"Telekomunikatsiya texnalogiyalari" fakulteti "Kompyuter tarmoqlari” fanidan 3G (umts va wcdma) texnologiyasi mavzusida Mustaqil ishi

Mobil qurilmasini istalgan joyga olib yurish mumkin. 
Simsiz aloqa tushunchasi -bu jismoniy qurilma degan ma’noni anglatmaydi. Simsiz 
tarmoq degani mahalliy tarmoq (LAN), global tarmoq (WAN) yoki 4G / 3G uyali tarmoq 
kabi simsiz tarmoqqa kirish anglatiladi. Ushbu turdagi tarmoqlar aloqa qilish uchun
elektr taminoti va tarmoq tugunlariga fizik ulanish uchun yaqin masofadagi bazi 
qurilmalarni talab qiladi.
Simsiz tarmoq taqsimlangan tarmoqqa ulanish uchun stasionar yoki portativ oxirgi 
nuqtani taminlaydi. Boshqa tomondan, uyali tarmoq, taqsimlangan tarmoqlarga,
yetarli qamrov mavjud bo'lganda, har qanday joyga ko’chib yurish (mobillilikni) 
imkoniyatini beradigan portativ qurilma orqali tarmoqqa ulanishni taminlaydi.
Mobil tarmoqlari yoki uyali aloqa tarmog'i deganda butun dunyo bo'ylab katta 
quruqlik ustida tarqaladigan va uyalar yoki tayanch stantsiyalari deb nomlanuvchi 
uzatgich stansiyalar orqali simsiz ulanadigan va multimediali ma’lumotlarni 
uzatish/qabul qilishga moslashtirilgan aloqa tarmog'ini tushuniladi. 

---

Odatda, uzatuvchi/qabul qiluvchi stansiyalar simsiz aloqa orqali radio signallarini 
an’anaviy usulga asosan havo orqali uzatadi. Radio signallari yorug'lik va infraqizil 
to'lqinlarni o'z ichiga olgan elektromagnit xossaga ega. Ushbu signallar to'lqinlar 
chastotasi va to'lqin uzunligiga ega bo'lganligi sababli ko'ndalang to'lqinlar oilasiga 
mansubdir, yani: 
Mobil tarmoqlarining avlodlari 
Shu kunga qadar mobil tarmoqlarining bir nechta avlodlari(generation) ishlab 
chiqildi-1G, 2G, 3G, 4G, 5G va texnologiyaning rivojlanish evolutsiyasi davom etib
kelmoqda. 1G, 2G, 3G, 4G va 5G mobil tarmoqlarning avlodlari bo’lib, ular hozirgi
kunda faol ishlatilib kelinmoqda. 5G-besh avlodini anglatadi, bu yerda G "avlod"
so'zini anglatadi, 1, 2, 3, 4 va 5 raqamlari avlod raqamini anglatadi. 80-yillarning 
boshlaridan deyarli har 10 yilda mobil tarmoqlarning yangi avlodi paydo bo'ldi. 

---