To sh k ent te m ir y o ‘l m u h a n d is L a r iin s t it u t I 4 A. E. O d IL x o ‘jayev qurilish materiallari 5340200 «Bino va inshootlar qurilishi»

X I V B O B . I S S I Q L I K IZ O L Y A T SIY A SI VA 
A K U S T I K M A T E R I A L L A R
14.1. Umumiy ma’lumotlar
Issiqlik izolyatsiyasi deb atrof-muhitga issiqlik yo‘qotilishini kamay- 
tirish maqsadiga turar joy va sanoat binolari va inshootlarini isitishga uchun 
xarajatlami kamaytiruvchi, issiqlik agregatlari va yer ostida joylashgan 
quvurlami izolyatsiya qiluvchi materiallarga aytiladi.
Issiqlik izolyatsiyasi materiallari (IIM) turar-joy va madaniy maishiy 
binolami, quvurlami, sovitish va isitish xonalarini issiq va sovuq ta’siridan 
izolyatsiyalashda ishlatiladi. Issiqlik o ‘tkazuvchanlik koeffltsiyenti 0,175 
W/(m °S) dan yuqori bo‘lmagan (25°S) qurilish materiallari issiqlik 
izolyatsiyasi materiallari deyiladi.
14.1-rastn. Binoni ichkaridan issiqlik izolatsiyasi materiallari 
bilan qoplash.
14.2. Issiqlik izolyatsiyasi materiallarining vazifasi 
va mohiyati
Bino va konstruksiyalarning issiqlik izolyatsiyasi katta miqdordagi 
issiqlik energiyasini tejaydi. Bundan tashqari, bino devorlari qalinligi, 
konstruksiyalarning xususiy massasi ham mutanosib ravishda kamayadi. 
Qurilish tizimida 11 samarali ishlatish 2001 gacha shartli yoqilg‘ini tejaydi.
218

---

Binoning tashqi devorining issiqlik izolyatsiyasi uchun 1 m2ga0,64 m3 
pishiq g ‘ishtyoki 0,32 m3 keramzit betoni, 0,14 m3 fibrolit, 0,1 m3 mineral 
paxta plitalari va 0,04 m3 poroplastlar talab etiladi. Issiqlik va sovuqdan 
i/.olyatsiyalash keskin iqlimli 0 ‘zbekiston hududida katta ahamiyatga 
cgadir. Chunki, yozning jazirama kunlarida havo harorati 42^180S, qishda 
esa 20-30°S haroratgacha sovuq boMishi bino, konstruksiyalar hamda 
agregatlarni samarali va ishonchli IIM bilan izolyatsiyalashni taqozo etadi.
14.2-rasm. Binoni tashqaridan issiqlik izolatsiyasi