“технологик машина ва жихозлар“ кафедраси


Download 7.03 Mb.
bet6/73
Sana17.11.2023
Hajmi7.03 Mb.
#1783156
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   73
Bog'liq
Маъруза Тех транс

2.2. Домкратлар.


ТАЯНЧ ИБОРАЛАР:



  • Втулка, храповик, рейка, винт, кщтариш, тушириш, гидравлик, масса, дастак, корпус, баландлик, пружина, винт, юк каллаги, гидравлик.

Ыурилишда монтаж ва таoмирлаш ишларида юкларни унча катта бщлмаган баландликка кщтариш учун домкратлардан фойдаланилади. Домкратларнинг рейкали, винтли ва гидравлик турлари кенг тарыалган.


Рейкали домкрат. У йщналтирувчи бщйича силжувчи рейка 2, буриладиган юк кщтарувчи каллак 3, таглик 4 ва корпус 1 дан иборат (3.1– расм).
Юкли рейка даста 5 ни айлантириш билан тишли узатма 6 ёрдамида кщтарилади. Домкратнинг ъавфсиз ишлаши учун тщхтатувчи ыурилма кщзда тутилган бщлиб, у ыуйидагича ишлайди. Вал 7 ва тишли ьилдирак 8 винтсимон резpбага эга. Втулка ва дастанинг юза текисликларида храповикли ьилдирак 9 жойлашган.
Юкни кщтаришда даста резpба бщйлаб чапга силжийди. Храповик ьилдиракни тщхтатади ва рейкани тишли узатма орыали юыорига кщтаради. Кщтарилиш тугаши билан даста храповикли ьилдирак илмоьи билан тщхтатилади ва вал орыага айланиб кетмайди. Юкни туширишда даста ыарши томонга айлантирилади ва бир ваытнинг щзида храповикли ьилдиракни бщшатиб резpба щнгга ъаракат ыилади. Юкни кщтаришга рейкали домкрат сарфлайдиган куч ыуйидагича аниыланади:
(3.1)
бу ерда: d0 – шестерня бошланьич айланаси диаметри, м; R – даста узунлиги, м; u – узатманинг умумий узатишлар сони; h – узатманинг фойдали иш коэффициенти (h=0,65…0,85).
Рейкали домкратлар ёрдамида 6 тонна юкни 0,6 м баландликка кщтариш мумкин.

54–расм. Рейкали домкрат.


а – умумий кщриниш; б – тщхтатгич. 1 – корпус; 2 – рейка; 3 – буриладиган юк кщтарувчи каллак; 4 – таглик; 5 – даста; 6 – узатма; 7 – вал; 8 – тишли ьилдирак;


9 – храповикли ьилди­рак; 10 – пружина.


Винтли домкрат. Винтли домкрат бронза гайка 8 ли корпус 1 (3.2–расм) тщьри бурчакли ёки трапециясимон резpбали винт 2, юк каллаги 3 ва трешёткали дастак 6 дан иборат. Даста винтнинг доирасимон ыисмига эркин щрнатилган.
Трешётка винтни квадрат ыисмига кийгизилган тишли ьилдирак 4 ва ушлагич (собачка) 7 дан иборат. Винтни йщналишга боьлиы ъолда ушлагич щз щыи 5 нинг четки ъолатларидан бирига бурилади ва пуржинали 10 тщхтатгич 9 билан ушлаб турилади. Винтгайка жуфти щз–щзини тщхтатиб юкни ушлаб тура олади. Шунинг учун винтли домкратларда тщхтатиш ыурилмаси йщы. Винтли домкратларнинг юк кщтариш ыобилияти 50 тоннагача, юк кщтариш баландлиги эса 0,35 м. Кщтарилаётган юк миыдори 20 тоннадан ортганда дастадаги кучланиш ортади.
Винтли домкрат дастасини ыщл билан айлантирганда дастадаги кучланиш ыуйидаги ифода билан аниыланади:
, (3.2)
бу ерда: Р – ыщлда айлантирилганда дастада ъосил бщладиган зщриыиш кучи, Н; Q – ыщйилган куч, Н; Rвинт радиуси м; R – даста радиуси, м; h – домкрат фойдали иш коэффициенти; R – даста узунлиги, м; l – винт чизиьининг кщтарилиш бурчаги, град; r – ишыаланиш бурчаги, град.

Download 7.03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   73




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling