Tema. Mashina mexanizmler teoriyasι pa`nine kirispe

t
-rp
r
-ep
e
-wp
w
-p
q 
Bul ten`lik kinematikalιq shιnjιrdιn` ulιwma tu`rdegi strukturalιq formulasι dep
ataladι. 
Mexanizmlerdin` strukturalιq formulalarι. 
Mexanizmnin` strukturalιq formulasι erkinlik da`rejesinin` sanιn qozg`almalι
zvenolardιn` sanιn p ha`m ha`r tu`rli klasslι kinematikalιq juplardιn` sanlarιna sa`ykes
anιqlanadι. Mexanizmnin` erkinlik da`rejesinin` sanι mexanizmnin` jetekshi zvenolar sanιna
ten` boladι. Jetekshi zvenolardιn` qozg`alιs nιzamlarιn jetelenetug`ιn zvenonιn` aldιn-ala
belgilengen nιzam menen qozg`alatug`ιnday etip tan`lap alιwιmιz kerek. 
Mexanizm quramιnda bir qozg`almaytug`ιn zvenosι bar tuyιqlang`an kinematikalιq
shιnjιr bolg`anlιqtan bunda ken`islik mexanizminin` erkinlik da`rejesi ulιwma jag`dayda
joqarιdag`ι formulag`a usas formula menen anιqlanadι, yag`nιy. 
ω =yn-tp
t
-rp
r
-ep
e
-wp
w
-p
q
yamasa 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

6 
∑
=
−
−
=
5
1
6
k
k
k
kp
n
ω

bundag`ι p qozg`almalι zvenolar sanι, al r k klasslι kinematikalιq juplar sanι. Bul

ten`lik P.O.Somov- A.P.Malishengin strukturalιq formulasι dep ataladι. 
Kinematikalιq juplar mexanizmnin` qozg`alιsιnda berilgen zvenonιn` dara qozg`alιsιna
sa`ykes mexanizmnin` barlιq zvenolarιna birdey ulιwma sheklewler jasaydι. Bul sheklewler
ulιwma baylanιslar dep ataladι. 
Ulιwma sanιna qaray barlιq mexanizmler bes sem`yalιqqa bo`linedi de, nomeri
ulιwma baylanιslar sanιna ten` dep alιnadι. Mexanizm usιlayιnsha nol`lik, birinshi, ekinshi, 
u`shinshi ha`m to`rtinshi sem`yalιqqa bo`linidi. 
Eger mexanizmge hesh qanday ulιwma baylanιs jasalg`an bolsa, onday mexanizm
nol`lik sem`yalιqqa jatadι ha`m erkinlik da`reje sanι P.O.Somov-A.P.Malιshev formulasι
boyιnsha esaplanadι.