Tizimli tahlil fanidan Yakuniy savollarni ishlashda ko’maklashgan

MB sining asosiy xususiyatlari:

• 
  foydalanuvchiga faqat axborot xizmatlarini koʻrsatish;
  
• 
  axborotning toʻliqligi;
  
• 
  axborot yangilanishining, takomillashtirilishining va oʻrnini oʻzgartirilishining yuqori tezligi;
  
• 
  rivojlantirilgan dasturiy ta’minoti.
  

MBBT (DBMS - DataBase Management System) – foydalanuvchi dasturi va MB dagi ma’lumotlar bilan muloqotni (interfeysni) ta’minlovchi dasturiy tizim. Bu muloqot ma’lumotlar va ma’lumotlar tasnifini mantiqiy ifodalashning maxsus noprosedur tilida amalga oshiriladi. Ma’lumotlarning oʻzi ham ma’lumotlarni ifodalashning maxsus tilida bayon etiladi, bunda foydalanuvchining dasturlari dasturlash tilida yozilishi mumkin. MBBT ma’lumotlar bazasiga soʻrovni (izlashni, saralashni va h.k.ni) foydalanuvchi uchun tushunarli va tabiiy tilga yaqin, ammo bir vaqtda rasmiy, EHM da amalga oshirilgan tilda bayon etishga imkon beradigan vositalarga ega boʻlishi kerak.
MBBT larining asosiy vazifalari:
tashqi xotirada ma’lumotlarni boshqarish - ma’lumotlarni saqlash va ular bilan ishlash uchun tashqi xotiraning zaruriy tasnifini ta’minlash;

• 
  xotiraning bufer sohalarini boshqarish – tezkor xotira sohasi (buferi)da MB sining kerakli qisminining nusxalanishini ta’minlash, shuningdek buferlar bilan ishlashda ma’lum qoidalardan foydalanish;
  
• 
  tranzaksiyalarni boshqarish, ya’ni MBBT larni bitta makrooperasiya deb qarovchi MB ustidagi operasiyalar ketma-ketligini boshqarish;
  
• 
  apparatura yoki dastur ishlamay qolganida ma’lumotlarni saqlab qolish uchun ularning MB da saqlash ishonchliligini ma’lumotlarning ortiqchaligi orqali quvvatlash;
  
• 
  MB si tillarini quvvatlash.
  

	1	3	2	Tizimlarni sinflashtirish va ularni baholash Diyora K, [13.03.2022 23:25] 109.Tizimlarni turli mezonlarga ko'ra tasniflash mumkin. Uni qattiq o'tkazish mumkin emas, bu maqsad va resurslarga bog'liq. Keling, tasniflashning asosiy usullarini keltiramiz (tizimlarni tasniflashning boshqa mezonlari ham mumkin). Tizimning atrof-muhitga nisbatan: ochiq (atrof-muhit bilan resurslar almashinuvi mavjud); yopiq (atrof-muhit bilan resurslar almashinuvi yo'q). Tizimning kelib chiqishi bo'yicha (elementlar, havolalar, quyi tizimlar): sun'iy (asboblar, mexanizmlar, mashinalar, avtomatlar, robotlar va boshqalar); tabiiy (tirik, jonsiz, ekologik, ijtimoiy va boshqalar); virtual (xayoliy va haqiqatda mavjud bo'lmasa-da, lekin ular mavjud bo'lgani kabi ishlaydi); aralash (iqtisodiy, biotexnikaviy, tashkiliy va boshqalar). Tizim o'zgaruvchilari tavsifiga ko'ra: sifat o'zgaruvchilari bilan (faqat mazmunli tavsifga ega); miqdoriy o'zgaruvchilar bilan (diskret yoki doimiy miqdoriy tavsiflangan o'zgaruvchilarga ega); aralash (miqdoriy-sifat) tavsif. Tizimning ishlash qonunini (qonunlarini) tavsiflash turiga ko'ra: "Qora quti" yozing (tizimning ishlash qonuni to'liq ma'lum emas; faqat kirish va chiqish xabarlari ma'lum); parametrlashtirilmagan (qonun tavsiflanmagan; biz hech bo'lmaganda noma'lum parametrlardan foydalangan holda tasvirlaymiz; faqat qonunning ba'zi apriori xususiyatlari ma'lum); parametrlangan (qonun parametrlargacha ma'lum va uni ma'lum bir bog'liqlik sinfiga kiritish mumkin);
	1	3	2	Tizimda axborot o’lchovini baholash