Toshkent axboorot texnologiyalari universiteti qarshi filiali


Download 0.86 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/16
Sana14.12.2022
Hajmi0.86 Mb.
#1003223
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
Bog'liq
McL9LRi1Bk6kZPSC-753

XULOSA: 
.Har bir elementi birlashmaga istalgancha marta kiritiladigan va turli n ta 
elementlardan m tadan 
olinadigan 
hamda 
elementlar 
tartibi e’tiborga 
olinmaydigan birlashmalarni (kortejlarni) qaraymiz. Bunaqa birlashmalar n ta 
turli elementlardan m tadan takrorlanuvchi elementlar qatnashgan gruppalashlar 
(qisqacha, takrorli gruppalashlar) deb ataladi. 
n ta elementlardan m tadan takrorlanuvchi elementlar qatnashgan 
gruppalashlar ta’rifidan ko’rinib turibdiki, turli kombinatsiyalar bir-birlaridan 
hech bo’lmasa bitta elementi bilan farq qiladi. n ta elementdan m tadan takrorli 
gruppalashlar sonini 
C
n
deb belgilaymiz.


Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent 
Axborot taxnologiyalari unversiteti 
Qarshi filiali Komputer injiniring 
yo’nalishi KI 16-21 guruh talabasi 
Abduzoirova DilfuzaNING Deskiret 
tuzulmalari fanidan tayyorlagan 
Topshirdi Abduzoirova D 
QabulqildiI:SOIPNAZAROV J


1. Grafda turg’unlik to’plami. Graflning ichki va 
tashqi turg’unliklar soni.


Turg‘unlik davrini bo‘ylama yo‘nishdagi kesish tezligiga bog’liqligi 
Turg‘unlik davri (yoki oddiygina turg‘unlik) deb qabul qilingan mezonga 
(kriteriya) muvofiq bo‘luvchi o‘tmaslanishi davrigacha (moment) ketma-ket 
ikkita charxlashlar orasidagi kesuvchi asbobning ishlash davomiyligicha aytiladi. 
Kesuvchi asbob to‘xtovsiz yoki to‘xtab-to‘xtab ishlashi mumkin. Turg‘unlik 
davri T ni V kesish tezligiga boғliqligini ko‘rib chiqamiz. O‘tkazilgan tajribalar 
shuni ko‘rsatadiki, kesish tezligini oshishi bilan turg‘unlik davriko‘p xollarda 
keskin ravishda kamayadi. 
Umumiy ko‘rinishda bu boғliqlikni boshqa doimiy sharoitlarda quyidagi 
formula bilan ifodalash mumkin. 
bu yerda z > 1 
Bu boғliqlikni shuningdek quyidagi ko‘rinishda ham ifodalash mumkin.


bu yerda 
z kattalikni nisbiy kesish tezligining ko‘rsatkichi, m kattalikni esa nisbiy 
turg‘unlik ko‘rsatkichi deb ataladi. 
(1) va (2) formulalardan ko‘rinadiki, agarda V

va V

kesish tezliklariga T

va T

turg‘unlik davrlari muvofiq bo‘lsa, u holda 
formula (turg‘unlik davrining chegaralangan chegara qiymatlarida) berilgan 
turg‘unlik davriga javob beruvchi kesish tezligini aniqlash imkonini beradi.


Misol uchun qandaydir V

kesish tezligida T

turg‘unlik davri olingan bo‘lsin: 
qandaydir berilgan T

turg‘unlik davriga javob beruvchi V

kesish tezligini topish 
talab qilinadi. (3 b) formuladan: 
Bu formula 
kesuvchi asboblarni kesish xususiyatlarini solishtirma 
tajribalarda va turg‘unlik boғliqliklarini tekshirishda ko‘p qo‘llaniladi. 
T-V boғliqlik shuningdek kesuvchi asboblarning turg‘unlik davrini 
optimal qiymatini aniqlash uchun asosiy bo‘lib hisoblanadi. z ko‘rsatkichning 
doimiy qiymatida logarifmik koordinatalarda (qo‘sh logarifmik setkada) 
qurilgan grafikda T-V boғliqlik tik bo‘lgan to‘g‘ri chiziq bilan ifodalanadi (88, 
a shakl). 
T-V 
tangens 
to‘g‘ri chiziq va abstsissa o‘qining manfiy 
burchak 
(koordinata o‘qlari bo‘yicha 
yo‘nalishi orasidagi 
bir xil logarifmik 
masshtablarda) (1) formulada z miqdoriy ko‘rsatkichga teng bo‘ladi.



Download 0.86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling