Тошкент Давлат Авиация Институти

ОПТИМАЛ ҲАРАЖАТЛАР СТРАТЕГИЯСИ 
Ушбу стратегиянинг асосий ғояси шундан иборатки, фирма харидорлар талабига 
жавоб берадиган маҳсулотларни яратади ва шу билан биргаликда харидорларни баҳонинг 
оқилона 
асосланганлигига 
ишонтиради. 
Фирма 
сифатли 
хизмат 
кўрсатиш 
тавсифномалари асосида, жалб эта олиш туфайли етакчи ўринга эга товарларни 
рақобатчиларга нисбатан камроқ харажатлар билан ишлаб чиқаради. Бу стратегияни 
муваффақиятли қўллаетган фирмалар бир пайтда харажатларни ҳам бошқаради ва товарга 
кўшимча белгиларни, уларни янги турини яратишни ҳам бошқаради. 
Ушбу стратегияни муваффақиятли узоқ даврда қўллаетган фирмаларнинг энг 
машҳури «Toyota Motor Co» фирмадир. Бу фирма маҳсулотсифатининг жуда ҳам 
юқори ва ишлаб чиқариш харажатлари рақобатчиларга нисбатан энг кам. У 
олдин кенг доирадаги харидорларга жуда сифатли ва арзон автомашиналарни тавсия 
қилар эди. Кейинчалик бу фирма нуфузли автомобиллар бозорига кириб келишни қарор 
қилди. 
Унинг стратегияси учта белгига эга эди. 
Юқори сифатли автомобилларни кам харажат билан ишлаб чиқиш тажрибасини 
нуфузли машиналар ишлаб чиқариш жараёнига жорий этиш ва рақобатчиларга нисбатан 
(Mersedes ва BMW) харажатларни тушириш. 
Маҳсулот баҳосини рақобатчиларга нисбатан пасайтириш. Рақобатчи фирмалар ўз 
моделларини 40-75 минг $ сотадиган бўлса, «Toyota» ўз моделларини 38-42 млн. $ га 
тавсия қилган ва рақобатчи фирмаларнинг харидорларини кўп қисмини ўзига жалб этди. 
Шунингдек, анъанавий сотиш тизим билан боғлиқ бўлмаган диллерлар тизимини 
шаклланишига олиб келди ва мижозларга шахсий муносабат ва хизмат кўрсатишни 
таъминлади. 
Ушбу стратегия юқорида айтилган иккита стратегиянинг камчиликларини четда 
қолдириб, афзалликларини бирлаштирди. Бу стратегия соф стратегияларга нисбатан 
самаралироқдир. Чунки амалиётда харидорлар баҳога ҳам товарнинг тавсифномасига ҳам 
эътибор беради.