Tijorat banklarining valyuta operatsiyalari Reja

Foyda(zarar) = Strayk baho-(Spot kurs+Premiya) = $0.585/Sfr-
($0.575/Sfr+$0.005/Sfr) = $0.005/Sfr 
SHvetsiya frankini 58.5 US/SF strayk baho bo‘yicha put opsion sotib olgan 
spekulyator cheklangan miqdordagi, ya’ni spot kurs 58.5 US/SF dan yuqori 
bo‘lgan holda 0.50 US/SF zarar ko‘radi va cheklanmagan miqdordagi foyda olishi 
mumkin, ya’ni spot kurs 58.5 US/SF dan quyi bo‘lsa foyda ko‘ra boshlaydi.
Put opsionni yozib berishda spekulyator strayk bahoda belgilangan valyutani 
etkazib berish majburiyatini oladi. Bunda ham kol opsionni yozib bergandagi kabi 
cheklanmagan zarar, cheklangan yutuq bo‘ladi. Bunda spekulyatorning 
foyda(zarari) quyidagicha topiladi: 
Foyda(zarar) 
= 
Premiya-(Strayk 
baho-Spot 
kurs)
= $0.005/Sfr-($0.585/Sfr-$0.575/Sfr) = -$0.005/Sfr 
YA’ni, spekulyator strayk bahodan ko‘ra spot kurs ko‘tarilib ketishidan 
daromad ko‘rishi mumkin

---

Aim.uz 
Aim.uz 
SHvetsiya frankini 58.5 US/SF strayk baho bo‘yicha put opsion yozib bergan 
spekulyator cheklangan miqdordagi, ya’ni spot kurs 58.5 US/SF dan yuqori 
bo‘lgan holda 0.50 US/SF foyda ko‘radi va cheklanmagan miqdordagi zarar 
ko‘rishi mumkin, ya’ni spot kurs 58.5 US/SF dan quyi bo‘lsa spekulyator zarar 
ko‘radi. 
Forvard valyuta shartnomasi – bu kelajakdagi belgilangan muddatda aniq 
xorijiy valyuta summasini sotish yoki sotib olish bo‘yicha banklararo bitimni 
bajarish majburiyatidir. Bunda valyuta, summa, almashuv kursi va to‘lov muddati 
bitim tuzilgan paytda belgilanadi. Forvard bitim muddati 3 kundan 5 yilgacha 
bo‘lishi mumkin, ammo uning 1, 3, 6 va 12 oylik muddatlari odatda ko‘p uchraydi. 
Forvard shartnomasi bank shartnomasi hisoblanadi, shuning uchun u 
standartlashtirilmagan va biror aniq operatsiya ostida ham qo‘llanilishi mumkin. 
Forvard bitimlari bozori (6 oygacha bo‘lgan muddat uchun) asosiy valyutalarda 
etarli darajada barqaror, 6 oydan ko‘proq muddatga esa nobarqaror, bunda ayrim 
operatsiyalar almashinuv kurslarining kuchli tebranishiga olib kelishi mumkin. 
Odatda Forvard operatsiyasi «svop» operatsiyasining tarkibiy qismi 
hisoblanadi. Agar forvard bitimining o‘zigina qo‘llansa, (ya’ni bir vaqtning o‘zida 
«spot» operatsiyasini amalga oshirish bilan emas), u holda bu operatsiya autrayt 
(outright) deb nomlanadi.