Toshkent irrigatsiya va qishloq xo'jaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti 1 Loyihalar «O’zbek adabiyoti tarixi»

TOSHKENT IRRIGATSIYA VA QISHLOQ XO'JALIGINI MEXANIZATSIYALASH MUHANDISLARI INSTITUTI
15
            “KulliYot” bir necha qismlardan iborat. Unga “ShaSh risola”, “Guliston”, “Bo’ston”, “Qasoidi
arabiy”(Arabcha qasidalar), “Qasoidi forsiy”(Forsiy qasidalar), “G’azaliYoti qadim”(Qadim g’azallar devoni),
“Badoe’”(Badiiy  g’azallar  devoni),  “Havotim”(Xotima  g’azallar  devoni),  “Sohibiya”,  “MasnaviYot”,
“Qitaaot”,  “Mulammaot”(She’ru  Shakar  She’rlar),  “Mufradot”  (Fardlar)  va  boShqa  bir  qancha  asarlar
kirgan. Sa’diy fors,arab,urdu tillarida ijod qilgan.
                 Sa’diy  Sheroziy  jo’Shqin  g’azallar  ustodi  sanaladi.  Prof.Bertels    Movaraunnahrda      Sa’diy
g’azallchilikka zamin hozirlaganini qayd etadi. Fors-tojik adabiYotida g’azal taraqqiYoti haqida tadqiqotlar
olib borgan olim Abdulg’ani Mirzayev ham g’azal tarixida  Shoirning tutgan o’rni yuksak deb baholaydi.
“Haqiqatdan ham, Sa’diyning katta xizmatlaridan biri g’azal tilini iShlab voyaga yetkaziShi bo’ldi. U ravon ,
nazokatli, latif Shirin boliShi , qasida va boShqa She’r formalaridan farq qiliShi kerak… Sa’diyning bu
sohadagi xizmatlari katta”.
         Sa’diy  so’fiYona (orifona ) , oShiqona , yani dunYoviy g’azallar Yozgan. Uning otaShnafas g’azallarida
YoShlik zavqi ,bahor nafasi, tabiat go’zalligi, inson muhabbati tarannum  etilgan.
                    Ey sarbon, ohista ron, oromi jonam meravad,
                    On dilki, bo xud doShtam bo dilistonam meravad.
                   (Ey sarbon, ohista yur, oromi jonim ketadur,
                     Tandin dilu jonim olur, ham dilistonim  ketadur ).
 
Sadiyning buyukligi, ijodining o’lmasligi Shundaki, u oliyjanob isoniy xislatlar uchun , inson so’zining
qiymati uchun , tinchliik va farovonlik uchun , odamlar o’rtasida do’stlik uchun kuraShdi. O’z aSh’orlarini
ham xalq uchun , xalq baxtu saodati uchun bag’iShladi. Shuning uchun uning asarlari maqollarga aylanib ,
xalqning sevimli ma’naviy mulkiga aylandi.