To sh k ent te m ir y o ‘l m u h a n d is L a r iin s t it u t I 4 A. E. O d IL x o ‘jayev qurilish materiallari 5340200 «Bino va inshootlar qurilishi»

materiallari bilan qoplash.
32.3-rasm. Q u v u r la m i izolyatsiyalash.
14.4-rasm. Poydevorni issiqlik izolyatsiyalash.
219

---

IIM asosiy xomashyoning turi, struktUrasi? shakli; bog‘lovchining 
mavjudligi, yonuvchanligi, o ‘rtacha zichligi boI. Xomashyo turiga ко ‘га.
a) Noorganik (mineral paxta, shish* paxta5 asbestM materia„ ar 
keramzit, perlit, vermlikulit va h.k.)
b) Organik materiallar (paxta, yog‘och payrahali materiallar, qamish 
va g ‘o ‘zapoya)
c) Aralash materiallar:
- fibrolit—yog‘och payrahasi + sement qorishmasi
- orbolit - qamish, somon, maydalangan g ‘o‘zapoya va boshqalar + 
sement qorishmasi.
-
S h ish a tolali m ateriallar + bitum eritm asj 
Issiqlik o ‘tkazuvchanlik b o‘yicha IIM quyidagicha■
A - issiqlik o‘tkazuvchanligi past 0,06 \v/(m °C) gacha
В - issiqlik o ‘tkazuvchanligi o ‘rtacha 0 .06 0 115 W/(m °C) 
gacha. Ishlatish sohasiga nisbatan IIM quriiish konstruksiyalam i 
(binolar) 
izolyatsiyalash, sanoat asbob-uskunalari va truboprovodlarni 
izolyatsiyalash materiallariga boMinadi. Vonuvchanligiga qarab IIM 
yonmaydigan, qiyin yonadigan va yonadigan turiariga boMinadi
Qurilish materiallarini hisoblash uchUn issiqlik 0 ‘tkazuvchanligi 
«Qurilish issiqlik texnikasi» (QMQ) il0vasi asosida yokj tajriba,ar 
natijasiga ko‘ra turli asboblar yordamida o‘ichab aniqianadi
Strukturasi bo‘yicha tolali (mineral Va yoglQch to|ali)> donador
(ko‘pikplast, ko‘pikshisha, yacheykali bet0niar) materiallarga boMinadi 
Shakli va tashqi ko‘rinishiga nisbatan Ilfo donaM qattjq (pHta qobj
segment, gMsht, silindr) va egiluvchan (mato, shnur, eshilgan bogMiqlar 
polimer tolalar), yumshoq (paxta, hayvonyungi? qamjsh momig% nitron
tolali paxta) va sochiluvchan (perlit, vermikulit) materiallarga boMinadi. 
0 ‘rtacha zichligi bo‘yicha IIM (kg/m3): D ]5 D25j D35 D5Q D100
D125, D150, D175, D200, D250, D300, D
4 0 0
, D500, D600 markalarga 
boMinadi. Bikrligiga nisbatan IIM yumsh0q(M) (minera, va shishapaxta
bazalt tolali paxta), yarim bikr (P) (shisha to|ali piitaIar5 polimer shtapellar) 
bikr (J) (mineral paxta plitalari), yuqori bikr(PJ)? qattiq (T) materia|,ar