Toshkent davlat sharqshunoslik instituti falsafa kafedrasi qadimgi dunyo falsafasida ontologik bilimlar

Yevropada vedalarga qiziqish 
Ma’lumki, Sharq azaldan o‘zining jozibasi bilan dunyo xalqlarini qiziqtirib 
kelgan. Xususan, hind madaniyati va falsafasi ham doimo tadqiqotchilar 
e’tiboridan chetda qolmagan. Shunday tadqiqotlarning aksariyati G‘arbiy 
Yevropa mamlakatlari olimlari tomonidan amalga oshirilgan. Yevropada 
Vedalarga qiziqish XIX asr boshida paydo bo‘lgan (Angliyada G.T.Kolbruk, 
keyinchalik R.Rot, T.Benfey, T.Aufrext), A.Veber (Germaniya), M.Myuller 
(Angliya), D.Uitni (Amerika). XIX asrning ikkinchi yarmi va XX asr boshlarida 
yashagan yirik olimlar G.Grasman, G.Oldenberg, A.Xillebrand, R.Pishel, 
K.Geldner, A.Lyudvig (Germaniya), A.Bergen (Fransiya), M.Baumfild 
(Amerika), A.Kit, A.Makdonell (Angliya), oxirgi o‘n yilliklarda esa, L.Renu 
(Fransiya), I.Xertel, G.Ertel, G.Lyuders, P.Time (Germaniya) va boshqalar 
Vedalarni o‘rganishga muhim hissa qo‘shganlar.
 
Mavzuni o‘zlashtirish uchun savollar 
1. Qadimgi hind jamiyatida qanday ijtimoiy qatlamlar mavjud edi? 
2. Braxmanizm ta’limotiga ko‘ra, olamning asosi nima edi? 

---

3. Braxmanlar o‘zlariga qanday ta’rif berganlar? 
4. Veda so‘zining ma’nosi nima? 
5. Vedalarda nimalar haqida so‘z boradi? 
6. Upanishadlarning vedalardan farqi nimada? 
7. Qadimgi hind falsafasi, tarixi va madaniyatini o‘rganish bo‘yicha eng 
muhim manba nima? 
8. Hind falsafasini o‘rganish bo‘yicha qanday tadqiqotlarni bilasiz? 
 
Mustaqil ta’lim uchun vazifalar 
1. Taqdim etilayotgan adabiyotlarni o‘qing va qisqacha konspekt yozing. 
2. “Vedalar falsafasi” bo‘yicha slayd tayyorlang va taqdimot qiling. 
3. Mavzu yuzasidan 20 ta test, 10 ta blis-savol va 8-10 so‘zli krossvord 
tuzing.  
4. Qadimgi hind falsafasini yunon falsafiy ta’limotlariga ta’sir qilgan 
jihatlarini topishga harakat qilib ko‘ring va shu mavzuda mustaqil ish 
tayyorlang.