To sh k ent te m ir y o ‘l m u h a n d is L a r iin s t it u t I 4 A. E. O d IL x o ‘jayev qurilish materiallari 5340200 «Bino va inshootlar qurilishi»

167

---

Poliam id polim erlari -
ikki asosli kislota va diaminlami polikonden- 
satsiyalab olinadi. Ular joylarda gidroizolyatsiya qoplamalarida beton va 
qorishmalar uchun modifikator sifatida ishlatiladi.
Poliuretan p olim erlari -
izotsionatlar va ko‘p atomli spirtlar asosida 
sintez qilib olinadi. Poliefir turiga qarab yumshoq elastik va bikr poliuretan 
m aterially tayyorlanadi. Poliuretanlar betonga, asbosem entga, ayniqsa, 
metallarga adgeziyasi ju d a yuqori. Ular asosida kauchuklar, o ‘ta yengil 
yacheykali betonlar, issiqlik izolyatsiyasi va akustik plastmassaiar, metall 
qobiqli uch qatlamli yengil panellar va shu kabi buyumlar olinadi.
K rem niyorganik polim erlar 
- makromolekulasi tuzilishida kremniy 
kislorodli (siloksanli) bog‘lar boMishi bilan boshqa turdagi polimerlardan 
farqlanadi. Ularning molekulalari kremnezyomli skelet va tarmoqlangan 
radikallardan iborat. Ularda silikat moddalarga xos yuqori issiqlikka bar- 
doshlilik, m ustahkamlik va sintetik polimerlarga tegishli elastiklik, kimyo­
viy m uhitlarga chidam lilik xususiyatlari m ujassam lashgan. Ular kichik 
molekulali kremniyorganik birikmalardan (alkil, aril) siloksanlardan sintez 
qilinadi.
Kichik molekulali kremniyorganik polim erlar(G JK -10, GJK- 11,GJK- 
93, GJK-94) gidrofoblik va plastifitsirlovchi xossalarga ega bo‘lgani uchun 
nam sharoitga chidamli fasad uchun bo‘yoqlar, qorishma va beton uchun 
qo‘shimchalar sifatida ishlatiladi.
C hiziqli tuzilishdagi yuqori m olekulali kremniyorganik polim erlar 
asosida sintetik kauchuklar olinadi. Ular qurilishda germetiklar, izolatsion 
pastalar, yelim lar sifatida ishlatiladi.
Havoyi birikkan tuzilishdagi yuqori m olekulali krem niyorganik 
polim erlar 400°S dan ortiq issiqlikka bardoshli va bikr. Ular asosida 
issiqqa bardoshli loklar va emallar, yelimlar, yacheykali betonlar, tolali va 
qatlamli plastiklar tayyorlanadi.