Voha-botqoq tuproqlarining agrokimyoviy tavsifi,% (Kuguchkov ma’lumotlari)
Qatlam chuqurligi, sm
|
Gumus
|
Azot
|
Fosfor
|
Kaliy
|
CO3
|
0-10
20-30
|
5,08
3,62
|
0,24
0,18
|
0,31
0,20
|
3,02
2,88
|
20,08
22,87
|
Shu bilan birga sholi ekilgan yerlarda organik moddalarning tezlik bilan parchalanishiga sharoit ham yetarli bo‘ladi. Bu esa gumus va oziq moddalarning turli xil jarayonlar tufayli yo‘qolishiga sabab ham bo‘ladi. Sholi ekilgan tuproqlarda harakatchan fosforning miqdori paxta ekilgan tuproqlaridagidan 5-10 marta kamligining boisi ham shunda.
Tuproqlar eroziyasi haqida
Eroziya jarayonlarining paydo bo‘lishi va rivojlanishiga ikki xil omil ta’sir etadi: 1) tabiiy-tarixiy; 2) sotsial-iqtisodiy (X.M. Maxsudov, A.A. Odilov, 1998). Qadimda eroziyaning rivojlanishi tabiiy omillarga bog‘liq bo‘lib, tabiatda hozirgi davrdagidek kuchli emirilishlar kuzatilmagan. Keyinchalik, insonlar tomonidan yerning ko‘plab o‘zlashtirilishi va g‘ayri-tabiiy usullarni qo‘llab, noto‘g‘ri foydalanishi natijasida eroziya jarayonlari kuchaygan. Zamonaviy eroziyasi yuqorida ko‘rsatilgan ikki omilning birlashishi natijasida sodir bo‘lmoqda. Iqlimning o‘zgarishi, yer yuzasining noteksligi, yerning geologik tuzilishi kabi tabiiy omillar bilan birgalikda insonning yer, suv manbalaridan noto‘g‘ri foydalanishi tuproqlarda suv va Shamol eroziyalarining rivojlanishiga olib kelmoqda (Maxsudov X.M., Odilov A.A., 1998).
Do'stlaringiz bilan baham: |