Töb-der tarihi İsmail Aydın “de te fabula narratur” “anlatılan senin hikayendir”
Download 3.81 Mb. Pdf ko'rish
|
|
21 ŞUBAT İZMİR MİTİNGİ TÖB-DER Gazetesinin 115. sayısı 1 Mart 1976 tarihlidir. Bu sayı diğerle- rinin aksine 8 değil, 4 sayfadır. Manşetinde fotoğraflı olarak “TÖB-DER
283 ğimize göre; İzmir Şubesi 21 Şubat 1976’da 10 binden fazla kişinin katılımıyla bir miting düzenlemiş- tir. Basmane’den başlayan miting, Cumhuriyet Meydanı’nda Genel Başkan Cemil Çakır’ın konuş- masıyla sona ermiştir. Mitingde “141-142 Kalksın”, “Emek En Yüce Değerdir”, “Grevli Toplu Sözleş- meli Sendika Hakkımızı Alacağız”, “Katsayı 17 Olsun”, “Kahrolsun Faşistler”, “Teftişlerde Baskı De- ğil Rehberlik İstiyoruz” pankartlarının taşındığı miting olaysız dağılmıştır. Aynı sayfada “Akpınar Öğretmen Okulunda Terör” ve “Pazarcık Şubesiy-
589
yazıları da yer almaktadır. 2. sayfada “Kongrelerini Yapan Şubelerimiz” başlıklı yazıya yer verilmektedir. 590
3. sayfada 170 kişilik “Kıyım Listesi”ne yer verilmiştir. 4. sayfada “Haberler” başlığında sürgüne ve saldırıya maruz kalan üyeler bulunmaktadır.
13 MART ANKARA MİTİNGİ TÖB-DER Gazetesi’nin 116. sayısı 15 Mart 1976 tarihlidir. Gazetenin 1.sayfasında fotoğraflı olarak “Faşist Baskıları, Kıyımları Protesto Miting
alan bilgiler özetle şu şekilde: “Aralarında TÖB-DER, Ankara Tabip Oda- sı, AYÖD, TİB, TÜS-DER, TÜM-DER, TÜTED, TMMOB, TÜMAS, TÜMÖD gibi demokratik kuruluşların da yer aldığı miting ve yürüyüş 13 Mart 1976 tarihin- de Ankara’da yapılmış, 50 bini aşkın kişi miting ve yürüyüşe katılmıştır. Tandoğan Meydanı’nda toplanan kitle Kurtuluş Ce- mal Gürsel Meydanı’na kadar yürümüş- tür. On binlerce insan miting ve yürüyüş boyunca “Bağımsız Türkiye”, “Kahrolsun
ve yürüyüşü engellemek için afişleme ya- 284 pan, bildiri dağıtan yüzlerce kişiyi gözaltına aldı, işkence yaptı, mitinge gelen otobüsleri aradı. TRT ise on binlerce insanın toplandığı bu miting ve yürüyüşe haber bültenlerinde yer vermedi.” O tarihlerde TÖB-DER içerisinde kendilerine “TÖB-DER Dayanışma Ekibi” adını veren bir ekip tarafından aylık olarak yayınlanan Demokratik Eği- tim 591
adlı dergide Düzenleme Komitesinin miting ve yürüyüşün yapılma nedenlerini anlatan bildirisi yayınlanmıştır. Mitingin yapılma nedenleri kısaca şöyle anlatılmaktadır: “Bu gün Türkiye, faşist baskıların yoğunlaş- tığı, açık faşizme geçme oyunlarının tezgahlandığı bir döneme girmiştir. İzmir’de Tariş’te, devrimci bir sendikaya bağlı işçiler işten çıkartılarak yer- lerine faşist militanlar yerleştirilmiştir. Seydişehir’de bütün gerici güçler önceden planlanmış bir şekilde tüm ile- rici devrimci kitlelerin ve örgütlerinin üzerine saldırtılmıştır. SSK’da işçiler, memur statüsüne alınmış ve bunu kabul etmeyenler işten çıkartılmıştır. Binlerce öğretmen, teknik eleman ve çıkar çevrelerinin hizmetçiliğini ka- bul etmeyen memurlar kıyıma uğratılmış ve uğratılmaktadır. (…) 592 ”
lıklı yazı bulunmaktadır. Bu yazıda özetle; “Ül- kemizde ilkokuldan üniversiteye kadar bütün eğitim kurumları bir düzensizliğin ve huzursuzlu- ğun içindedir. Bu düzensizliğin ve huzursuzluğun nedeni ne öğrenciler ne veliler ne de öğretmen- lerdir. Bunun nedeni egemen güçlerin eğitim ku- rumlarına bakış açılarının sakatlığı, okul öğret- men öğrenci üçlüsünü içeren planlı programlı ve sistemli bir çalışmanın yapılmayışıdır (…) Örne- ğin, Kastamonu Cide İlyasbey Köyü Ortaokulu’n- da 12 öğrencinin bulunduğu okula 4 öğretmen görevlendirilmiş ancak 5 km ötede başka bir kö- yün 15 öğrencisi olması na rağmen bir öğretmen bile atanmamıştır.” 285 2. sayfada “Haberler” yer almaktadır. Burada yer alan bazı haber baş- lıkları şunlar; Genel Sekreter Binali Seferoğlu imzalı “Basın Bülteni” 593
, “Ürgüp Şubemiz Faşist İşgal Altında” 594
, “Siverek’te Kıyım”, “Malatya’da Son Baskılar”, “Kütahya’da Kıyım Sürüyor”, “İki Öğretmen Dövüldü”, “Çorum’da TÖB-DER Üyelerine Soruşturma Açıldı” 595
3. sayfada “TÖB-DER Pasinler Raporu”, “Diyarbakır Öğretmen Lisesi’n- deki Olaylar”, “Mercan’da Baskılar Sürüyor”, “Kars Şubemiz Arandı”, 6 Mart miting ve yürüyüşü öncesi dağıtılan “Halkımıza” başlıklı bildirinin metni. 4. sayfada Mustafa Gazalcı imzalı “Kıyımcıları Halka Şikayet Ediyo- rum”, Ertuğrul Özçağlar imzalı “Pamukpınar’da Son Durum” yazıları yer bulmuş kendine. 5. sayfada Aydın İpek’in hazırladığı “Öğretmen Yetiş-
bazı haber başlıkları da şunlar; “Urfa’da Baskı ve Kıyım”, “DİSK 1 Mayıs’ı Kutlayacak”, “Uşak ve Acıpayam Şubelerimiz Arandı” yazıları, 7. sayfada Kızılcahamam Yetiştirme Yurdunda idari baskıları anlatan “Bir Tutanak” başlıklı yazı ile “Kongrelerini Yapan Şubelerimiz” 596
haberi bulunuyor. Son sayfada TÖB-DER Genel Başkanı Cemil Çakır’ın İSTA Ajansının 12 Mart ile ilgili sorularına verdiği cevaplar ile Çakır’ın 13 Mart Miting ve Yürüyüşünde yaptığı konuşmanın metni bulunuyor. Bu konuşmanın bazı bölümlerini belge olması açısından buraya aktarmayı faydalı bulduk: “Bu
TÖB-DER Mitingi 13 Mart 1976 286 dış sömürü sürsün diyedir. (…) Emperyalizm ve faşizm bizim halkımızın, bütün dünya halklarının örgütlü mücadelesinin zaferiyle yenilecektir. (…) Kahrolsun Emperyalizm, Kahrolsun Faşizm, Yaşasın Halkımızın Kur- tuluş Mücadelesi.” Gazetenin 117. sayısı 1 Nisan 1976 ta- rihlidir. Manşetinde “Sendikal Hakları-
Öğretmenlerine Çağrı metni bulunmak- tadır. Bu çağrı metninde “Faşist Baskılar Azgınlaşarak Devam Ediyor, Öğretmen- ler! Grevli Toplu sözleşmeli Sendika hakkımız için, Eğitimin demokratikleş- tirilmesi için, MEYAK adına gasp edilen paralarımızı geri almak için, Kıyıma ve ailelerimizin parçalanmasına dur demek için, Yöneticilerimizi seçmemiz için, Okullarda can güvenliğinin sağlanması için, Hayat pahalılığına karşı örgütlü mücadele için, İşçi-Memur ayırımına son vermek için Türkiye
getirilmektedir. “Başyazı”nın konusu ise “Kıyımlar” yazıda özetle; hayat pahalılığı ve artan fiyatların tüm çalışanlarda ve özellikle öğretmenlerde yarattığı travmalara değinilerek, sürgün ve kıyımların arttığına dikkat çe- kilen yazı şu cümlelerle sona eriyor: “TÖB-DER çatısı altında toplanalım.
Gazetenin ön yüzünde bulunan haberlerden bazıları şöyle; “Sungurlu’da Faşist Öğretmenler Bir Öğrenciyi Bıçakladılar”, 597 “Erzurum Eğitim Ens- titüsü’nde Terör” 598
, “Hayali Bir Okula Sürgün” 599
2.sayfada ki “Haberler” başlığı altında şu haberlere yer verilmektedir: “Kırşehir Şubemiz üyesi Mehmet Toprak Zorla Karakola Götürülerek Dö- vüldü”, “İskilip Şubemiz Ateşe Verildi”, “Hanak Şube Sekreterimiz Sürül- dü”, “Kadıköy Şubesi Üyemiz İhsan Zağlı’ya İşkence Yapıldı”, “Meriç Şube
Ortak Bildiri Yayınladı” 600
287 3. sayfada Nadir Selvi imzalı “Uzmanlık, Eğitim Uzman- lığı ve Bizdeki Uygulama” başlıklı yazı yayınlanmıştır. 4 ve 5. sayfada fotoğraflı ola- rak “Faşist Baskıları ve Kı- yımları Protesto Miting ve Yürüyüşü Anti-Faşist Eylem Birliğinin başarılı Örneği Oldu” Başlığıyla 13 Mart Mi- tingi hakkında bilgiler veril- mektedir. 601
6. sayfada TÖB-DER Genel Merkezince yayınlanan “Muhasebe Raporu” ve Yeni Toplum Dergisi’nin tanıtımı bulunuyor. 7. sayfada TÖB-DER Genel Merkezi tarafından yayınlanan 19 Mart tarihli “Basın Bülteni”ne yer ve- rilmiştir. 8. sayfada ise “Bir Kitap Düşmanının Yaptıkları” 602 başlıklı yazı bulunmaktadır. TÖB-DER Gazetesi’nin 118. sayısı 15 Nisan 1976 tarihlidir. Manşetinde fotoğraflar eşliğinde şu haberler göze çarp- maktadır: “Faşist sermaye cephesi, sömü- rüsünü devrimcilerin cesetlerini çiğneyerek sürdürmek istiyor” Ankara’da kimi emniyet görevlilerinin ve faşist komandoların silahlı saldırısında üç öğrenci öldürüldü; çoğu ağır yüzlercesi yaralandı. Polis cenazelerin ikisini kaçırdı. Hakan Yurdakuler’in cenaze töre- ninde on binlerce kişi, faşizmi ve cinayetleri kınadı.
manşet haberin yanında öldürülen üç dev- rimciden Burhan Barın, Eşarı Oran ve Hakan
Bu başlıklar altında TÖB-DER’in takınacağı tavır şu şekilde açıklanmaktadır: “Faşist ol-
TÖB-DER Mitingi 13 Mart 1976 Ankara Kars TÖB-DER Üyesi Bir Öğretmenin Cenaze Töreni 288 me karşı bağımsızlık ve demokrasi için örgütlü mücadele. Faşist tırmanışa karşı yüzbinlerin katılacağı kitle eylemleri…” Aynı sayfada bulunan “Başyazı”nın başlı- ğı “MC Kimden Yana?” Bir başka haberin başlığı ise “DİSK Genel Sekreteri İbrahim Güzelce’yi Kaybettik” 2. sayfadaki “Ha- berler” başlıklı bölümden göze çarpan bazıları şu şekilde: “Niğde’de MHP Ro- zetli Bir Okul Müdürü Çekiçle Bir Öğret- meni Öldürmek İstedi”, “Egemen Güçler Gerger Şubemiz Yöneticilerine Karşı Tertibe Giriştiler”, “Araç Şubemiz Yöneticileri Hakkında Soruştur- ma Açıldı” “Gaziantep TÖB-DER Şubemizin Tabelası Bu Kez de Yeşile Boyandı”, “Beni Köşe Bucak Savuran Egemen Güçler, Soylu İdealimi Hiçbir Zaman Değiştiremeyeceklerdir” 603
3. sayfada yer alan başlıklar da şunlar: “Pazarcık Olaylarını Tezgahlayan- lar, Bu Kez de Besni’ye El Attılar”, 604
“Öğretmenlere Hakları Olan Mah- rumiyet zammı Verilmiyor, TÖB-DER Yasal Yollara Baş Vuracak” 4. say- fada “TC Emekli Sandığı Yasasında yapılmak istenen değişiklik nedir, ne olmalıdır?” başlıklı yazı bulunuyor. 5. sayfada “Ağrı Kız Öğretmen Okulu Müdürünün Marifetleri”, 605
“Kırşehir’de Öğretmen Döven Polis Mah- kum Oldu”, “Ovacık Şube Başkanı Ebubekir Pamukçu Tahliye Edildi”, 606
“Tüm Yurtseverler Faşizme Karşı Mücadeleye Çağrıldı” 607 6. sayfada Nedim Şahhüseyinoğlu imzalı “Her Şey Demokratiktir”, Ha- san Basri Aydın imzalı “Bir Ortak Arıyorum” 608
yazıları yer almaktadır. 7. sayfada “Kıyımlar Yoğunlaşarak Devam Ediyor” başlığı altında öğret- menlere yönelik baskı ve sürgünler örneklenerek anlatılmaktadır. 8. say- fada “Pertek’te Öğretmenler Gözaltına Alındı” haberi bulunuyor.
tÖB-DER Gazetesi’nin 119. sayısı 1 Mayıs 1976 tarihinde çıkmıştır. Ga- zetenin manşetinde “Yüzbinlerce İşçi ve Emekçi 1 Mayıs İşçi Bayramı’nı
609
289 Bu başlığın altında verilen bil- gilerin bir kısmını özetleyerek buraya aktarmayı uygun gör- dük: “DİSK Genel Başkanı Ke-
de Amerikan emperyalizminin desteklediği faşizme fırsat ara- yan vatan ve halk düşmanı bir iktidar vardır” dedi. Burjuvazi- nin 52 yıllık yasağını ve Bahar Bayramı yalanını yırtan işçi sı- nıfımız, ilk kez yüzbinlerin oluş- turduğu, tek ses ve tek yürek dev bir koroyla İstanbul’un yerini göğünü inletti. Binlerce TÖB-DER’linin Taksim alanına girişini coşkuyla karşılayan işçiler “Öğretmen Kıyımına Son” diye haykırdılar. Sloganlar kitlelerin öz- lemini yansıtıyordu. Kitleler, Faşizme Geçit Yok, Bağımsız Türkiye, Yaşa- sın DİSK, Dünyanın Bütün işçileri Birleşin, İş Ekmek Hürriyet-Sömürüye Nihayet sloganları attılar.” Ön yüzdeki “Başyazı”nın başlığı da “1 Mayıs” Bu yazıda dünyada 1 Mayıs’ın ortaya çıkışı anlatılarak ; “1890 yılından itibaren bütün ülkelerin işçileri, her yıl 1 Mayıs’ı dünya işçi sınıfının en köklü ve her yıl daha da zenginleşen geleneklerinden biri olmuş ve İşçi bayramı olarak kutlanmaya başlanmıştır.” denilmiştir. 2. sayfanın manşeti ise “Kıyım Tırpanı İşliyor” şeklinde. Bu başlık altında yer alan bazı haberler şunlar: “Egenin tüm demokratik ve ilerici örgütle-
610
Bitlis TÖB-DER şubesinin hazırla- dığı “Bitlis Olaylarının İçyüzü” ile “İki Şubemiz Kapatıldı.”, 611 “Çankırı’da Öğretmen Kıyımının Baş Sorumlusu Validir.” 3. sayfada ise “Arguvan Şubemiz Kapatıldı”, “Nusaybin Şubemiz Kapa- tıldı”, 612
“Egemen Güçler Samandağ Lisesinde Alevi-Sünni Çatışması Çı- karmaya Çalışıyorlar”, “TÖB-DER’in Düzenlediği Mitinglere Halkın İlgisi Büyük”, 613
“Başbakan Demirel’in Kamuoyuna Yanlış Bilgi Verdiği Açıklan- dı”
614
4 ve 5. sayfalarda “Eğitimde İlerleme- Barış ve Öğretmenlerin Uluslara- rası Birliği” 615
başlıklı bir yazı ile Ahmet Karakaş imzalı “Öğretmenlerin Kadro Sorunu ve 1897 Sayılı Yasa” yazısı yer almaktadır. 6. sayfada TÖB- 290 DER Genel Başkanı Cemil Çakır’ın “Ulusal Egemenlik ve Çocuklarımız” başlıklı basın bildirisi bulunmaktadır. Bu bildiride kısaca şu görüşlere yer verilmektedir: “Ulusal Egemenlik ve Çocuklarımız” “Egemenlik Bayramında, emperyalizmle bütünleşmiş tekelci bur- juvazinin egemenliği yerine, emekçi halkın egemenliğini savunan- lar ağır baskılar ve zulümler altındadır. Çocuklarımızın aydınlık geleceği için mücadele eden öğretmenler faşist sermaye cephesi- nin cinayetlerine kurban gidiyor. (…) Çocuklarımızın çağdaşları, sosyalist ülkelerde (yeni bir insan tipi olarak) doğuyorlar. Onlar sömürü nedir, kölelik nedir, özel mülkiyet nedir, işsizlik nedir, enf- lasyon nedir, sınıflar nedir vb.sorunları akıllarına bile getirmeden her türlü sosyal garanti içinde yaşıyorlar. (…)” 9 Mayıs 1976 tarihli gazetelerde TÖB-DER Genel Başkanı Cemil Çakır’ın bir basın açıklaması bulunmaktadır. 616
7. sayfada “Kıyım Tırpanı İşliyor” başlıklı bölüm var. Buradaki başlıklar- dan bazıları “Bursa’da Üyelerimize Karşı Baskılar Artıyor”, “TÖB-DER Ağrı Şubesine Patlayıcı madde Atıldı”, “TÖB-DER şubelerinin getirttiği Kur- ban ve Alpagut Olayı adlı Oyunlar Oynatılmadı” şeklinde. 8. sayfada da şubeler üzerindeki baskılar ve kıyılan öğretmenlerle ilgili haberlere yer verilmiş. TÖB-DER gazetesinin 120. sayısı 15 Mayıs 1976 ta- rihini taşımaktadır. Man- şetinde sürgün edilen, görevden alınan öğret- menlerin haklarını geri alabilmek, yapılan haksız uygulamaları durdura-
bilmek için başvurduğu Danıştay Başkanı İ. Hakkı Ülgen’in bir demeci bu- lunuyor. Ülgen, “Danıştay Kararlarını Uygulamayan İktidar, Anayasayı 291 İhlal Ediyor”, 617
“Başyazı”da “Ortaöğretimde Kargaşayı Çözenler” baş- lıklı yazıda Hürriyet Gazetesi’nde Cüneyt Arcayürek’in yazdığı bir yazı eleştirilmektedir. Bu yazıda özetle “Bakanlık Teftiş Kurulu valilere bir yazı göndererek liselerdeki anarşik olaylara hangi örgütlerin yön verdiğinin araştırılarak Bakanlığa gönderilmesi istenmiştir. MC (Milliyetçi Cephe) valileri de fırsattan istifade TÖB-DER’i suçlamışlardır. Başyazı’da bu tu- tum eleştirilmektedir. Ön sayfada İlerici Kadınlar Derneği (İKD)’nin bir el ilanı ve açıklaması yer almıştır. El ilanında “Faşizmin analara hediyesi… Evlat Acısı” yazmaktadır. İKD’nin açıklamasında ise Anneler Günü eleş- tirilmekte ve şöyle denilmektedir: “Anneler Günü Para Babalarına Yeni Karlar Sağlama Günü Haline Getirilmiştir.” 2. sayfada ise sürgün ve kıyımlara atfen atılmış bir başlık görmekte- yiz: “Bir gider bin geliriz, beni sürmek kurtuluş mu?” başlığın altında “MC’nin iş başına gelmesinden bu yana Isparta’da 48 öğretmen kıyıldı”, “Öğretmenlerinin Sürülmesini Protesto Eden Öğrencilere Ceza Veril- di”, 618
“Valinin Kapattırdığı Rize TÖB-DER Şubesi Açıldı”, “Niksar Şube Yö- neticileri Tutuklandı”, “TÖB-DER Urfa Şubesi Polis Tarafından Arandı” “Ulusal Egemenlik Bayramında Çardak Kaymakamı TÖB-DER’li Öğret- meni Dövdü”, 619
“Egemen Güçler Ulusal Bayramlara Karşı Çıkıyorlar” 620
TÖB-DER GENEL BAŞKANININ CUMHURBAŞKANI VE İÇ İŞLERİ BAKANINA YAZDIĞI MEKTUP 3. sayfada “Eğitim Faşistleştirilme Sürecinde” başlığıyla verilen yazı TÖB-DER Genel Başkanı Cemil Çakır’ın Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk ve İçişleri Bakanı Oğuzhan Asiltürk’e gönderdiği iki mektuptur. Bu mek- tuplarda Çakır özetle şu görüşleri dile getirmiştir:
292 dönmeli ve öğretmen kıyımı durdurulmalıdır. Bütün kurumlarda öğre- tim özgürlüğü ve can güvenliği sağlanmalıdır. (…) TÖB-DER, işçi-memur ayrımını reddetmekte, öğretmenlere sendika ve grev hakkı verilmesini istemektedir. (…) Bizim ülkemizde de sömürüye ve zulme karşı bağım- sızlık ve demokrasi için mücadele edenler, mutlaka muzaffer olacak- lardır. Bu şerefli mücadelede TÖB-DER yerini bütün gücüyle almıştır. Almaya devam edecektir.” Gazetenin 4 ve 5. sayfalarında Nadir Selvi imzalı “Alt Özel Sınıflar Soru- nu” başlıklı yazı ile Fırat Üniversitesi Fen Fakültesi öğretim üyelerinden Doç. Dr. Hasan Peşmen, Doç. Dr. Turgut Başkan, Doç.Dr. Mustafa Kork- Download 3.81 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|