Tаrix tа’limidа kurslаrаro uzviylikni tа’minlаshning pedаgogik shаrt-shаroitlаri

ACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES 
VOLUME 1 | ISSUE 3 | 2020 
ISSN: 2181-1385 
Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2020: 4.804 
Academic Research, Uzbekistan 608  www.ares.uz 
bilmas”. Ushbu tamoyil uzluksiz taʼlimni tashkil etish va rivojlantirish tamoyillaridan 
biri– taʼlimning milliy yoʼnaltirilishi talablariga mos ravishda “Oʼzbek xalqi va 
davlatchiligi tarixi kontseptsiyasi”ning yetakchi gʼoyalarini roʼyobga chiqarishga 
yordamlashadi. 
9. Tarix taʼlimiga tabaqalashtirilgan tarzda yondashish tamoyili. 
Oʼquvchilarning qobiliyatlari va imkoniyatlariga muvofiq ravishda tarixga boʼlgan 
qiziqishlarini oshirish va u bilan shugʼullanishning oʼziga xos yoʼllarini rivojlantirish 
kurslararo uzviylikni taʼminlashda muhim oʼrin tutadi. Oʼquvchilarning bilim olishga 
boʼlgan ehtiyojlarini yanada toʼliqroq qondirishga yoʼnaltirilgan didaktik choralardan 
biri tarix taʼlimi mazmunini tabaqalashtirish, deb hisoblash mumkin. 
Tabaqalashtirilgan yondashuv asosida oʼquvchilar tarixiy bilimlarining uzviyligini 
taʼminlash uchun kurslararo bogʼlanishga oid amaliy topshiriqlarni bajarishda turli 
tayyorgarlikka ega boʼlgan bolalarning har birida mavjud boʼlgan oʼquv imkoniyatlari 
hisobga olinishi zarur. Oʼz bilimlarini qoʼllash orqali individual yutuqlarga erishgan 
oʼquvchilarni ragʼbatlantirish koʼzda tutilishi lozim. Bu sohada tarixdan olib 
boriladigan sinfdan tashqari ishlar ham oʼqitishni tabaqalashtirish uchun katta 
imkoniyatlarni ochib beradi.
10. Taʼlim va tarbiya birligi tamoyili. Oʼquvchilarda vatanparvarlik va milliy 
gʼurur hissini tarbiyalashda tarix taʼlimining oʼrni beqiyosdir. Vatanimiz umumjahon 
sivilizatsiyasi beshiklaridan biri boʼlib, ajdodlarimizning hamma jabhadagi 
yaratuvchanlik faoliyati dillarni gʼururga toʼldiradi. Zero, insonni oʼz tarixi va 
madaniyati bilan faxrlanish asnosida milliy iftixor hissi yuksalib, maʼnaviy barkamol 
shaxs boʼlib shakllanishida oʼlka tarixini oʼrganishda muhim oʼrin tutadi. DTS va 
oʼquv dasturi talablari tarix materiallarini oʼrganish va ulardan oʼrinli foydalanish 
masalasini oʼqituvchining oʼzi hal etishini koʼzda tutadi. U oʼquvchilarda Ona oʼlkaga 
muhabbatni tarbiyalash bilan birga, ularni mustaqil izlanish, tadqiqot ishlariga 
oʼrgatadi. Masalan, “Buyuk ipak yoʼli”ning jahon xalqlari taraqqiyotidagi ijobiy rolini 
oʼrganar ekanlar, oʼz oʼlkalari hududidan oʼtgan bu yoʼl tarmogʼining tarixini tiklash 
orqali Vatanimizning ushbu yoʼl harakatda boʼlgan davrida qoʼshni mamlakatlar va 
xalqlar moddiy va maʼnaviy madaniyatiga qilgan xizmatini teranroq anglay 
boshlaydilar. Binobarin, mamlakatimizning hozirgi kunda Sharq va Gʼarb iqtisodi va 
madaniyati oʼrtasida “Oltin koʼprik” boʼlgan bu qadimiy yoʼlni tiklash borasidagi saʼy-
harakatlarining ahamiyatini ham chuqur idrok qiladilar. Oʼquvchilar oʼlkadagi tarixiy 
shaxslar, madaniyat arboblari bilan bogʼliq qadamjolarni oʼrganishlari, shubhasiz ular 
bilimini yangi maʼlumotlar asosida yanada boyitadi. Taʼlim va tarbiya uzviyligiga amal 
qilgan holda bunday faoliyat yurgizish Oʼzbekiston tarixini jahon tarixida tutgan oʼziga 
xos oʼrnini aniq va ravshan ifodalashga xizmat qiladi.

---