Тоҳир Маликов
-bob. Asosiy va aylanma kapital doiraviy aylanishining
Download 1.99 Mb. Pdf ko'rish
|
17.Маликов Т. Молия хўжалик юритувчи субйектлар молияси.-Тошкент2010
- Bu sahifa navigatsiya:
- Asosiy kapitalning funksional shakllari
|
4-bob. Asosiy va aylanma kapital doiraviy aylanishining moliyaviy aspektlari 4.1. Asosiy kapital doiraviy aylanishining mohiyati, tarkibiy tuzilmasi va samaradorligi Asosiy kapital Mehnat vositalariga joylashtirilgan avanslashtirilgan kapital qiymatining bir qismidir mehnat va mahsulotni yaratish jarayonida ishlab chiqarish omi- li va ishlab chiqarishning moddiy-texnik asosi shaklida amal qiladigan unumli kapitalning qismi sifatida maydonga chiqadi XYuSning buxgalteriya balansida aylanmadan tashqaridagi ak- tivlar sifatida aks ettiriladi asosini asosiy vositalar tashkil etadi kapitalning doiraviy aylanishi davomida o‘zining iste’mol shaklini birdaniga yo‘qotmaydi, ya’ni davomli muddatda eskiradi, yangidan yaratilayotgan mahsulotga o‘zining qiymatini asta-sekinlik bilan, eskirish darajasiga qarab o‘tkazadi va to‘liq qayta tiklanganga qa- dar ko‘plab ishlab chiqarish sikllari davomida uni tiklab boradi 105 Asosiy kapitalning funksional shakllari Asosiy kapital qiymatining bu shakllarda amal qilishi foyda olishni va mehnat vositalarining takror ishlab chiqarilishini ta’minlaydi pulli unumli tovarli Asosiy fondlar XYuSning balansida bo‘lgan va noishlab chiqarish maqsadlari uchun foydalanishga mo‘ljallangan XYuSning mulklari, ular bo‘yicha amortizatsiya hisoblanmaydi ishlab chiqarish jarayonida asosiy kapitalning buyumlashgan shak- li, uzoq vaqt davomida natural-iste’molli shaklda ishlab chiqarish jarayonida foydalanilayotgan moddiy boyliklar yig‘indisi Iqtisodiy mo‘ljallanganligiga ko‘ra turlari asosiy ishlab chiqarish fondlari noishlab chiqarish asosiy fondlari Ishlab chiqarish jarayonida buyumlashgan-natural shaklda ishtirok etadigan va ko‘plab ishlab chiqarish sikllari davomida o‘zining qiymatini tayyor mahsulotga qismlarga bo‘lib o‘tkazuvchi mehnat vositalari |
