Toshkent davlat sharqshunoslik instituti uzoq sharq va janubiy osiyo tillari fakulteti bitiruv-malakaviy ishi
FOYDALANILGAN MANBA VA ADABIYOTLAR RO‘YXATI
Download 298.67 Kb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- 5. Foydalanilgan internae sahifalar
FOYDALANILGAN MANBA VA ADABIYOTLAR RO‘YXATI: 1. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti asarlari: 1.1.
Karimov I.A. Barkamol avlod – O’zbekiston taraqqiyotining poydevori. – T.: Sharq, 1997. -B. 8-9. 1.2.
Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. T.: 2009. B. 139. 1.3.
yilligiga bag’ishlangan marosimda so’zlagan nutqidan. 1.4.
Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat- yengilmas kuch. T.: 2009. B. 48.
2.1.
Abdulhaq, Urdu sarf-o-nahv, Dilli, 1940, p. 111-113. 45
2.2. Арнольд И.В. Лексикология современного английского языка, M.: 1959, с. 198. 2.3.
Axманова O.С. Oчерки по общей и русской лексикологии. M., 1957, с.169. 2.4.
Azizov O. Tilshunoslikka kirish. - T.: O‘qituvchi, 1996. -175 b. 2.5.
языке, M.1981, 270 2.6. Гуру К. Грамматика хинди. Часть II. Пер. С хинди Г.А. и Р.И.Бараннiковiх. Под ред. И с предисл. Проф. Б.А.Ларина. -М.: Изд-во иностранной лит-рi, 1962. -522 б. 2.7. Дымщиц З.М. Грамматика языка хинди. Т II. -М.: Наука, 1986. -278 б.
2.8. Doniyorov X., Yo‘ldoshev B. Adabiy til va adabiy stil. –T.: Fan, 1988. -207 b.
2.9. Irisqulov M.T. Tilshunoslikka kirish, T., 1992 2.10. Катенина Т.Е. Очерк грамматики языка хинди. Прил. к «Русско - хинди словарю». -М.: Изд-во лит-ры на иностр. яз., 1957. -Б.1308-1310. 2.11. Kellogg S.H. A Grammar of the Hindi language, London, 1875, p. 271-277 2.12. Гюлумянц К.М. Эволюция семантики некоторых устойчивых сочетаний польского языка // Материалы всесоюзной конференции по общему языкознанию «Основные проблемы эволюции языка», часть II. 9-16 сентября 1966 года. – Самарканд: Фан, 1966, с.239-242. 2.13. Mamatov A.E. Hozirgi zamon o’zbek adabiy tilida leksik va frazeologik norma muammolari. T:. 2001. – 274 b. 2.14. O‘zbek tili grammatikasi. T I. Morfologiya. -T:. Fan, 1975. -610 b. 2.15. С.И.Ожeгов, О структуре фразеологии, M., 1957, с.38. 2.16. Очерки по общий фразеологии, Ворониж, 1972, с. 17. 2.17. Nurmatov A., Shoxobiddinova Sh., Iskandarova Sh., Nabiyev D. O‘zbek tilining nazariy grammatikasi. Morfologiya. – T., 2001. 46
2.18. Н.M.Шанский. Лексикология современного русского языка, M., 1972, с. 173. 2.19. Shomatov O.N. Janubiy Osiyo tillariga kirish. I qism. -T.: ToshDShI nashriyoti, 2003. -156 b. 2.20. O‘zbek tili grammatikasi. T I. Morfologiya. -T:. Fan, 1975. -610 b. 2.21. Телия В.Н. Типы языковых значений. –M.: Наука,1981. 2.22. Umarov E.A. Frazeologik lug'at, Xazoin-ul maoniy A.Navoiy, Toshkent 1971, 14 2.23. Г.А.Зограф, Хиндустани на рубеже, XVII I XIX вв., M., 1961
3.1. dInkr xrma, ihNdI muhavre, KlkTta, 1938 (Dinkar Sharma, Hindi muhavire, Kalkutta, 1938 ).
3.2. .olanaq itvarI, ihNdI muhavra kox, iktab mhl šlhabad (Bholanaath Tivaarining ,Hindi muhavara kosh, Kitaab mahal, Ilahabad ).
4. Foydalanilgan lug’atlar:
4.1. Русско - хинди словарь. Под ред. В.М.Бескровного. -М.: ГИС, 1957. - 376 б. 4.2. Хинди-русский словарь. Составители А.С.Бархударов, В.М.Вескровнiй, Г.А. Зограф, В.М.Липеровский. Под ред. В.М.Бескровного. Т I. -М.: Советская Энциклопедия, 1972. -907 б. 4.3. Кочергина В.А. Санскритско-русский словарь. Под ред. В.И. Кальянова. -М.: Изд. Русский язiк, 1978. -895 б. 4.4. Ульциферов О.Г. Современный русско-хинди словарь. -М.: Изд. Русский язiк медиа, 2004. -1247 б. 4.5. O‘zbek tilining izohli lug‘ati. Ikki tomlik. II tom. – M., 1981. – C. 482.
47
4.6. Hojiev A. Tilshunoslik terminlarining izohli lug‘ati. -T.: Fan, 2002. -165 b. 4.7. Лингвистический энциклопедический словарь. 2 издание, дополненное. -М.: Научное издательство Большая Российская энциклопедия, 2002. -707 б. 4.8. Rahmatullayev Sh . O’zbek tilining izohli frazoelogik lug’ati. – T.:O’qituvchi, 1978. B. -38-41 5. Foydalanilgan internae sahifalar: 4.1. http://www.india.com 4.2. http: // http://www.indialaunguages.com
4.3. http: // www.ru.wikipedia.org . 4.4. http: // www.tsil.uz.ziyo
4.5. http: // www.indianlanguages.com
4.6. http: // www.dicts.alphanet.ru
41. http: // www.wikipedia.org
48
Hindiy tilida “bir” dan “o’n” gacha bo’lgan sanoq sonlardan yasalgan frazeologik birliklar. 1.
Ek anaar sau biimaar Ek Anar sO bImar – bitta anor, yuztz bemor = «Narsa bitta xohlovchilar ». 2. Ek aaNkh se dekhnaa Ek Aa\% se de%na – bir ko’z bilan qaramoq = «Hammani birdek ko’rmoq». 3.
Ek aaNkh na aanaa Ek A‐\% n Aana – bitta ko’ziga kelmaslik – «Umuman yoqmaslik». 4. Ek ang vah bhii gandaa A\g vh .I g'da – birgina tana, u ham bo’lsa iflos = «Ko’p narsaga aqli yetmaslik». 49
5. Ek iiNT ke liye mahal giraanaa Ek ¡'$ ke ilye mhl igrana– bitta g’ishtni deb qasrni vayron qilmoq = «Arzimagan gapga to’s-to’polon ko’tarmoq». 6. Ek ek rag jaannaa Ek rg janna – bir qon tomirdek = «Ipidan ignasigacha yaxshi bilmoq ». 7.
Ek aur ek gyaarah hote hain Ek AOr Ek Gyarh
hote hee'– birga bir qo’shilsa o’n bir bo’ladi = «Kuch - birlikda». 8.
Ek ka ek khaaye jaanaa Ek ka Ek %aye jana– birini-biri yemoq = «Bir-birini go’shtini yemoq». 9. Ek kii das sunaanaa Ek kI ds sunana –bittaga o’ntni eshittrmoq = «Arzimagan xato uchun haddan tashqari haqorat qilmoq». 10.
Ek ke tiin banaanaa Ek kI tIn bnana– bittani uchta qilmoq = «Birni o’nga pullamoq,mo’may daromad topmoq ». 11. Ek chup hazaar ko haraave Ek cup hjar ko hrave- биргина сукунат, кўп нарсани енгар = «Жим турган мингни енгар (вайсаётган одам эътибор берилмаса охири жим бўлиб қолади) ». 12. Ek Tak lagaana Ek $k lgana– бир нигоҳин ташламоқ = «Нигоҳини қадаб қарамоқ». 13.
Ek tanduruustii hazaar niyaamatEk tndurustI hjar inyamt – bitta sog’liq, mingta boylik= «Salomatlik- tuman boylik». 14. Ek tarfaa Digrii denaa Ek trfa i@grI dena– бир томонлама даража бермоқ = «Ўз манфаатини кўзлаб, нотўгри қарор чиқармоқ». 15.
Ek to chorii, duusre siinaa jorii Ek to corI dUsre sIna jorI – бири ўғирлик, иккинчиси қалб шериги = «Ишнинг белига тепгани етмаганидек, асабга ҳам ўйнамоқ». 16.
Ek dam main hazaar damEk dm meeeeeeeew hjar dm– бир нафасда минг нафас = «Бир инсондан минг нажот». 17. Ek na ek rog lagaa rahnaaEk n Ek rog lga rhna – бирон бир касаллик орттирмоқ = «Безовталанавериш, ҳеч ҳам тинчимаслик». 50
18. Ek na chalnaa Ek n clna– бир қадам ҳам юрмаслик = «Қўлидан ҳеч нарса келмаслик». 19. Ek na shud do shud Ek n xud do xud– битта ғам эмас, иккита ғам = «Fам- ташвиш эшик қоқмай келур». 20.
Ek na sunnaa Ek n sunna– ҳеч нарса эшитмаслик = «Ҳеч нарсани тан олмаслик». 21. Ek zabaan honaa Ek jban hona – бир тил бўлмоқ = «Ҳамжиҳатлик ва якдиллик билан». 22.
Ek par se sau kauve banaanaaEk pr se sO kOve bnana – битта нарсага ўнта қарға ясамоқ = «Пашшадан фил ясамоқ». 23. Ek baat honaa Ek bat hona – бир гапли бўлмоқ = «Лафзида турмоқ». 24. Ek myaan mai do talvaar nahiiN rahtii Ek Myan me do tlvar nhI rhtI бир қинга икки қилич сиғмайди = «Бир қозонда икки қўчқорнинг калласи қайнамайди». 25. Ek ras rahnaaEk rs rhna – бир хил мазада бўлмоқ = «Қандай лавозимга эга бўлишидан қатъи назар ҳеч ҳам ўзгармаслик». 26.
Ek lakRii se sabko haaNknaa Ek lk@I se sb ko ha\kna – бир таёқ билан ҳаммани чақирмоқ = «Олди-берди пайтида, ҳаммани баробар кўрмоқ». 27. Ek suutr main baaNdhnaa Ek sU] me ba\/na– бир ипга боғламоқ = «Бирлаштирмоқ, яраштирмоқ». 28.
Ek sau cauvaaliis lagaanaa Ek sO cvalIs lgana– бир юз қирқ тўрт марта ўрнатмоқ = «Вайсашдан тўхтамоқ». 29. Ek haath se taalii nahiiN bajtii Ek haq se talI nhI bjtI– бир қўл билан қарсак чалинмайди = «Қарс икки қўлдан чиқади». 30.
Ek ho jaanaa Ek ho jana– битта бўлмоқ = «Бирга бўлмоқ, бир ёқадан бош чиқармоқ». 31. Ek honaa Ek hona– биттагина бўлмоқ = «Тенгсиз, ягона бўлмоқ». 32. Ek ek kii chaar chaar lagaanaa Ek Ek kI car car lgana– битта гапга тўртталаб гап қўшмоқ = «Пашшадан фил ясамоқ».
51
33. Ek ek kii sau sau sunaanaa Ek Ek kI sO sO sunana– битта нарсага юзта нарса эшиттирмоқ = «Битта гапга мингта гап қўшмоқ». 34. Ek ek ke das sunaanaa Ek Ek k ds sunana– бир гапга ўнта гап эшиттирмоқ = «Битта гапга мингта гап қўшиб гапирмоқ». 35.
Ek do tiin ho jaanaa Ek do tIn ho jana– бир-икки-уч бўлмоқ = «Даб бўлмоқ, жўнамоқ». 36. Ek taraf kueN duusrii aur khaaii honaa Ek trf kuE\ dUsrI AOr %a¡ hona– бир томонида қудуқ, иккинчи томонида зовур бўлмоқ = «Икки ўт орасида қолмоқ». 37. Ek do tiin bolnaa Ek do tIn bolna– бир-икки-уч гапирмоқ = «Аукцион орқали сотмоқ». 38.
Ek paaNv bhiitar ek paaNv baahar Ek pa\v .Itr Ek pa\v bahr– бир оёғи ичкарида, бир оёғи ташқарида = «Бир оёғи бу ерда бўлса, бир оёғи у ерда». 39.
Ек mai honaa – бирга бўлмоқ Ek me hona= «Топишмоқ, бирга бўлмоқ». 40.
Ek baat Ek bat– бир гап = «Ишончли ваъда». 41.
Ek laaThii se sab ko haaNknaa Ek la#I se sbko ha\kna– бир таёқ билан ҳаммани чақирмоқ = «Ҳаммага бир хил муносабатда бўлмоқ». 42. Ek se do honaaEk se do hona – биттадан иккита бўлмоқ = «Уйланмоқ, оила қурмоқ». 43.
Ек jaan hazaar gamEk jan hjar gm – битта жонга мингта ғалва = «Ҳаёт бир бор берилади, ташвишлар эса талайгина». 44. Ek panth do kaaj Ek pq do kaj– бир йўлда иккита иш = «Бир ўқ билан икки қуённи ўлдирмоқ». 45.
Ek par ek honaaEk pr Ek hona– бирига бири бўлмоқ = «Бири иккинчисидан яхши бўлмоқ». 46. Ek se din nahiiN jaateEk se idn nhI jate – бирдек кун ўтмайди = «Ойнинг ўн беши қоронғи бўлса, ўн беши ёруғ бўлади». 52
47. Ek hii honaa Ek hI hona– биргина бўлмоқ = «Мислсиз, тенги йўқ бўлмоқ». 48. Ek kare sab laajeN Ek kre sb laje– бир иш қилинди-ю, ҳамма уялиб кетди = «Бир тиррақи бузоқ подани булғатади». 49.
Ek ek ke do do karnaa Ek Ek ke do do krna– битта ишни иккита қилмоқ = «Вақтни беҳуда ўтказмоқ». 50. Ek karnaa Ek krna– битта қилмоқ = «Бирлаштирмоқ, қўшмоқ». 51. Ek chane kii daal Ek cne kI dal– битта нўхотдан бўлган майда нўхот = «Қуйиб қўйгандек, бир-бирига ўхшаш». 52.
Ek jaan karnaa Ek jan krna – бир жон (тан) қилмоқ = «Дўппослаб урмоқ». 53.
Ek jaan do qaalib Ek jan do kailb– бир танда (жонда) икки жисм = «Қадрдон дўстлар». 54. Ek Daal par rahnaa Ek @al pr rhna– бир шохда яшамоқ = «Ўз фикрида қолмоқ». 55.
Ek lenaa na do denaa Ek lena n do dena– битта олиб, иккита бермаслик = «Ҳеч нарсага ҳаққи бўлмаслик». 56. Ek se din nahiiN rahte Ek se idn nhI rhte – бир хил кун бўлмайди = «Ҳаётда ҳамма нарса ўткинчи». 57.
Ek se ikkiis karnaaEk se šKkIs krna – бирдан йигирма бир қилмоқ = «Бўрттириб гапирмоқ». 58. Ek sar hazaar gam Ek sr hjar gm– бир бош, минг ғалва = «Бир бошга минг ташвиш». 59.
Ek Taang par khaRaa rahnaa Ek $a\g pr %@a rhna– бир оёқда туриб олмоқ = «Ишга доимо шай бўлиб турмоқ». 60. Ek ke do karnaa Ek ke do krna – бирни икки қилмоқ = «Теппа-тенг иккига бўлмоқ». 61.
do car hona (Do caar honaa) So’zma-so’z tarjima: “Ikki to’rtta bo’lmoq” Adabiy tarjima: “Yuzma-yuz bo’lmoq
53
62. do do bate' krna (Do do baateiN karnaa) So’zma-so’z tarjima: “Ikkita gap gapirmpq” Adabiy tarjima: “Ikki og’iz gapirmoq” 63.
do idl imlna (Do dil milnaa) “Ikki qalab uchrashmoq” “Sevishmoq” 64.
do do haq ho jana (Do do haath ho jaanaa) “Ikkita qo’l bo’lib ketmoq” “Mushtlashmoq” 65.
car Aa\%e' krna (Caar aankheN karna) So’zma-so’z tarjima: “To’’rtta ko’zlar qilmoq” Adabiy tarjima: “Qarama-qarshi kelib qolmoq” 66.
car ca\d lgna (Caar caaNd laganaa) So’zma-so’z tarjima: “To’rtta oy tuyulmoq” Adabiy tarjima: “Shuhrat qozonmoq” 67.
pa\c sat krna (PaaNc saat karnaa) So’zma-so’z tarjima: “Besh yeti qilmoq” Adabiy tarjima: “Bahs-munozara qilmoq” 68.
pa\co' £\gilya\ `I me' hona (PanchoN ungliyaaN ghii main honaa) So’zma-so’z tarjima: “Beshta barmoq yog’da bo’lmoq” Adabiy tarjima: “Har ishda omadi chopmoq” 69.
pa\co' £\gilya\ brabar nhI' (PaanchoN ungliyaaN baraabaar nahiiN) So’zma-so’z tarjima: “Beshala barmoq teng emas” Adabiy tarjima: “Besh qo’l barobar emas” 70.
sat prde me' r%na (Saat parde main rakhnaa) So’zma-so’z tarjima: “Yetti parda ortiga turmoq” Adabiy tarjima: “Yaxshilab berkinib olmoq”
54
71. Aa# Aa\sU rona (Aath aaNsuu ronaa) So’zma-so’z tarjima: “Sakkizta ko’z yosh to’kmoq” Adabiy tarjima: “Ko’z yoshi daryo bo’lmoq” 72.
nO do Gyarh hona (Nao do gyaarah hona) So’zma-so’z tarjima: “To’qqiz ikki o’n bir bo’lmoq” Adabiy tarjima: “Juftakni rostlamoq” 73.
nO terh ba¡s btana (Nao terah baaiis bataanaa) So’zma-so’z tarjima: “To’qqiz o’n uch yigirma ikkita gapirmoq” Adabiy tarjima: “Bahona qidirmoq”
Download 298.67 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling