Tashqi muhitning kishi organizmiga mexanik, elektrotermik, kimyoviy va nur ta’siri natijasida to'qima va a’zolarda anatomik va funksional o'zgarishlarning paydo boMishi shikastlanish deyiladi

Kandidoz (Achitqi infektsiyasi). Klinikasi - ayollarda qindan suzmasimon oq rangli ajralma kelishi, qin yoki tashqi jinsiy a’zolarning qichishi, erkaklarda esa qichishadigan balanopastit bo‘lishi. Yiiqishyo 7z- xuddi bakterial vaginoz singari.
Diagnostikasi - kasallik simptomlariga asoslanadi hamda qindan surtma olib, tuzli eritma tomizilib, mikroskop ostida ko'rilganda achitqi zamburugMarini ko‘rish mumkin,
Davolash - ayollarda mahalliy davo qilinadi. ZamburugMarga qarshi - nistatin, 2 hafta davomida 100000 tibbiy birlikdagi tabletkadan har kuni kechqurun ichish, 7 kun davomida qinga klotrimazol, levorin mazidan tampon qo^yish yoki mikonazoK nistatin shamchalari qo‘yiladi. Erkaklarda kandidozli balanit BoMganda kasal joyga gensian violet eritmasi yoki nistatinli krem surtib, kasallik belgilari yo‘qolgancha davolanadi.

Mavzu: __________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

Yosh o‘tishi bilan buyraklar parenximasida nefronlar miqdori kamayib, o‘rnini biriktiruvchi to‘qima egallay boshlaydi, nefroskleroz avj oladi. 70 yoshli keksalar organizmida faoliyat ko‘rsatayotgan nefronlar sonining 1/3-1/2 qismi atrofiyaga uchraydi. 20-30 yoshdan boshlab buyrak arteriyalarida atrofik o‘zgarishlar paydo bo‘ladi. Buyraklarning barcha funksiyalari pasayib, buyrak gipofunksiyasi rivojlanadi. Buyraklar faoliyatining nerv va gumoral yo‘l bilan idora etilishi qariyalarda pasayadi. Buyrak to‘qimasi, siydik yo‘llari yosh o‘tishi bilan qattiqlashib, elastikligini yo‘qotadi. Siydik pufagi qalinlashib, dag‘allashib, sig‘imi kichrayadi, shuning uchun qariyalar tez-tez siyishga shoshiladilar.

4.1. Glomerulonefritlar
0‘tkir glomerulonefrit - ikkala buyrak koptokchalarini diffuz yallig‘lanishi bo‘lib, immunologik kasallikdir. Buyrs diffuz yallig‘lanishining 40 yoshdan keyin kam uchrashiga organi? immunologik xususiyatining pasayishi sababdir. Kasallik qattiq sovqotishdan, respirator infeksiyalardan, terinj yiringli kasalliklaridan kelib chiqib, qo‘zg‘atuvchilari asosan strep kokklar hisoblanadi.
Bemorlarda kasallik belgilari sust ifodalangan bo‘ladi, shish kam paydo bo‘ladi, juda tez o‘tib ketadi, asorati deyarli kuzatilma; Siydikdagi o‘zgarishlar katta miqdorda bo‘lmaydi. Ammo yurak sindn aniq ifodalanadi, arterial gipertenziya, yurak va koronar yetishmovchi kuzatiladi. Bemorlar tez charchab qolishi, darmonsizligi, bosh og‘rib turi hansirash, kam siyishdan noliydilar. 60 yoshdan o‘tgan bemorlarda kasallik surunkali shaklga o‘tib ketadi. Bemorni o‘rnidan turg'iz"^ yotqizib qo‘yish, parhez buyurish kerak. Kasallar ovqatlarida oqsill tuzlarni keskin cheklash maqsadga muvofiq emas. Dorilar bilan davolashda antibiotiklar, desensibillovchilar va sir matik vositalarni qo‘llash zarur. Kortikosteroidlar esa faqat 2-3 hat buyuriladi va asta-sekin dozasini kamaytirib boriladi.
Yurak tomirlari yetishmovchiligida strofantin, gipertoniyaga rezerpin, gipotiazid, depressin tayinlanadi. Davo kompleksiga dokaiii undevit kabi polivitaminlar qo‘shiladi. 0‘tkir nefritning oldini olish uchun infeksiya o‘choqlari sanatsiya qilinadi. Surunkali glomerulonefrit 18% qariyalarda uchraydi va kasallik ko‘proq arterial gipertenziya, anemiya, buyrak yetishmovchiligi kabi asoratlar tufayli aniqlanadi. Bu kasallikda buyrak koptokchalarida degenerativ-distrofik o'zgarishlar avj oladi va ko‘pincha o‘tkir glo­merulonefrit oqibatida paydo boiadi. Kasallik avvalida buyrak funk­siyalari uzoq vaqt saqlanib turishi mumkin, keyiji esa xronik buyrak yetishmovchiligi bilan tugaydi.
Kasallik 3 xil shaklda kechishi mumkin:

1. 
   Latent.
   
2. 
   Gipertonik.
   
3. 
   Nefrotik.