Toshkent arxitektura qurilish instituti muxandislik qurilish infrastrukturasi fakulteti 46-17 guruh talabasi Mingboyev Hayotning

Tadqiqot obekti va predmeti. Isitiladigan xonani qo‗shimcha yoritish 
uchun sharnirli harakatlanuvchan yassi nur qaytargichga ega bo‗lgan va 
bo‗lmagan insolyatsion passiv quyoshli isitish tizimlari; mazkur turdagi quyoshli 
isitish tizimlarining issiqlik samaradorligi.
Tadqiqot uslublari. Sharnirli o‗zgaruvchan nur qaytargich parametrlarini 
optimallash uchun analitik hisob usuli qo‗llanildi.
Himoyaga olib chiqilayotgan asosiy holatlar:
Insolyatsion passiv quyoshli isitish tizimlarida sharnirli harakatlanuvchan yassi 
nur 
qaytargichlarni 
hisoblash 
parametrlarini 
optimallash 
va 
issiqlik 
samaradorligini aniqlash usullari;
Ilmiy yangiligi:  
- 
isitiladigan xona shaffof to‗sig‗ining pastki asosiga sharnirli biriktirilgan 
harakatlanvchan yassi nur qaytargichning ufqqa nisbatan qiyalik burchagining 
optimal qiymatlarini hisoblash uchun ifoda;
- 
janub yo‗nalishida tik o‗rnatilgan shaffof to‗siqning uning pastki asosiga 
sharnirli biriktirilgan yassi nur qaytargichdan qaytgan to‗g‗ri quyosh nurlanishi 
bilan yoritilayotgan sirtining kunlik o‗zgarishini hisoblash uchun ifoda.
Tadqiqot natijalarining ilmiy va amaliy ahamiyati. Tadqiqot natijalari 
O‗zbekiston janubi iqlim sharoitlarida turar-joy binolarini isitish uchun 
sarflanayotgan an‘anaviy yoqilg‗ienergetika resurslarini 30-40% gacha tejashi 
mumkin bo‗lgan kunduzgi ortiqcha quyosh energiyasi issiqligini isitiladigan 
xonani qo‗shimcha yoritish uchun yassi nur qaytargichli insolyatsion passiv 
quyoshli isitish tizimlarini hisoblash, parametrlarini optimallashtirish, loyihalash 
va tatbiq qilish uchun ilmiy asoslangan dastlabki ma‘lumotlarni ishlab chiqish 
imkoniyatlarini beradi.
Natijalarning 
joriy 
qilinishi. 
Qarshi 
davlat 
universitetining 
geliomaydonchasida yassi nur qaytargich va qisqa muddatli issiqlik jamlagich 
bilan jihozlangan (tajribaviy) va jihozlanmagan (nazorat) xonalardan iborat 
insolyatsion passiv quyoshli isitish tizimli bir qavatli kichik о‗lchamli tajribaviy 
obyekt (laboratoriya binosi)da joriy qilingan.

---

7