Тарбиянинг олтин калити ёхуд йўлдаги белгилар

،لزنلما غلب لجدأ نمو ،لجدأ فاخ نم
ةنلا الله ةعلس نإ لأ ،ةيلاغ الله ةعلس نإ لأ 
“Ким кеч қолишдан қўрқса, вақтлироқ йўлга 
чиқади. Ўз-ўзидан вақтли йўлга чиққан киши 
манзилга етиб боради. Огоҳ бўлинг, Аллоҳнинг 
моли қиммат. Аллоҳнинг моли жаннатдир” 
(Имом Термизий ривояти), дейилади. 
Мана сизга ечим! Вақтли йўлга чиқишга 
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

65
Тарбиянинг олтин калити
нима мажбур қилди? Албатта, кечикишдан 
қўрқиш. Бу қўрқинчни вақтли йўлга чиқишга 
сабаб қилиш мумкин. Натижада заифлик сизга 
манфаат келтирди. Автобусга ёки аэропортга 
вақтида етиб бордингиз. 
Демак, ҳар қандай салбий фикрни таҳлил 
қила туриб, албатта, уни ижобий томонга буриш 
мумкин.
8. Инсон миясидаги маълум тасаввурнинг ҳаёт-
даги воқеликка мос келмаслигидан безовталик 
пайдо бўлади. 
Айрим орзулар хаёлпарастликдан иборат 
бўлади. Дугоналари: «Малика, “Игрушкали 
гап” бошлаймиз, биринчисини сен оласан! 
Яшаш шароитингни ҳам бинойидек қилиб 
оласан! дея қизиқтириб, қўйишмади. Малика 
эрининг норозиликларига қарамай, шундай 
қилди ҳам. Қарабсизки, кўп қаватли уйнинг 
иккинчи қаватида таъмир ишлари бошланиб 
кетди. Кўпроқ киши сиғиши учун равон ҳам 
меҳмонхонага қўшиб юборилди. Ром ва эшиклар 
янгисига алмаш тирилди. Уй қоронғу бўлиб 
қолса ҳам, ташқаридан кўркам кўриниши учун 
бироз қорайтирилган ойналар буюртирилди. 
Меҳмонхонада катта айлана стол. Атрофида ўн 
олтита стул. Униси ҳам, буниси ҳам энг сўнгги 
русумда. Олд то монга ҳам, орқа томонга ҳам 
биттадан хона со вуткичлари осилди. Ҳамма 
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

66
Акмал МИРАВАЗ ўғли
уйга бир хил қилиб қимматбаҳо гилам 
тўшалди. Ўз-ўзидан ошхона ҳам назардан 
четда қолмади, албатта. Баланд, қўшэшикли муз-
латкич. Туркиядан келтирилган хомашёдан хона 
ўлчамларига мослаб ошхона жавони ясатилди. 
Германияда ишлаб чиқарилган идиш-товоқ, чой-
нак-пиёла, санчқи-қошиқлар ва ошхона анжом-
лари сотиб олинди. Малика бахтли эди. Малика 
“Игрушка”ни биринчи ой ўзи олган бўлса, ке-
йинги ойнинг тўловини олган пулларидан 
чиқа риб берди. Энди учинчи ойнинг тўловини 
тўлаш ташвиши тушди бошига. Тўловнинг қан-
чалигини юқоридаги харажатларнинг ҳажми-
дан тахмин қилиш унчалик қийин эмас. Барча 
вариантлар ўйлаб кўрилди. Йўл битта, у ҳам бўл-
са, Россияга бориб пул ишлаб келиш. Танишлар 
ку тиб оладиган бўлишди, чипта сотиб олинди. 
Ниҳоят, эр Россияга жўнаб кетди. Учинчи, тўр-
тинчи тўловлар: “Эрим пул жўнатади, дарҳол 
бераман” билан ўтди. Бешинчиси, олтинчиси... 
пулдан эса дарак йўқ. Олти ой деганда, эрини 
амал-тақал қилиб, йўлкира жўнатиб қайтариб 
келди. Эр бир муддат ҳеч кимга кўринмай юрди. 
Лекин ойни э так билан ёпиб бўлмайди. Тез кунда 
унинг келганидан Маликанинг дугоналари хабар 
топишди. Ҳаммаси шундан кейин бошланди. 
Меҳрибон дугоналар бирдан юзкўрмас душман-
ларга айланишди-қолишди.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

67
Тарбиянинг олтин калити
Малика дугоналарининг асл қиёфаларини 
шунда кўрди. Уйига келиб жанжал қилишди. 
Уйингни сотувга қўй, пулимизни тўла, дея шар-
манда қилишди. Малика маҳаллада бош кўтариб 
юролмай қолганидан кўчага чиқмайдиган бўлиб 
қолди. Қон босими тез-тез ўйнайдиган дард ҳам 
орттирди. Эҳ, айни қизини чиқараман деган 
пайтда-я. Совчиларни рисоладагидай кузатаман 
деган орзулари бор эди. Ёшим катта бўлганда 
оёғимни узатиб чой ичиб ўтираман деб ўйлаганди. 
Афсуски, ҳамма иш чаппа кетди. 
Бунинг ўрнига оз бўлса ҳам, эрининг топганига 
шукр қилиб, ҳалол меҳнатдан келган пулни 
соғлиқ муҳофазасига, фарзандлар келажагини ўй-
лаб сарф қилиш мумкин эди-ку! Қизини бирор 
жойда ўқитиб, яхши мутахассис қилиб тайёрласа 
бўлмасмиди? Жилла қурса, бирор ҳунар ўргатса 
ҳам бўларди. Ҳозир нима кўп пазандаликни, 
бичиш-тикишни, яна бир қанча шунга ўхшаш 
ҳунарларни ўргатадиган ўқув курслари кўп. 
Тўлови ҳам қиммат эмас. Рўзғор илмини яхши 
биладиган, қўлида ҳунари бор, дастёр қиз кам 
бўладими? Афсус, буларни англаш унга анча 
қимматга тушди. Бутун бошли оила бир аёлнинг 
хаёлпарастлиги, пуч ҳой-ҳаваслари қурбони 
бўлди.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

68
Акмал МИРАВАЗ ўғли