Aleksandroviç (Pereyaslavl) 1274: I. Vasiliy (Kostroma) 1277: Boris Vasilkoviç (Rostov), Gleb Vasilkoviç (Beloozero), Mihail ve Fedor Rostislaviç’ler (Yaroslav), Andrey Aleksandroviç (Nevskiy’nin oğlu) 1278: Gleb Vasilkoviç (Rostov), Boris Vasilkoviç (Rostov). Knez Boris 16 Eylül 1278 tarihinde Orda’da ölmüştür. 1281: Andrey Aleksandroviç 1282: Büyük Knez Dimitri Aleksandroviç, Andrey Aleksandroviç 1288: Dimitri Borisoviç (Rostov), Konstantin Borisoviç (Ugliç) 1292: Aleksandr Dimitriyeviç (Büyük Knez Vladimir’in oğlu olup, burada ölmüştür.) 1293: Andrey Aleksandroviç (Gorodeç), Dimitri Borisoviç (Rostov), Konstantin Borisoviç (Ugliç), Mihail Gleboviç (Beloozero), Fedor Rostislaviç (Yaroslav), İvan Dimitriyeviç (Rostov), Mihail Yaroslaviç (Tver) 1295: Andrey Aleksandroviç, İvan Dimitriyeviç (Pereyaslavl) 1302: Büyük Knez Andrey Aleksandroviç, Mihail Yaroslaviç (Tver), Yüriy Daniloviç (Moskova) ve küçük kardeşi 1305: Mihail Andreyeviç (Nijegorod) 1307: Vasiliy Konstantinoviç (Ryazan). Burada öldürülmüştür. 1309: Vasiliy Bryanskiy 1310: Konstantin Borisoviç(Ugliç)’in oğlu 1314: Mihail Yaroslaviç (Tver), Yüriy Daniloviç (Moskova) 1317: Yüriy Daniloviç (Moskova), Mihail Yaroslaviç (Tver) ve oğlu Konstantin Yaroslaviç 1318: Mihail (Tver). Burada öldürülmüşitür. 1320: İvan Daniloviç (Moskova), Yüriy Aleksandroviç (Orda’da ölüyör), Dimitri Mihayloviç (Tver) 1322: Dimitri Mihayloviç (Tver), Yüriy Daniloviç 1324: Büyük Knez Yüriy Daniloviç, Dimitri Mihayloviç (Tver), Aleksandr Mihayloviç (Tver), I. İvan (Moskova), Konstantin Mihayloviç 365
1326: Dimitri Mihayloviç (Tver) ve Aleksandr Novosilskiy burada öldürülürler. 1327: İvan Yaroslaviç (Ryazan). Burada öldürülür. 1328: I. İvan (Moskova), Konstantin Mihayloviç (Tver) 1330: Fedor İvanoviç Starodubskiy. Burada öldürülür. 1331: I. İvan (Moskova), Konstantin Mihayloviç (Tver) 1333: Boris Dimitriyeviç. Burada ölüyör. 1334: Fedor Aleksandroviç (Tver) 1335: Aleksandr Mihayloviç (Tver), I. İvan (Moskova) 1337: I. İvan(Moskova), Semön İvanoviç Gordıy, Aleksandr Mihayloviç (Tver)’in oğlu Fedor Orda’ya rehine olarak gönderilmiştir. 1338: Vasiliy Davidoviç (Yaroslav), Roman (Beloozero) 1339: İvan İvanoviç (Ryazan) ve kardeşleri Semön İvanoviç ile Andrey İvanoviç. Aleksandr Mihayloviç (Tver) ve oğlu Fedor Aleksandroviç 28 Ekim 1339 tarihinde Orda’da idam edilmişlerdir. 1342: Yaroslav Aleksandroviç Pronskiy, Semön İvanoviç Gordıy, Konstantin (Suzdal), Konstantin (Tver), Konstantin (Rostov) 1344: II. İvan, Semön İvanoviç Gordıy, Andrey İvanoviç 1345: Konstantin Mihayloviç (Tver), Vsevolod Aleksandroviç Holmskiy, Vasiliy Mihayloviç Kaşinskiy 1347: Semön İvanoviç Gordıy ve kardeşi II. İvan 1348: Vsevolod Aleksandroviç Holmskiy, Vasiliy Mihayloviç Kaşinskiy 1350: Semön İvanoviç Gordıy ve kardeşi Andrey İvanoviç (Moskova), İvan ve Konstantin Suzdalskiyler 1353: II. İvan, Konstantin Vasilyeviç (Suzdal) 1355: Andrey Konstantinoviç(Suzdal), İvan Fedoroviç Starodubskiy, Fedor Gleboviç, Yüriy Yaroslaviç. 1357: Vasiliy Mihayloviç (Tver), Vsevolod Aleksandroviç Holmskiy 1359: Vasiliy Mihayloviç (Tver), Andrey Konstantinoviç (Nijegorod) ve Ryazan ile Rostov knezleri 1360: Andrey Konstantinoviç(Suzdal), Dimitri Konstantinoviç (Suzdal), Dimitri Borisoviç (Galiç)
366
1361: Dimitri Donskoy, Dimitri Konstantinoviç (Suzdal) ve kardeşi Andrey Konstantinoviç (Nijegorod), Konstantin (Rostov), Mihail (Yaroslav) 1362: İvan (Beloozero) 1364: Vasiliy Kirdyapa 1366: Mihail Aleksandroviç (Tver) 1371: Dimitri Donskoy 1372: Mihail Vasilyeviç Kaşinskiy 1382: Mihail Aleksandroviç (Tver) oğlu Aleksandr ile birlikte; Dimitri Konstantinoviç (Suzdal) Vasiliy ve Semön adlı oğullarını rehine olarak gönderiyor; Oleg (Ryazan) 1383: Boris Konstantinoviç (Gorodeç), Dimitri Donskoy oğlu Vasiliy’i rehin olarak gönderiyor; Dimitri Konstantinoviç oğlu Semön’u rehin olarak gönderiyor; Boris Konstantinoviç (Suzdal) ve oğlu İvan 1385: Boris Konstantinoviç (Suzdal); Vasiliy Dimitriyeviç (Moskova), Vasiliy Kirdyapa, Rodoslav Olegoviç (Ryazan) serbest bırakılıyor 1390: Semön Dimitriyeviç ve Vasiliy Dimitriyeviç Suzdalskiyler tekrar Orda’ya çağırılmışlardır. 1393: Semön Dimitriyeviç ve Vasiliy Dimitriyeviç Suzdalskiyler bir kez daha Orda’ya çağırılmışlardır. 1402: Semön Dimitriyeviç, Fedor Olegoviç (Ryazan) 1406: İvan Pronskiy, İvan Tverskoy 1407: İvan Mihayloviç (Tver), Yüriy Vsevolodoviç 1410: İvan Mihayloviç (Tver) 1412: II. Vasiliy (Moskova), Vasiliy Mihayloviç Kaşinskiy, İvan Mihayloviç (Tver), İvan Vasilyeviç (Yaroslav) 1430: III. Vasiliy (Moskova), Yüriy Dimitriyeviç
367
TABLO 4 RUS MİTROPOLİTLERİNİN ORDA’YI ZİYARETLERİNİN LİSTESİ ∗
Tarih Ziyaret Orda’da Taht Değişiklikleri Yarlıkların Verilmesi 1266 Mengü-Timur 1267 veya 1269 Mengü-Timur’un adı belli olmayan mitropolite yarlık vermesi 1282 Tuda-Mengü 1283/1284 Mitropolit Maksim’in Tuda-Mengü’yü ziyareti 1287 Tula Boka 1291 Toktâ 1312-1313 Özbek 1313-1314 Mitropolit Petro’nun Özbek Han’ı ziyareti
∗ İ. Belozerov, “Russkiye Mitropolitı i Hanı Zolotoy Ordı: Sistema Otnoşeniy”, Vestnik MGU İstoriya, III, Moskova 2003. 368
1333-1334 Mitropolit Feognost’un İstanbul dönüşü Saray’a uğraması 1342-1343 Mitropolit Feognost’un Canibek’i ziyareti Canibek 1347 Taydula’nın Mitropolit İvana’a yarlık vermesi 1351 Taydula’nın Mitropolit Feognost’a yarlık vermesi 1354 Aleksey’in İstanbul’a giderken Saray’a uğraması Taydula’nın Mitropolit Aleksiy’e yarlık vermesi 1356 Aleksey’in İstanbul’a giderken Saray’a uğraması 1357 Aleksey’in taydula’yı ziyaret etmesi Berdibek Berdibek’in Aleksiy’e yarlık vermesi 1359 Fetret devrinin başlaması 1370’lerin sonu Mamay’ın Altın Orda’nın büyük bir ksımında iktidarı ele geçirmesi 1379 Mitropolit Mihail, 369
İstanbul’a giderken Altın Orda topraklarından geçmiş ve bozkırlarda Mamay tarafından durdrululmuştur 1379 Dionisiy, İstanbul’a giderken Saray’dan geçmiştir. Myhammed Bülek Han’ın Mitropolit Mikhail’e yarlık vermesi 1379 Toktamış 1385-1386 Mitropolit Pimen, İstanbul’a giderken Saray’dan geçmiştir 1389 Mitropolit Pimen, İstanbul’a giderken Altın Orda topraklarından geçmiştir
370
TABLO 5 ALTIN ORDA DÖNEMİNDE MOSKOVA KNEZLİĞİ’NDE KURULAN MANASTIRLAR (XIII-XIV YÜZYILLAR) ∗
Manastırın Adı Kuruluş Tarihi Kurucusu Krutitskiy Arhiyereyskiy Dom Yaklaşık 1272 Knez Daniil Aleksandroviç Danilov Manastırı 1298-1299 Knez Daniil Aleksandroviç Bogoyavlenskiy Manastırı 1296 Knez Daniil Aleksandroviç Novospasskiy Manastırı XIII yüzyıl Knez Daniil
Aleksandroviç Hotykovskiy Pokrovskiy (Bayanlar) Manastırı XIII. yüzyılın sonu – XIV. yüzyılın başı ? Troitse-Sergiyev Manastırı 1345
Sergiy Radonejskiy Çudov Manastırı 1357-1358 Mitropolit Aleksiy Alekseyevskiy (Bayanlar) Manastırı 1360 Mitropolit Aleksiy
Andronyev Manastırı 1360 Mitropolit Aleksiy Vladıçin (Bayanlar) Manastırı 1362 Mitropolit Aleksiy
Rojdestvenskiy Manastırı 1370
Fedor, Sergiy’in Yeğeni Vısotskiy Bogoroditskiy Manastırı 1373 Sergiy Radonejskiy Savvino-Storojevskiy Manastırı 1377 Savva, Sergiy’in öğrencisi Vısokopetrovskiy Manastırı 1380
Knez Dmitriy Donskoy Golutvin Bogoyavlenskiy Starıy 1380 Knez Dmitriy Donskoy Bobrenev Golutvin Manastırı 1380-1381 Knez Dmitriy Donskoy Ugreşskiy Nikolayevskiy Manastırı 1381 Knez Dmitriy Donskoy Rojdestvenskiy (Bayanlar) 1386
Marya, Serduhov Knezi Andrey’in eşi Preobrajenskiy na Vshodne XIV. yüzyıl Kvaşninler
∗ Bu tablo A. A. Yüşko’nun Feodalynıoye Zemlevladeniye Moskovkoy Zemli XIV Veka adlı kitabından alınmıştır. Bkz. A. A. Yüşko, Feodalynıoye Zemlevladeniye Moskovkoy Zemli XIV Veka, Nauka Yayınları, Moskova 2002, s. 198. 371
Nikolayevskiy Greçeskiy XIV. yüzyıl ? Voznesenskiy Starıy ? Yevdokiya, Knez Dmitriy Donskoy’un eşi
ÖZGEÇMİŞ
1978 yılında Rusya’nın Ulyanovsk ilinin Filippovka köyünde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Filippovskaya Lisesi’nde tamamladıktan sonra 1996 yılında Türkiye’ye geldi. Bir yıl Türkçe öğrendi. 1997-2001 yılları arasında Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Tarih Bölümünde öğrenim gördü. 2003 yılında Altın Orda-
Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Ortaçağ Anabilim Dalı’ndan mezun oldu. Çok iyi derecede Rusça, Türkçe, İngilizce ve orta derecede Farsça dillerini bilen Tatar uyruklu İlyas Kamalov, Avrasya Stratejik Araştırmaları Merkezi’nde Rusya- Ukrayna Araştırmaları Uzmanı olarak görev yapmaktadır. Kamalov’un Moğolların
bulunmaktadır.
376
1223 Kalka Muharebesi’nin Gerçekleştiği Yerde Rusların Yaptırdıkları Anıt 1
1 Rusya Federasyonu Milli Eğitim Bakanlığı Tarih Belgeleri Resmî İnternet Sitesi, http://www.historydoc.edu.ru/catalog.asp?cat_ob_no=12189 377
2
2 Rusya Federasyonu Milli Eğitim Bakanlığı Tarih Belgeleri Resmî İnternet Sitesi, http://www.historydoc.edu.ru/catalog.asp?cat_ob_no=12189 378
Knez Aleksandr Nevskiy’nin Portresi 3
3 Bkz. Rusya Federasyonu Milli Eğitim Bakanlığı Tarih Belgeleri Resmî İnternet Sitesi, http://www.historydoc.edu.ru/catalog.asp?cat_ob_no=12189&ob_no=13173
379
4
4 XVI. yüzyıla ait bu minyatür “Jitiye Prepodobnogo Sergiya Radonejskoğo” adlı eserin 241. sayfasında yer almaktadır. Bkz. Rusya Federasyonu Milli Eğitim Bakanlığı Tarih Belgeleri Resmî İnternet Sitesi, http://www.historydoc.edu.ru/catalog.asp?cat_ob_no=12190&ob_no= 380
Minyatür : “Han’a Karşı Tver Ayaklanması” 5
5 Bu minyatür XVI. yüzyıl kroniklerinden birinin arkasında bulunmuştur. Bkz. Rusya Federasyonu Milli Eğitim Bakanlığı Tarih Belgeleri Resmî İnternet Sitesi, http://www.historydoc.edu.ru/catalog.asp?cat_ob_no=12190&ob_no= 381
Minyatür: “Kulikovskaya Muharebesi Öncesinde Dmitriy Donskoy ve Ordusu” (XVI. Yüzyıl) 6
6 XVI. yüzyıla ait bu minyatür “Jitiye Prepodobnogo Sergiya Radonejskoğo” adlı eserin 244. sayfasında yer almaktadır. Bkz. Rusya Federasyonu Milli Eğitim Bakanlığı Tarih Belgeleri Resmî İnternet Sitesi, http://www.historydoc.edu.ru/catalog.asp?cat_ob_no=12190&ob_no=&pg=2 382
Minyatür “Kulikosvkaya Muharebesi” (XVI. yüzyıl) 7
7 XVI. yüzyıla ait bu minyatür “Jitiye Prepodobnogo Sergiya Radonejskoğo” adlı eserin 243. sayfasında yer almaktadır. Bkz. Rusya Federasyonu Milli Eğitim Bakanlığı Tarih Belgeleri Resmî İnternet Sitesi, http://www.historydoc.edu.ru/catalog.asp?cat_ob_no=12190&ob_no=&pg=2 383
Minyatür “Uluğ-Muhammed’in Moskova Seferi”, XVI. yüzyıl. 8
8 XVI. yüzyıla ait bu minyatür “Jitiye Prepodobnogo Sergiya Radonejskoğo” adlı eserin 312. sayfasında yer almaktadır. Bkz. Rusya Federasyonu Milli Eğitim Bakanlığı, Tarih Belgeleri Resmî İnternet Sitesi, http://www.historydoc.edu.ru/catalog.asp?cat_ob_no=12191&ob_no= 384
Kulikovskaya Muharebesini Konu Alan “Zadonşina” Adlı Edebi Eserden Bir Yaprak 9
9 Bkz. Rusya Federasyonu Milli Eğitim Bakanlığı Tarih Belgeleri Resmî İnternet Sitesi, http://www.historydoc.edu.ru/catalog.asp?cat_ob_no=12190&ob_no=12573 385
III. İvan Kanunları’ndan (1497) Bir Yaprak 10
10 Bkz. Rusya Federasyonu Milli Eğitim Bakanlığı Tarih Belgeleri Resmî İnternet Sitesi, http://www.historydoc.edu.ru/catalog.asp?cat_ob_no=12191&ob_no=12699 Document Outline
Download 3.07 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling