Тоҳир Маликов

Asosiy kapitalning doiraviy aylanishi jarayonida ishtirok 
etadigan moliyaviy resurslardan foydalanishning 
samaradorligi
 
olingan samara va uni qo‘lga kiritish uchun sarf qilingan moliyaviy 
resurslar o‘rtasidagi nisbat orqali ifodalanadi
Shu munosabat bilan moliyaviy resurslardan foydalanishning sifat 
natijasi foydaning o‘sgan qismi va moliyaviy resurslar o‘rtasidagi 
nisbat bilan belgilanadi 
Bu yerda, eng avvalo, davlat, mulkdorlar, boshqaruvchilar va xodim 
(ishchi) lar manfaatlarini birgalikda qarash aspekti juda muhimdir. 
Davlat manfaatlari, bir tomondan, XYuS larning soliq to‘lovlarini 
maksimallashtirish maqsadida balans foydaning maksimallashtirili-
shini ko‘zda tutadi. Ikkinchi tomondan esa, foydadan soliq to‘lov-
lari foydaning kengaytirilgan ilmtalab takror ishlab chiqarishga qay-
ta investitsiya qilinishini hisobga olgan holda optimallashtirilmog‘i 
lozim 
Asosiy kapitalning rivojlanishi va uning moliyaviy jihatdan ta’-
minlanishini boshqarishda asosiy ishlab chiqarish fondlaridan foyda-
lanishning samaradorligini baholash alohida ahamiyat kasb etadiki, 
uning juda ko‘p aspektlari mavjud 

---

112 
Asosiy kapitaldan samarali foydalanishni baholashda XYuS 
moliya-xo‘jalik faoliyatining natijaliligini ochib beruvchi 
umumiy moliyaviy-iqtisodiy ko‘rsatkichlardan foydalanish 
maqsadga muvofiq
 
ishlab
chiqarishning 
umumiy rentabelligi 
balansdagi foyda (soliqqa tortilgunga qadar) va aso-
siy ishlab chiqarish fondlari va normalashtirilgan ay-
lanma mablag‘larning yillik o’rtacha qiymati o‘r-
tasidagi nisbat 
fond qaytimi 
realizatsiyadan olingan sof tushum va asosiy ishlab 
chiqarish fondlarining yillik o’rtacha qiymati o‘rta-
sidagi nisbat