Toshkent axborot tеxnologiyalari univеrsitеti

4. Tayanch iboralar


Aktuar hisob-kitoblar – tarif stavkalarini hisoblashning iqtisodiy-matematik va ehtimolli-statistik usullari yig’indisi.
Ixtiyoriy sug’urta - tomonlarning xohish-irodasiga ko’ra amalga oshiriladigan sug’urta munosabatlari.
Litsenziya - muayyan faoliyat bilan shug’ullanish huquqini beruvchi hujjat.
Majburiy sug’urta – sug’urta shakllaridan biri bo’lib, unda sug’urtalovchi va sug’urtalanuvchilar o’rtasida sug’urta munosabatlari qonun kuchida yuzaga keladi.
Maxsus vakolatli davlat organi - sug’urta faoliyatini tartibga solish va nazorat qilishni amalga oshiruvchi, O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilanadigan organ.
Polis (Policy) – sug’urta shartnomasining huquqiy tasdig’i.
Sug’urta – ko’rilishi mumkin bo’lgan zararlarni manfaatdor jismoniy va yuridik shaxslar o’rtasida qoplash.
Sug’urtalovchi – sug’urtani amalga oshiruvchi ixtisoslashtirilgan tashkilot.
Sug’urta badali (mukofoti) – sug’urta summasiga nisbatan belgilangan sug’urta tarifi bo’yicha pul to’lovi.
Sug’urta bozori – sug’urta xizmatlari oldi-sotdisi bo’yicha iqtisodiy munosabatlar tizimi.
Sug’urta (aktuar) kalьkulyatsiya - sug’urtani amalga oshirish xarajatlarini hisobga olish shakli.
Sug’urta portfeli – sug’urta kompaniyasi tomonidan olingan badallar yig’indisi yoki tuzilgan va to’langan shartnomalar soni.
Sug’urta summasi – sug’urta ob’ektini haqiqatda sug’urtalangan qismining pul ko’rinishidagi qiymati.
Sug’urta tarifi yoki tarif stavkasi - sug’urtalanuvchilarning sug’urta summasi yoki sug’urta ob’ekti birligiga nisbatan pul to’lovi, yohud sug’urta summalari yig’indisiga nisbatan foiz stavkasi.
Sug’urta holati – sug’urta qoplamasi yoki sug’urta summasi to’lanishi kerak bo’lgan turli salbiy va boshqa kelishilgan oqibatlarga olib keluvchi haqiqatda sodir bo’lgan holatlar.