Toshkent davlat yuridik universiteti fuqarolik protsessual va iqtisodiy protsessual huquqi kafedrasi

Bitiruv malakaviy ishining yangiligi shunda namoyon bo’ladiki, bu 
mavzuga oid ayrim milliy hamda xalqaro mutaxassislar nazariy va amaliy 
yondashuvlarini ilmiy va ommabop maqolalarda bayon etishgan bo’lsalarda, 
investitsiyaviy nizolarning vujudga kelish asoslarini to’liq yoritish, shuningdek, 
ularni oldini olishga qaratilgan mexanizmlarni ishlab chiqishga urg’u berish birinchi 
marta tadqiq etilmoqda. Yana bir jihat, investitsiyaviy nizolarni sudgacha xal etish 
va sudda ko’rishda xalqaro va milliy qonunchilikni uyg’unlashtirgan holatda bu 
soha uchun umumlashgan huquq tizimini sifatida muammolarga yechim berish 
bitiruv malakaviy ishning asosiy vazifasi hisoblanadi. Investitsiyaviy nizolarni xal 
etishda ilmiy-nazariy xulosalar, amaliy taklif va tavsiyalar ishlab chiqildi.
7
ICSID Convention, regulation and rules. International centre for settlement of investment deisputes, 1818 H street, 
N.W. Washington, Dc. 20433, USA. 2006 year, april

---

7 
Bitiruv malakaviy ishining maqsadi va vazifalari: "investitsiya" va 
“investitsion nizolar” atamalarini tushunishga yondashuvlar, normativ manbalar 
mazmuni, arbitraj amaliyoti va doktrinasi, shuningdek, nizolarni xalqaro investitsiya 
arbitrajiga berishning mumkin yoki mumkin emasligi, ularni hal qilish yo‘llari 
ko‘rib chiqilib, davlat va investor o‘rtasidagi nizolarni hal qilish yo‘li sifatida 
xalqaro investitsiya arbitrajining mashhurligi sabablari va muammolari tahlil 
qilinadi. Bundan tashqari, investitsiyaviy nizolarning huquqiy shaklini, uning o‘ziga 
xos xususiyatlarini, ushbu sohada mavjud muammolar va yuzaga keladigan qarama-
qarshiliklarni bartaraf etish bo‘yicha samarali takliflarni ishlab chiqish hamda 
ishtirokchilar huquqlarini himoya qilish usullarining nazariy va amaliy 
muammolarini o‘rganishdan iborat. 
Arbitraj nizolarida davlat ishtirokining nazariy kontseptsiyalari va xalqaro 
tartibga solinishi tahlili, investor bilan nizolarga olib keladigan davlat xatti-
harakatlarini o'rganishga va davlatning arbitraj faoliyatiga aralashuviga yo'l 
qo'yilishi mezonlarini tahli qilinadi. Bundan tashqari, arbitraj amaliyotini 
tushunishga, davlat va investorning manfaatlari muvozanatini aniqlashga, so'ngra 
muvozanatni ko'rishni investitsiya bitimlarini tuzishdagi so'nggi tendentsiyalar bilan 
solishtirishga va global miqyosdagi asosiy tamoyillarni qabul qilishga harakat 
qilinadi.