Таълим вазирлиги Андижон Давлат Университети Тарих ва ижтимоий фанлар факультети

Маньчжурия сулоласининг хокимият тепасига келиши. Хи­той халқининг маньчжур босқинчиларига қарши кураши.
Мань­чжурия сулоласи Хитойда дархол мустахкамлана олмади. 1645 йилда маньчжурлар шиддатли жанглардан кейин Янтжоу ва Нанкинни олиб, жанубий вилоятларга қараб йўлга чиқишганида уларнинг фронт орқасида маньчжурларга қарши қўзғолон янги куч билан кўтарилди. Хунань, Сичуань ва Гуанси, Чжэцзян, Фунзянь, Шэньеси ва Ганьсу вилоятларида маньчжурларга қар­ши харакат авж олиб, бу ҳаракат XVIII аср 40-йилларининг охиригача давом этди. Маньчжурлар шу пайтга келибгина қўзғолонни бостира олдилар. Шарқий вилоятларда кенг кўламдаги харакатлар бўлиб ўтди, бу ерда маньчжурларга қарши курашда денгиз соҳилидаги ана шу вилоятларнинг савдо флоти катта рол ўйнади. Денгиз соҳилида жойлашган шарқий вилоятлардаги маньчжурларга қарши ҳаракат 1662 йилдагина узил-кесил бостирилди.
Жанубий вилоятларда маньчжурларга қарши ҳаракат янада узоқ давом этди. Тайвань оролида ва Жануби-Шарқий Хитойнинг денгиз соҳилидаги вилоятларда маньчжурлардан мустақил бўлган Чжэн Чэн-гун ва унинг ўғли Чжэн Цзин бошчилигида мустақил давлат ташкил топди. Жанубий Хитой портларидаги савдогарлар орасида ижтимоий таянч топган бу жа­нубий давлат 30 йилдан кўпроқ (1650—1683) яшади. Чжэн Чэн-гун флоти 50- йилларда Нанкин шаҳрини икки марта қамал қилди. Оқибат натижада маньчжурлар Чжэн Чэн-гун ворисларини Голландия флоти ёрдамида тор-мор келтиришга муваффақ бўлдилар. Ана шу давлат мустақиллиги тугатилганидан кейингина Цин давлати ўзини бутун Хитойнинг хўжайини деб хисоблай олди. Ана шундай бениҳоя оғир шароитларда, феодал­лар ўз ватанларига хиёнат қилган вазиятда Хитой халқи бир неча ўн йилликлар мобайнидаМаньчжурия босқинчиларига қарши кураш олиб борди.
Маньчжурлар зулми Хитой халқ оммаси елкасига оғир юк бўлиб тушди. Янги хокимиятнинг тобора даҳшат билан ўтказган муттасил жазо операциялари натижасида мамлакат хонавайрон бўлди. Маньчжурлар хитойларнинг миллий туйғуларини тахқирладилар, жумладан, барча эркак хитойларнинг буйсунганлигининг рамзи сифатида узун соч қўйиб, ўриб юришга мажбур қилдилар. Маньчжурлар феодал-дехқончилик муносабатларини мустаҳкамладилар ва сақлаб қолдилар. Ўзлари босиб олган районларда дехқонлар ҳаракатининг қолдиқларини шафқатсизлик билан бостирдилар. Маньчжуриянинг янги зодагонлари ҳамда мамлакатда имтиёзли мавқени эгаллаган ва жандармаларнинг ўзига хос жуда катта корпуси ролини ўйнаган маньчжур қўшинлари жуда катта ерларни босиб олди; уларнинг вазифаси халқнинг янги харакати йўлидаги хар қандай уринишларни доимо бостириб туришдан иборат эди. Айни вақтда мань­чжурлар қўшнихалқларга нисбатан душманлик ва ишончсизлик сиёсатлари билан Хитойни атайин яккалаб қўйдилар, бу жиҳатдан унинг муваффақиятли ижтимоий-иқтисодий ривожланишига тўсқинлик қилдилар.